Việt Nam không còn được vay vốn ODA từ WB
Từ tháng 7.2017, Việt Nam không còn được vay vốn của Ngân hàng Thế giới (WB) theo điều kiện ODA, sau đó sẽ đến các đối tác phát triển khác - lãnh đạo Cục Quản lý nợ và Tài chính đối ngoại cho biết trong cuộc họp báo chuyên đề của Bộ Tài chính chiều 31.5.
Theo thông tin từ cuộc họp, giai đoạn 2004 - 2015, trong khoảng 45 tỷ USD vốn vay ODA, vay ưu đãi ký kết, số vay dành cho các chương trình dự án thuộc nhiệm vụ chi của ngân sách trung ương khoảng 15,51 tỷ USD, chiếm 35%. Trong tổng số vốn vay cho chương trình dự án của địa phương, tỷ trọng vốn cấp phát chiếm tới 92,2%, tỷ trọng cho vay lại chỉ chiếm 7,8%. Cục Quản lý nợ và Tài chính đối ngoại cho biết, cơ chế cấp phát lại đã bộc lộ những hạn chế. Một số địa phương lớn được hỗ trợ nhiều, địa phương nhỏ, khó khăn hơn được hỗ trợ ít hơn do quy mô của dự án nhỏ hơn và chưa khuyến khích địa phương phát huy tối đa tính chủ động để đạt được hiệu quả sử dụng vốn cao nhất.
Từ năm 2010, Việt Nam đã trở thành nước thu nhập trung bình, mức độ ưu đãi của các khoản cho vay mà đối tác phát triển dành cho nước ta giảm rõ rệt. Từ tháng 7 tới, Việt Nam không còn được vay vốn của WB theo điều kiện ODA, sau đó sẽ đến các đối tác phát triển khác. Trong tương lai gần, Việt Nam phải chuyển sang sử dụng chủ yếu là nguồn vay ưu đãi và tiến tới vay toàn bộ theo điều kiện thị trường.
Để nâng cao năng lực quản lý nợ của địa phương nhằm chuẩn bị cho giai đoạn tiếp theo khi Việt Nam không còn tiếp cận được với nguồn vốn vay ODA, ngày 28.4.2017, Chính phủ đã ban hành Nghị định 52/2017/NĐ-CP về cho vay lại nguồn vốn vay nước ngoài của Chính phủ đối với UBND tỉnh, thành phố. Theo đó, các địa phương muốn vay lại phải đáp ứng những điều kiện khắt khe hơn của Chính phủ.
Nghị định cũng quy định chi tiết tỷ lệ cho vay lại vốn ODA và vốn ưu đãi. Cụ thể tỷ lệ cho vay lại vốn ODA chia làm 5 nhóm, bao gồm 3 nhóm đối với các tỉnh nhận trợ cấp từ ngân sách trung ương (theo mức độ trợ cấp) và 2 nhóm đối với các tỉnh điều tiết về ngân sách trung ương, dao động từ 20 - 70%. Riêng Hà Nội và TP Hồ Chí Minh được vay lại 80% vốn ODA. Đối với vốn vay ưu đãi, tỷ lệ cho vay lại chia làm 3 nhóm: (1) nhóm các địa phương khó khăn nhất (được ngân sách trung ương trợ cấp trên 70%) và có huyện thuộc danh mục Nghị quyết 30a của Chính phủ được vay lại 30%; (2) nhóm các tỉnh khác nhận trợ cấp từ ngân sách trung ương được vay lại 70%; (3) nhóm các tỉnh có điều tiết về trung ương áp dụng tỷ lệ 100%. Đối với các dự án đầu tư theo hình thức hợp tác công - tư (PPP), tỷ lệ cho vay lại thống nhất là 70%.
Đại diện Cục Quản lý nợ và Tài chính đối ngoại cho biết, Nghị định này chủ yếu tác động đến quan hệ giữa các cấp ngân sách mà không làm thay đổi mức nợ công.