Không phải lợi ích nhóm
ĐBQH Phạm Thị Minh Hiền (Phú Yên):
 |
Có hay không lợi ích nhóm trong bổ sung quy hoạch đối với dự án thép Cà Ná của Tập đoàn Hoa Sen tại Ninh Thuận?
Bộ trưởng Trần Tuấn Anh:
… Tôi khẳng định lại một lần nữa và có thể khẳng định một cách công khai tại diễn đàn này là chúng ta không đánh đổi môi trường để lấy những dự án công nghiệp bằng mọi giá và cũng không có chuyện các dự án thép đưa ra đây để đánh đổi môi trường. Tôi cũng khẳng định luôn là không phải vấn đề lợi ích nhóm.
Tại sao lại là lợi ích nhóm ở đây nếu chúng ta hướng tới phát triển một cách hài hòa và bền vững các ngành kinh tế để bảo đảm nguyên liệu cho các ngành công nghiệp quan trọng cũng như việc khai thác một cách hợp lý và bền vững các nguồn tài nguyên quốc gia? Chúng ta đang hướng tới phát triển những tập đoàn, doanh nghiệp của quốc gia, nếu họ đáp ứng được những yêu cầu của phát triển, của bảo vệ môi trường, thì tại sao chúng ta lại phải hạn chế?
Chính vì vậy, chúng tôi khẳng định, trong quá trình xây dựng quy hoạch, quy hoạch về ngành thép đã có từ những năm 2011 và dự án thép của Cà Ná tại Ninh Thuận đã được phê duyệt từ năm 2011 với dự án thép của Lian phối hợp với Vinashines. Quy hoạch này đã được làm đầy đủ các quy trình, thủ tục, trong đó có cả phê duyệt của Thủ tướng Chính phủ và có báo cáo đánh giá về môi trường. Vào những năm 2008 - 2009, dự án thép này không được tiếp tục thực hiện vì năng lực tài chính của chủ đầu tư có vấn đề, sau khủng hoảng tài chính dự án này đã được đưa ra khỏi quy hoạch.
Tuy nhiên, mới đây, cuối năm 2015, dự án tiếp tục được nghiên cứu và Tập đoàn tôn Hoa Sen đã làm việc với Ninh Thuận đề xuất đưa vào trong quy hoạch thép mới; đồng thời đề nghị xin chủ trương đầu tư để thực hiện dự án với những cam kết và đề xuất bảo đảm yêu cầu về môi trường thông qua công nghệ và những nội dung của đầu tư. Bộ Công thương căn cứ trên những yêu cầu thực tiễn trong phát triển công nghiệp thép cũng như quy hoạch đã tổ chức khảo sát và làm việc với Ninh Thuận, đánh giá về hiện trạng khảo sát tại địa điểm và năng lực của nhà đầu tư. Và đây mới là điều chỉnh về quy hoạch và quy hoạch chỉ xây dựng trên cơ sở đánh giá những lợi thế so sánh của chúng ta và phù hợp về mặt địa điểm để phục vụ cho phát triển của các dự án đầu tư, chứ không phải là dự án đầu tư đã được phê duyệt.
Chúng ta nói về môi trường, về địa điểm của Cà Ná, thậm chí có nhiều ý kiến nói rằng chúng ta có đánh đổi muối của Cà Ná để lấy thép hay không? Chúng tôi cho rằng, đây không phải là chuyện đánh đổi. Đây là quan điểm phát triển bền vững, phát triển hài hòa nền kinh tế, khai thác những lợi thế của đất nước. Vì vậy, dự án thép Cà Ná đã được xem xét một cách cẩn trọng và đầy đủ các quy trình, sau đó được phê duyệt tại quy hoạch mới nhất về thép.
Tuy nhiên, để bảo đảm cho việc đầu tư dự án này có hiệu quả, đặc biệt trên cơ sở bảo vệ được môi trường, Thủ tướng Chính phủ đã giao trách nhiệm cho các bộ, ngành phải phối hợp, làm rõ với chủ đầu tư, với địa phương về tất cả các chi tiết, nội dung liên quan đến các báo cáo tiền khả thi cũng như báo cáo khả thi của dự án. Có nghĩa rằng, tất cả những chi tiết liên quan đến công nghệ, thiết bị, phương án xử lý chất thải, rác thải cũng như phương án bảo vệ môi trường, hiệu suất của dự án, kể cả hiệu suất của năng lượng sử dụng và hàng loạt các vấn đề khác, sẽ được xem xét, thẩm định và phê duyệt. Lúc đó, dự án mới có hiệu quả về mặt pháp lý.
Chính vì vậy, chúng tôi xin khẳng định, các công tác liên quan đến điều chỉnh, quản lý, thực hiện quy hoạch được thực hiện nghiêm túc, đầy đủ theo đúng quy định của pháp luật với sự tham gia của các bộ, ngành. Đặc biệt, trong quá trình xây dựng, thực hiện các dự án, không chỉ có thép Cà Ná mà sẽ còn có dự án thép của Dung Quất (mới được tập đoàn đăng ký) và các dự án thép khác trong quy hoạch về thép sẽ phải được bảo đảm thực hiện đầy đủ theo đúng quy định của pháp luật; đặc biệt, dựa trên những nguyên tắc, yêu cầu cao nhất trong vấn đề bảo vệ môi trường và từ những bài học kinh nghiệm đã rút ra từ dự án thép của Formosa.