Đừng để cuộc sống “ngoảnh mặt, quay lưng”!
Các chuyên gia giáo dục, cục, vụ của Bộ GD - ĐT cùng với người đứng đầu 271 trường ĐH cả nước tập trung về Đà Nẵng để mổ xẻ những yếu kém của giáo dục đại học (GDĐH) hiện nay, mong tìm giải pháp, kế sách để thoát ra khỏi “đường mòn” trong đào tạo cử nhân!
Chỉ ra những bất cập của GDĐH, Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ đã dũng cảm thừa nhận những non kém làm xao xác lòng tin của người dân về chất lượng đào tạo ĐH trước hết thuộc về những người quản lý và các cơ sở đào tạo! Chất lượng đào tạo ĐH thấp chính từ công tác quản trị ở các trường ĐH có vấn đề khi chuyện cơm áo của người dạy được đặt lên cao, trong khi thả lỏng chuẩn đầu vào. Hãy nhìn xem có nước nào cứ học xong 12 năm phổ thông là vào ĐH hết như ở ta? Hãy rà soát lại xem kiểu tuyển “đầu vào” ĐH như “vơ bèo gạt tép”, không vào trường này thì trường kia, sao có chất lượng?
Rõ ràng chúng ta đã thiếu tầm từ xây dựng đội ngũ giảng viên cho các trường ĐH. Trước đây phải là những sinh viên giỏi, rất giỏi mới được giữ lại trường để đào tạo thành giảng viên. Còn bây giờ, cơ chế thị trường rát bỏng, nhiều sinh viên giỏi không muốn làm thầy ĐH, họ đua nhau chạy ra các công ty có thu nhập ưu đãi hơn. Chế độ lương bổng của giảng viên ĐH không đủ hấp dẫn, không đủ sức “níu chân” người tài.
Nói chất lượng GD trước hết phải nói đến ông thầy! Bởi, “không thầy đố mày làm nên”, mà thầy ĐH không chuẩn, chưa chuẩn, sao có thể mơ chất lượng cử nhân ĐH “ra tấm ra miếng”? Bộ GD - ĐT, các cục, vụ, viện của bộ hãy ngó lại giáo trình các môn học, ngành học hiện nay. Kiến thức, giáo trình lỗi thời, đang kéo lùi ĐH Việt Nam càng thua xa các nước. Đừng vội trách các nhà tuyển dụng khó tính khi họ “lắc đầu”! Các trường ĐH cần soi lại chính mình, mổ xẻ chính cách đào tạo của trường mình xem, xa rời thực tế thế nào.
Bộ GD - ĐT mấy năm qua cứ loay hoay trong cải tiến đổi mới thi cử, xem ra càng lăn xả vào đổi mới, càng thêm lúng túng, càng lộ loay hoay.
 |
Căn bệnh “trầm kha” của ngành GD là bệnh thành tích. Thi tốt nghiệp phổ thông năm nào cũng đỗ 98 - 99% cho đến cả 100%, liệu có thực chất không? Hãy nhìn ra thế giới, học xong phổ thông chỉ 20 - 30 - 50% thi vào ĐH, còn ở ta vào ĐH như “tháo khoán”, nguy cơ “vỡ trận” sao tránh được? Cái yếu chính là từ quy hoạch ĐH cũng bị băm nát, khi “cung” không cần biết “cầu” có cần không. Cái non chính là các cơ sở ĐH cứ dạy, cứ cấp bằng, nhưng lại bị DN “lắc đầu”, nhà tuyển dụng ngó lơ.
Năm 2017 cả nước có tới 1,1 triệu người thất nghiệp, vậy cử nhân góp vào là 200.000, hay còn hơn thế?
GDĐH đang lãng phí rất lớn bạc tiền xã hội. Lãnh đạo Bộ GD - ĐT hãy tính giùm cho đất nước khi một sinh viên học 4 - 5 năm để có cái bằng cử nhân tiêu tốn khoảng 140 - 150 triệu đồng, vậy hơn 200.000 tấm bằng cử nhân không có việc, cả xã hội phải ném vào đó bao nhiêu tiền?
Đào tạo nguồn lực cho đất nước mà bất cập như thế, hỏi sao người dân không bất bình bức xúc với thực trạng GD hiện nay? Đào tạo nguồn lực cho đất nước thua trên “sân nhà” khi hội nhập, Bộ GD - ĐT trả lời sao về những vấn đề này?
Hãy nhìn thẳng: Vì sao người Nhật, người Hàn, người Âu, người Mỹ họ sang ta đều là ông chủ? Vì sao người Việt đi ra ngoài toàn làm lao động phổ thông, đem cơ bắp ra để kiếm đồng tiền trong vị thế của người làm thuê?
Đất nước trong tư duy nhìn thẳng, nói thẳng thực trạng, có lẽ cũng không cần giấu thực tế buồn nghe đến xót xa, nao lòng này!
Hội nghị mở lối cho GDĐH mổ xẻ, phân tích bàn tính quốc kế, chiến lược, chắc có nhiều “cao kiến”, giải pháp sáng tạo hay. Nhưng điều cuộc sống cần là sau hội nghị này, ngành GD sẽ hành động, tháo gỡ thế nào để GDĐH vượt lên, để cử nhân ra trường không bị các DN, các nhà tuyển dụng ngoảnh mặt, quay lưng!