Bảo vệ mình và cộng đồng
Tôi có một người hàng xóm mê hát karaoke. Hai mươi năm nay, gần như ngày nào, thời điểm nào trong ngày người này cũng có thể hát được. Không chỉ thế, chị này lại toàn hát vào những thời điểm “lạ” như giữa trưa, khoảng 7 - 8 giờ tối là giờ mọi người nghỉ ngơi hoặc trẻ con học bài. Hàng xóm, tổ dân phố nhắc nhở đã nhiều, nhưng chỉ được vài hôm, đâu lại hoàn đó. Vậy là bao nhiêu năm nay cả khu phố cũng đành phải quen với nhịp sinh hoạt của nhà chị. Gần đây, sắp đến tuổi về hưu, dường như chị có chứng lãng tai, nên lại có thêm thói quen bật ti vi với âm lượng đủ để cả khu nghe rõ suốt ngày. Vận động không xong, một nhà có trẻ sơ sinh bị ảnh hưởng bởi tiếng ồn đã khiếu nại lên UBND phường. Tuy nhiên, khi cán bộ xuống nhắc nhở thì chị lại vặn nhỏ loa nên cuối cùng đâu lại hoàn đó.
Thế vẫn chưa là gì so với những người sống ở khu vực có cửa hàng bán quần áo thời trang, điện tử, điện máy, quán ăn dùng âm nhạc để quảng cáo. Trời mưa hay nắng, sáng hay chiều, ngày thường hay cuối tuần, những chiếc loa luôn hoạt động hết công suất. Không những thế, mỗi cửa hàng lại chọn loại nhạc khác, tạo nên một mớ âm thanh chát chúa, hỗn độn.
Chúng ta thường để ý, nói nhiều đến việc nước bị ô nhiễm, không khí nhiều khói bụi mà dường như ít nói đến một loại ô nhiễm rất nguy hiểm: Ô nhiễm âm thanh. Khoa học đã chỉ ra, thường xuyên nghe âm thanh với âm lượng vượt quá một mức nhất định sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe như gây căng thẳng, giảm thính lực, rối loạn giấc ngủ… Luật Bảo vệ môi trường và Nghị định 179/2013, Nghị định 155/2016 quy định phạt hành vi gây tiếng ồn vượt quá tiêu chuẩn kỹ thuật với mức phạt thấp nhất từ 1 - 5 triệu, cao nhất từ 140 - 160 triệu, cùng nhiều hình thức xử phạt khác. Song nếu những tin tức về xả thải gây ô nhiễm ngày nào cũng thấy, thì rất hiếm khi thấy báo chí đưa tin về việc phạt do gây ô nhiễm âm thanh. Lý do đầu tiên chính là bởi nguồn phát tiếng ồn có thể tắt bất cứ lúc nào nên việc “bắt quả tang” rồi xử phạt là rất khó. Một nguyên nhân khác là tiếng ồn tổng hợp có thể vượt quá mức quy chuẩn, nhưng từng tiếng ồn riêng rẽ thì không. Hoặc cũng rất khó để xác định tiếng ồn nào đang vượt quá quy chuẩn, giữa “tập hợp” tiếng ồn inh tai nhức óc. Khó xử phạt, nhưng những ảnh hưởng của tiếng ồn thì vẫn còn đó, đe dọa sức khỏe của mọi người.
Pháp luật nhiều khi không xử phạt vì nhiều lý do. Nhưng thiết nghĩ mỗi người nên có ý thức hạn chế gây âm thanh lớn, trước hết là để bảo vệ cho đôi tai của chính mình, sau là vì bảo vệ cho cả cộng đồng.