Estonia tiên phong điện tử hóa Chính phủ

Ngọc Linh 12/07/2017 09:05

Bỏ phiếu mà không cần ra khỏi nhà, nộp tờ khai thuế trực tuyến trong vòng 5 phút, ký các văn bản chính thức bằng chứng minh thư kỹ thuật số, đăng ký kinh doanh chỉ mất 18 phút… Người ta hoàn toàn có thể làm được tất cả những điều trên nếu đang sinh sống ở Estonia - một quốc gia nhỏ bé nhưng lại tiên phong trong phát triển kỹ thuật số ở châu Âu.

Hướng tới “châu Âu kỹ thuật số”

Estonia đã trở thành Chủ tịch luân phiên của Hội đồng châu Âu từ đầu tháng 7. Và trong 6 tháng tới, quốc gia Bắc Âu này sẽ phải đối mặt với một loạt sự kiện phức tạp như lãnh đạo Liên minh châu Âu (EU) trải qua các cuộc đàm phán khó khăn khi Anh rời khỏi khối, giám sát các cuộc đàm phán về ống dẫn khí đốt Nordstream 2 của Nga chạy qua biển Baltic tới Đức - một vấn đề có thể đụng chạm tới nhiều lợi ích khác nhau ở lục địa già…

Tuy nhiên, trong nhiệm kỳ của mình, những ưu tiên của Estonia lại nằm ở nơi khác. Quốc gia thuộc Xô Viết cũ đang muốn “cú hích mạnh hướng tới tạo ra một châu Âu kỹ thuật số”, một nền kinh tế thông minh được dữ liệu dẫn dắt. Một phần quan trọng trong kế hoạch đầy tham vọng này là tự do dịch chuyển dữ liệu. Nó có thể được coi là sự tự do thứ năm của EU (sau người, hàng hóa, dịch vụ và vốn) nhằm thúc đẩy thương mại, dịch vụ kỹ thuật số xuyên biên giới, bảo đảm truyền thông liên lạc điện tử thông suốt khắp châu Âu.

Theo Thủ tướng Estonia Juri Ratas, kỹ thuật số là chìa khóa thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, nâng cao phúc lợi cho các công dân đang sống và làm việc ở EU. Bản thân Chủ tịch Ủy ban châu Âu Jean-Claude Juncker cũng đánh giá cao khả năng của Estonia. Ông nói khi sát cánh bên cạnh Thủ tướng Ratas trong một cuộc họp báo ở Thủ đô Tallinn: “Kỹ thuật số là DNA của nước bạn và nó cần trở thành một phần của DNA châu Âu. Chúng tôi trông chờ vào sự lãnh đạo cũng như những chuyên môn công nghệ của các bạn để thúc đẩy việc này”.

Sáng kiến Công dân điện tử

Theo Bộ Kinh tế và Thông tin, sự phát triển công nghệ đã giúp Estonia trở thành quốc gia tiên phong trong lĩnh vực chính phủ điện tử. 94% người Estonia có hồ sơ trên mạng, dùng để đánh thuế và trả tiền thuế trực tuyến. Đất nước Bắc Âu này cũng chính là quê hương của Skype - một trong những phần mềm chat và gọi thoại thông dụng trên thế giới.

Estonia là một trong những quốc gia đi tiên phong trong việc xây dựng chính phủ điện tử. Trên trang web e-estonia.com, đất nước Bắc Âu này cho biết công dân của mình có thể đi bỏ phiếu không cần rời nhà, nộp tờ khai thuế trực tuyến, ký các văn bản thông qua chứng minh thư được số hóa và thậm chí là đăng ký kinh doanh trên mạng. Phát biểu với tờ Financial Times, Thủ tướng Estonia bày tỏ, tất cả là để tránh đối mặt với “tháp Eiffel” giấy tờ mỗi tháng.

Điểm nhấn tham vọng kỹ thuật số hóa của Estonia nằm ở sáng kiến Công dân điện tử. Chỉ cần vài cú click chuột và 100 euro (khoảng 110 USD), bất cứ ai trên thế giới cũng có thể trở thành công dân điện tử của Estonia, thậm chí ngay cả khi họ chưa bao giờ đặt chân đến nước này. Bắt đầu từ hai năm trước, thẻ công dân điện tử cho phép công dân bất cứ quốc gia nào cũng có cơ hội mở tài khoản ngân hàng của Estonia, và các doanh nghiệp có thể sử dụng chữ ký điện tử đã được xác minh để hoạt động từ xa và trực tuyến. Giờ đất nước nhỏ nhất châu Âu đang tiếp thị thẻ công dân điện tử như một cách để các chủ doanh nghiệp có thể thành lập và điều hành một công ty trong EU, với các lợi ích về chi phí doanh nghiệp thấp, cơ sở hạ tầng của nền hành chính kỹ thuật số, và trong một số trường hợp cụ thể, có thể hưởng mức thuế suất thấp của quốc gia này. Tuy nhiên, thẻ công dân điện tử sẽ không bao gồm hộ chiếu và quốc tịch của Estonia.

Có thể nói, trong bối cảnh phải đối mặt với tình trạng dân số già hóa nhanh chóng, Estonia đang mong muốn thu hút doanh nhân và người lao động trình độ cao từ nước ngoài. Cho tới nay, có hơn 22.000 người nước ngoài đã trở thành công dân điện tử của Estonia, trong đó có hơn 1.000 người Anh đang lo âu về hậu quả của Brexit. Chính phủ Estonia hy vọng đến năm 2025 sẽ có 10 triệu công dân điện tử.

Ngọc Linh