Thoát khỏi ma túy nhờ tham gia hoạt động xã hội

Từ nô lệ của ma túy…

Gặp chị trong dịp dự họp giao ban quý I/2016 của Dự án thành phần Vusta - Dự án Quỹ toàn cầu phòng chống HIV/AISD, chị Minh đã kể cho chúng tôi nghe về những năm tháng khó khăn khi chung sống với ma túy của mình. Cha mất sớm khi mới 9 tháng tuổi, sinh ra trong gia đình thiếu thốn tình yêu thương của cha, mình mẹ vất vả nuôi 5 chị em nên tuổi thơ của chị là những tháng ngày khó khăn, luôn trong tình trạng đói ăn. Do hoàn cảnh khó khăn, học hết cấp hai, chị đã bỏ học phụ mẹ bán hàng. Đến khi tròn 18, thích khẳng định mình nên chị đã theo bạn bè đến các quán bar, vũ trường rồi cùng nhau thử thuốc. Cứ thế trượt dài, chị đã trở thành nô lệ của ma túy lúc nào không hay.

Chị nghẹn ngào nói: “đã rất nhiều lần quyết tâm đi cai nghiện nhưng bất thành. Để thỏa mãn cơn nghiện, tôi làm mọi cách để có tiền mua thuốc. Và trong một lần bị bắt quả tang khi đang bán lẻ thuốc cho khách, cái giá phải trả cho sai lầm là 42 tháng ngồi tù”.

Những tưởng sau lần đó, chị Minh sẽ tu tỉnh quay về làm lại từ đầu, nhưng cơn ghiền thuốc đã khiến chị không thể rời xa được ma túy. Ra tù mới chỉ được 6 tháng, người phụ có cuộc đời nhiều ngang trái này lại bị đưa đi cai nghiện bắt buộc.
Sau lần ấy, ít ai nghĩ rằng một người phụ nữ đã có nhiều năm nghiện ma túy lại có thể có một con đường sáng ở phía trước. Nhưng ít ai ngờ rằng, câu chuyện cuộc đời của chị đã rẽ sang một hướng khác khi được một nhân viên tiếp cận cộng đồng chia sẻ về các nhóm tự lực của các phụ nữ trở về từ các trung tâm cai nghiện.

Trở thành người xây dựng mái ấm cho những người nghiện ma túy

Rời trung tâm cai nghiện, chị Minh xin tham gia vào nhóm Hoa Xương Rồng, một nhóm tự lực dành cho những phụ nữ sau cai nghiện ma túy thuộc Chi hội Chữ Thập đỏ Đống Đa, Hà Nội. Hoạt động trong nhóm, chứng kiến nhiều người trong nhóm bạn nghiện ngày xưa đã có cuộc sống ổn định đã khiến chị thức tỉnh. “Tham gia hoạt động tôi mới thấm thía, một nghìn, một triệu lời khuyên nhủ cũng không thấm bằng việc nhìn thấy một người bỏ được ma túy. Những người trong cuộc giúp đỡ lẫn nhau là liều cắt cơn tốt nhất” - chị Minh chia sẻ. Chính nhờ đó, chị hoạt động tích cực hơn và trở thành và trở thành thành viên nòng cốt, được đi tập huấn, dự hội thảo nhiều nơi.

Chị Minh cho hay, có lẽ điều thành công nhất và thay đổi rõ nhất kể từ sau khi tham gia hoạt động nhóm chính là mỗi khi ra đường không còn ngại ngùng trước những ánh mắt của mọi người, có thể tự tin phát biểu, đóng góp ý kiến trong những lần tham gia hội thảo. Trưởng thành hơn trong hoạt động nhóm, đến tháng 5.2009, để phát triển mạnh mẽ đội ngũ, chị Minh cùng một số thành viên khác đứng ra thành lập Liên minh Câu lạc bộ Về Nhà, với khát vọng và niềm tin là phát triển các nhóm thành viên làm sao cho họ chủ động phòng, chống lây nhiễm HIV, tạo ra mái ấm gia đình để cho những người dễ bị kỳ thị và bị tổn thương đến cùng làm việc, chia sẻ với nhau và nâng cao chất lượng cuộc sống cho những người thiệt thòi.

Liên minh Câu lạc bộ Về Nhà ra đời là sự kết hợp của 5 nhóm gồm 4 nhóm liên quan đến ma túy và 1 nhóm phụ nữ bán dâm. Các nhóm đều hướng tới tầm nhìn là hướng tới một cuộc sống tươi đẹp, hòa mình với cộng đồng, giảm sự kỳ thị và phân biệt đối xử với các thành viên dễ bị tổn thương. Sau 6 năm hoạt động, Liên minh Câu lạc bộ Về nhà đã được coi là một trong những nhóm tự lực hoạt động rất hiệu quả, thu hút hơn 2.000 thành viên là những người đã từng sử dụng ma túy và những người bán dâm tại 8 quận trên địa bàn TP Hà Nội.

Chị nhớ lại những ngày đầu đi gặp gỡ, vận động thành viên tham gia nhóm, đã gặp phải nghe nhiều lời dị nghị, phản đối. Nhưng giờ đây, sau khi đã tạo dựng được sự tin tưởng thì hàng ngày, chị nhận được rất nhiều cuộc điện thoại của các gia đình có người nghiện ma túy nhờ câu lạc bộ giúp đỡ từ bỏ ma túy.

Hiện nay, đến với Liên minh Câu lạc bộ Về nhà, những người nhiễm HIV, sử dụng ma tuý và những người hành nghề mại dâm được tập huấn, hướng dẫn tiếp cận với các dịch vụ tư vấn, xét nghiệm tự nguyện và khám chữa các bệnh lây truyền qua đường tình dục; tiếp cận với những người sử dụng ma túy thông qua mạng lưới bạn bè để cung cấp những dịch vụ về cung cấp bơm kim tiêm, dự phòng HIV, chuyển gửi, hỗ trợ điều trợ ARV, tiếp cận điều trị Methadone. Đối với những trường hợp nghiện chích ma túy, muốn tự cai nghiện thì nhóm sẽ cử người đến hỗ trợ cắt cơn, cai nghiện cho họ tại nhà… Ngoài việc hỗ trợ tiếp cận với các dịch vụ y tế, liên minh cũng hỗ trợ về sinh kế. Chị Phạm Thị Minh cũng cho biết, từ những kết quả đã đạt được, trong năm 2016, liên minh sẽ tiếp tục phát triển các hoạt động để có thể tiếp cận nhiều hơn nữa những người nguy cơ cao lây nhiễm HIV.
 

Bảo Văn