Bạc Liêu - hành trình trở thành “thủ phủ” tôm
Ăn mặc lèng xèng, chạy xe gắn máy rẻ tiền, luôn mang theo chai nước mát, khát đâu uống đó, cả ngày ra vuông tôm đội mưa đội nắng. Đó là hình ảnh thường thấy về những nông dân trên khắp các cánh đồng ở Bạc Liêu. Thế nhưng, ít ai biết trong số đó có hàng trăm “vua tôm” - những tỷ phú chân đất nức tiếng đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL). Không dừng lại ở việc làm giàu của những hộ nhỏ lẻ, Bạc Liêu đang dần trở thành trung tâm nuôi tôm công nghiệp lớn của cả nước.
Từ nhỏ lẻ tới quy mô
Bữa cơm mà các nhà báo từ TP Hồ Chí Minh xuống được thưởng thức hôm ấy ở thị xã Giá Rai quả là “đại tiệc”. Những con tôm tươi rói, to, cỡ ba bốn lạng được bày trang trọng lên bàn. Sở hữu loài đặc sản thơm ngon đến thế, nên thật dễ hiểu khi năm 2016, Bạc Liêu thu về trên 300 triệu USD nhờ xuất khẩu tôm. Bạc Liêu có diện tích nuôi tôm công nghiệp lớn nhất cả nước với khoảng 19.500ha, nhiều hơn cả “thủ phủ” tôm Cà Mau.
Thăm các hộ nuôi tôm ở xã Ninh Thạnh Lợi (huyện Hồng Dân), lãnh đạo xã cho biết, toàn xã có trên 200 hộ có mức thu nhập vào hàng tỷ phú và rất nhiều hộ thu nhập 300 - 400 triệu đồng/năm. Có những hộ trước đây quanh năm làm mướn, lo ăn từng bữa, nay mỗi năm thu vài tỷ đồng như ông Nguyễn Văn Ngân, ông Võ Văn Liêm. Dân vùng này hồi trước sống bằng nghề len trâu (đưa trâu đi tìm cỏ để sống qua mùa lũ - PV), nay nhắc đến Ninh Thạnh Lợi người ta nghĩ ngay đến một vùng quê giàu có. Nhiều hộ không chỉ xây nhà khang trang, mà còn mua sắm xe hơi đắt tiền. Còn ở tỉnh Bạc Liêu, người dân không còn lạ gì với những “vua tôm” nổi tiếng như ông Sáu Ngoãn, có khi chỉ 3 tháng đã thu hoạch trên 3 tỷ đồng tiền bán tôm.
 Nuôi tôm siêu thâm canh ở Bạc Liêu |
Thành công của tỉnh Bạc Liêu không chỉ dừng lại ở những hộ nuôi tôm nhỏ lẻ có thu nhập tiền tỷ. Vài năm gần đây, tỉnh đã tạo mọi điều kiện tốt nhất để thu hút các doanh nghiệp đầu tư lớn, tăng giá trị xuất khẩu. 22 nhà máy chế biến xuất khẩu thủy, hải sản với công suất thiết kế trên 100.000 tấn/năm là một minh chứng. Đáng mừng là có nhiều doanh nghiệp năng lực sản xuất, xuất khẩu lớn ví như Công ty Cổ phần thủy sản Minh Hải có thị trường xuất khẩu truyền thống là Nhật Bản, châu Âu và Hoa Kỳ, năm 2016, tổng giá trị xuất khẩu đạt 1.140 tỷ đồng. Hay Công ty TNHH Chế biến thủy sản và xuất nhập khẩu Trang Khanh, năm 2016 có tổng giá trị hàng hóa xuất khẩu tới 3.047 tỷ đồng. Còn công ty TNHH MTV Chế biến thủy sản xuất khẩu Thiên Phú đã phối hợp với nông dân xã Định Thành (huyện Đông Hải) nuôi 500ha tôm theo mô hình tôm siêu sạch đạt tiêu chuẩn GlobalGAP. Dự kiến trong năm 2017, Công ty Thiên Phú sẽ nhân rộng thêm 1.500ha theo mô hình tôm siêu sạch đạt kế hoạch xuất khẩu 9.000 tấn.
Đẩy mạnh liên kết vùng nuôi tôm
| Ông Dương Thành Trung, Chủ tịch UBND tỉnh Bạc Liêu cùng các sở, ngành chức năng đã khảo sát địa điểm dự kiến xây dựng khu nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao phát triển tôm tại xã Vĩnh Trạch Đông (TP Bạc Liêu), quy mô dự kiến 200ha. Tỉnh đang thuê đơn vị tư vấn xây dựng đề án, quy hoạch chi tiết gửi Bộ NN - PTNT và các bộ liên quan thẩm định trước khi trình Chính phủ phê duyệt. |
Với quyết tâm làm giàu từ con tôm và đưa Bạc Liêu trở thành “thủ phủ” nuôi tôm công nghiệp của cả nước, Bí thư Tỉnh ủy Bạc Liêu Lê Minh Khái cho biết, trong các hội nghị liên kết vùng gần đây, nhiều tỉnh ĐBSCL đã thống nhất chọn con tôm để liên kết. Từ liên kết này, Bạc Liêu có vị trí thuận lợi trở thành trung tâm nhân giống của cả nước. “Chúng tôi xác định muốn đưa Bạc Liêu thành trung tâm của ngành tôm thì cần có khu nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao. Khu này như điểm tựa để chuyển giao khoa học - công nghệ tiên tiến nhất về công nghệ giống, thức ăn, xử lý môi trường, công nghiệp chế biến, phụ trợ và hình thành chuỗi phát triển ngành tôm”, ông Khái nói.
Cũng theo ông Lê Minh Khái, trong năm 2017, tỉnh sẽ tập trung đầu tư xây dựng ngành nuôi tôm theo hướng hiện đại, không ngừng nâng cao giá trị gia tăng, có khả năng cạnh tranh cao. Để thực hiện mục tiêu chiến lược này, lãnh đạo tỉnh đã ban hành Đề án tái cơ cấu ngành nuôi trồng thủy sản theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững từ nay đến năm 2020 và tầm nhìn năm 2030. Bên cạnh đó, tỉnh sẽ đẩy mạnh liên kết hợp tác giữa doanh nghiệp và nông dân trong việc đầu tư xây dựng những cánh đồng tôm theo mô hình cánh đồng mẫu lớn. Đặc biệt, xây dựng khu sản xuất, nuôi tôm công nghệ cao và phát triển mạnh mô hình thực hành thủy sản tốt có chứng nhận (VietGAP, GlobalGAP, ASC hoặc Organic) với quyết tâm thực hiện thành công mục tiêu đưa con tôm thẳng tiến “từ ao, đầm trực tiếp đến bàn ăn”. Đồng thời, hỗ trợ các doanh nghiệp xây dựng và bảo vệ thương hiệu con tôm Bạc Liêu, giữ vững thị trường xuất khẩu truyền thống như: Nhật Bản, Mỹ, EU, Hàn Quốc, Trung Quốc, phát triển và mở rộng thêm thị trường tiềm năng như: Hong Kong, Trung Đông, Đông Âu, ASEAN, Liên minh kinh tế Á - Âu và với các nước tham gia Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP)…
Chia tay Bạc Liêu, chia tay những cánh đồng bát ngát xanh tốt lúa - tôm, tin chắc rằng, với khát vọng làm giàu từ nguồn đặc sản quý này, thời gian tới, Bạc Liêu sẽ có nhiều “resort” cho con tôm và đưa nghề nuôi trồng thủy sản trở thành ngành kinh tế mũi nhọn hàng đầu của tỉnh.