Mua sắm thời kỹ thuật số
Thử tưởng tượng, một ngày nọ, bạn đi mua sắm, chợt nhận ra, mình quên mang theo tiền mặt hoặc thẻ tín dụng. Đừng vội lo, nếu bạn cầm theo điện thoại di động, và điện thoại của bạn có cài đặt ứng dụng thanh toán bằng tiền kỹ thuật số. Với nhiều quốc gia trên thế giới, loại tiền này là xu hướng tất yếu.
Thêm nhiều ưu thế
| Cuối năm 2016, Vụ Thanh toán (Ngân hàng Nhà nước) cho biết, văn bản về tiền điện tử sẽ sớm được ban hành. Thực tế, Ngân hàng Nhà nước đang soạn thảo Nghị định về tiền điện tử. Tuy nhiên, lãnh đạo Vụ Thanh toán cho biết, điều này không có nghĩa là loại tiền điện tử nào cũng được chấp thuận. Ngân hàng Nhà nước mới chấp nhận một số hình thức tiền điện tử (ví dụ như ví điện tử), còn tiền ảo vẫn không được chấp nhận là phương tiện thanh toán. Theo www.kiemsat.vn |
Về cơ bản, tiền kỹ thuật số là đồng tiền được lập trình, sử dụng trong thương mại điện tử. Qua đó, mỗi cá nhân hay tổ chức có thể chuyển tiền cho nhau an toàn, nhanh chóng ở mức tối đa mà không cần thông qua trung gian. Bitcoin là loại tiền kỹ thuật số đầu tiên được đưa vào sử dụng, từng được Bill Gates ca ngợi là “kiệt tác của công nghệ”.
Không phải không có lý khi tiền kỹ thuật số được đánh giá cao đến vậy. Ngày nay, để thực hiện chuyển tiền, các ngân hàng vẫn phải thông qua ngân hàng ủy thác/đại lý. Quá trình này tốn nhiều thời gian và chi phí. Bằng cách áp dụng tiền kỹ thuật số, việc chuyển khoản có thể được thực hiện tức thời. Giao dịch được tiến hành trực tiếp giữa các bên liên quan, giảm thiểu nhiều khoản chi, cắt giảm khâu trung gian, đồng thời, nâng cao tính minh bạch và hiệu quả hoạt động của các tổ chức tài chính. Sự tiện lợi sẽ góp phần kích thích các hoạt động thương mại.
Theo ước tính, hàng năm, lượng kiều hối do dân nhập cư ở các nước phát triển gửi về quê nhà lên đến hơn 500 tỷ USD. Mức phí chuyển tiền chiếm từ 6 - 10% tổng số tiền muốn chuyển. Đây thực sự là gánh nặng đối với những người nhập cư thu nhập thấp. Nhưng nếu sử dụng tiền điện tử, người dùng thậm chí có thể chuyển trực tiếp đến gia đình của họ bằng điện thoại di động mà chỉ mất duy nhất phí chuyển đổi ngoại tệ. Sự nhanh gọn, thuận tiện đó sẽ thúc đẩy giao dịch kiều hối trên toàn cầu.
Song song những tiện ích trên, ở nhiều quốc gia phát triển, người ta cho rằng, sự ra đời của tiền điện tử hay tiền kỹ thuật số là một bước đi cần thiết. Thực tế cho thấy, có tới 16% GDP ở các nước này đang lưu thông trong thế giới ngầm hoặc là tiền phi pháp. Với những dữ liệu được lưu cụ thể, tiền kỹ thuật số được kỳ vọng giúp ngăn chặn điều trên, bởi hoạt động thanh toán điện tử sẽ để lại dấu vết mà nhà chức trách có thể dễ dàng theo dõi.
Tuy nhiên, vẫn còn nhiều đắn đo khi tiền điện tử đồng nghĩa với việc người dân sẽ ít có quyền kiểm soát chính đồng tiền của mình, nguy cơ bị lộ thông tin khá lớn. Giới chuyên gia còn nhận định, tiền điện tử có thể bị lợi dụng trong các hoạt động rửa tiền, buôn lậu và khủng bố.
Xu thế từ Âu sang Á
Trong thời đại công nghệ lên ngôi như hiện nay, tại các nước phát triển, giao dịch bằng tiền mặt có xu hướng giảm rõ rệt. Hai thập kỷ trước đây, tiền mặt chiếm đến 80% giao dịch mua bán ở Đan Mạch. Nhưng theo ông Lars Rohde, Thống đốc Ngân hàng Trung ương nước này, hiện nay, việc sử dụng tiền mặt của Đan Mạch đã giảm xuống dưới 20%. Tương tự như vậy, tại Thụy Điển, gần như 100% người dân có thẻ ngân hàng của riêng mình và việc thanh toán bằng thẻ trong 5 năm qua tăng 50%. Có một nét tương đồng, nhiều cửa hàng hoặc doanh nghiệp bán lẻ ở hai quốc gia châu Âu này không nhận thanh toán bằng tiền mặt. Các cây rút tiền tự động cũng xuất hiện ngày càng ít. Cả Thụy Điển và Đan Mạch đều đang sẵn sàng cho một xã hội không tiền mặt. Hồi cuối năm ngoái, Phó thống đốc Ngân hàng Trung ương Thụy Điển Cecilia Skingsley cho biết, Ngân hàng đang nghiên cứu phát hành tiền kỹ thuật số mang tên gọi e-krona. Bà cho rằng, việc phát hành đồng tiền này sẽ giúp người dân thoải mái trong giao dịch mà không cần mở tài khoản ngân hàng hay dùng thẻ tín dụng như hiện nay.
Là một trong những trung tâm tài chính hàng đầu châu Á, Singapore đang nỗ lực chứng minh sự vượt trội của mình với dự án lưu hành tiền kỹ thuật số, có sự tham gia của thị trường chứng khoán và 8 ngân hàng lớn. Để tiến hành dự án, các ngân hàng sẽ đặt cọc tiền ký gửi để đổi lấy tiền điện tử do Ngân hàng Trung ương phát hành, tham gia giao dịch trực tiếp với nhau bằng loại tiền này và có thể đổi lại tiền thật nếu muốn. Cơ quan quản lý tiền tệ đảo quốc sư tử cũng ký hợp đồng với công ty công nghệ R3 thành lập phòng thí nghiệm nghiên cứu chuyên sâu về tiền kỹ thuật số, nhằm phát huy hiệu quả tối đa và giảm thiểu rủi ro nếu có từ đồng tiền trên. Dù chưa có kết quả cụ thể, nhưng dự án này của Chính phủ Singapore một lần nữa cho thấy quyết tâm tiên phong trong giai đoạn thế giới đang chuyển dần sang nền kinh tế số.