Doanh nghiệp phải đi bằng đôi chân của mình

>> Vai trò nhóm lửa và thổi lửa của Nhà nước

Mong muốn hình thành hệ sinh thái khởi nghiệp

Ngày nay, với sự phát triển của công nghệ, chúng ta tạo ra chỉ một sản phẩm nhưng số lượng người mua là vô hạn thay vì sản xuất hàng loạt sản phẩm để bán cho số lượng khách hàng tương ứng. Bên cạnh đó, các lợi thế truyền thống của Việt Nam còn chưa được khai thác hiệu quả nhờ hoạt động sáng tạo để phát triển kinh tế quốc gia. Phần lớn hoạt động kinh doanh hướng đến phục vụ người tiêu dùng trong khi các hoạt động trong lĩnh vực chế biến và phục vụ, phụ trợ doanh nghiệp còn thấp hơn nhiều so với các nước phát triển. Tại Diễn đàn kinh tế tư nhân mới đây, ông Đinh Viết Hùng, đồng sáng lập VIC Impact khẳng định, đó là những cơ hội to lớn cho khởi nghiệp sáng tạo của Việt Nam.

Để thúc đẩy hoạt động khởi nghiệp sáng tạo, theo Đinh Viết Hùng, giới khởi nghiệp mong muốn Chính phủ xây dựng cơ chế pháp lý đặc biệt bằng việc ban hành các chỉ thị và văn bản dưới luật điều chỉnh hoạt động khởi nghiệp sáng tạo, thừa nhận chính thức hoạt động đầu tư thiên thần, huy động vốn cộng đồng và Quỹ đầu tư mạo hiểm; ưu đãi cụ thể về thuế và sở hữu trí tuệ cho Startup trong 3 năm đầu hoạt động.

Đồng thời, Chính phủ cần ban cơ chế đặc biệt khuyến khích các nhà đầu tư thiên thần và tính thu nhập chịu thế theo kết quả đầu tư hợp nhất thay vì chỉ tính và thu ngay trên trường hợp đầu tư thành công; miễn giảm thuế cho các đơn vị vườn ươm và các dịch vụ hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo. Cần có một đầu mối để đối thoại và kết nối các nhà đầu tư nước ngoài, xây dựng cổng thông tin khởi nghiệp sáng tạo quốc gia để tập hợp dữ liệu, nguồn lực từ hệ sinh thái khởi nghiệp. Ngoài ra, cần có nguồn ngân sách thường xuyên dành riêngcho các hoạt động hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo.

Giới khởi nghiệp cũng mong muốn các tổ chức quốc tế xây dựng cơ sở hạ tầng chung về vật chất, tinh thần, tài trợ, viện trợ, hướng dẫn chuyên môn để tổ chức các hoạt động đa dạng hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo; bố trí các chuyên gia nước ngoài giàu kinh nghiệm hỗ trợ startup. Với các Quỹ hỗ trợ đổi mới sáng tạo, cần đơn giản hoá các thủ tục xét duyệt kinh phí cấp hoặc cho vay; sát cánh cùng các startup và đơn vị sáng tạo để thấu hiểu và tháo gỡ các khó khăn về vốn, công nghệ và các phát sinh do thiếu kinh nghiệm từ startup.

Ông Đinh Viết Hùng đề nghị, Đoàn TNCS Hồ Chí Minh cần giảm thiểu các hoạt động mang tính phong trào, thay thế bằng các hành động thiết thực khơi dậy đam mê kinh doanh của tuổi trẻ thay vì tìm kiếm việc làm ổn định; đẩy mạnh truyền thông, đào tạo về kinh doanh, khởi nghiệp cho sinh viên, thanh niên. Đi cùng với đó, mạng lưới các cố vấn, chuyên gia khởi nghiệp cần sát cánh với các nhóm startup,chia sẻ các bài học thành công cũng như thất bại để củng cố niềm tin, giải phóng tâm lý sợ thất bại cho thanh niên và các startup; dẫn dắt các nhóm khởi nghiệp dưới mọi hình thức đào tạo, huấn luyện, cố vấn.

Chính phủ đồng hành cùng doanh nghiệp khởi nghiệp

Đến từ quốc gia khởi nghiệp Isarel, Trưởng phái đoàn Kinh tế và Thương mại Zafric Asaf cho biết, đối với các doanh nghiệp khởi nghiệp, những tồn tại, bức xúc, vấn đề của cuộc sống là đề tài vô hạn cho các startup. Chẳng hạn, tại Isarel, có nhóm khởi nghiệp đã nhìn nhận tình trạng tắc nghẽn giao thông là một tiềm năng và tập trung phát triển hạ tầng JPS nhằm giảm tải tình trạng này. Đây là một trong nhiều dự án thành công được Chính phủ Isarel mua lại.

Từ những công ty nhỏ ban đầu chỉ khoảng 5 người, theo thời gian, nhiều công ty khởi nghiệp của Isarel đã lớn mạnh với hàng trăm nhân sự. Để đạt được điều này, ông Zafric Asaf cho biết, Chính phủ Isarel luôn bảo đảm môi trường kinh doanh của đất nước mình phải luôn bình đẳng, minh bạch. Đặc biệt, doanh nghiệp khởi nghiệp luôn phân tích các nguyên nhân thất bại, để từ đó có hướng đi mới cho doanh nghiệp mình. “Một trong những điểm quan trọng nhất đối với doanh nghiệp khởi nghiệp đó là họ ý thức được công việc họ làm chứ không ỉ lại vào Chính phủ. Họ xác định phải đi bằng chính đôi chân của mình, để đạt được kết quả mình mong muốn,” ông Zafric Asaf  chia sẻ.

Trong bối cảnh hội nhập, Phó thủ tướng Vương Đình Huệ khẳng định, Chính phủ, các bộ, ngành sẽ tiếp tục đổi mới cơ chế, chính sách nhằm tạo điều kiện và môi trường kinh doanh thuận lợi cho doanh nghiệp khởi nghiệp, nhất là nhóm chính sách về đầu tư, vườn ươm khoa học công nghệ, đầu tư nguồn nhân lực và đổi mới sáng tạo trong điều kiện chuyển đổi mô hình tăng trưởng dựa trên nâng cao năng suất lao động, chất lượng và sức cạnh tranh. Cải thiện các cơ chế phù hợp với thực tiễn hơn như chính sách về cụm công nghiệp.

Phó thủ tướng Vương Đình Huệ lưu ý rằng bản thân doanh nghiệp cần xác định Chính phủ chỉ hỗ trợ tháo gỡ khó khăn chứ không thể ủng hộ mọi doanh nghiệp yếu kém. Doanh nghiệp phải xác định khi đã tham gia thị trường thì cần nỗ lực đứng vững trên đôi chân của mình, chấp nhận thắng thua; phải phát triển bằng con đường liêm chính, minh bạch, đổi mới sáng tạo, chứ không phải dựa trên quan hệ thân hữu, quen biết để làm ăn.

Cho rằng khởi sự doanh nghiệp thành công sẽ có vị trí quan trọng lâu dài, bền vững cho các doanh nghiệp lớn, đa quốc gia hoặc tự phát triển sang quy mô lớn hơn, Phó thủ tướng Vương Đình Huệ tin tưởng với sự ủng hộ lớn từ Chính phủ, môi trường khởi nghiệp cởi mở, tinh thần khởi nghiệp mạnh mẽ, dám nghĩ, dám làm và sự thông minh, sáng tạo của thế hệ thanh niên và doanh nhân trẻ ngày nay sẽ góp phần hình thành nên làn sóng khởi nghiệp mới mạnh mẽ tại Việt Nam. “Chính phủ khẳng định sự  kỳ vọng vào cộng đồng doanh nhân trẻ hôm nay. Chính các bạn sẽ là những hạt nhân, tạo sự lan tỏa cho phong trào khởi nghiệp,” Phó thủ tướng Vương Đình Huệ tin tưởng.

Tự Cường