“Những con sói” không đơn độc

Xác định danh tính nghi phạm

Công tố viên Bỉ đã xác nhận có 5 kẻ đánh bom tại Brussels gồm 2 anh em người Bỉ Khalid và Ibrahim el-Bakraoui đã chết; Najim Laachraoui và 2 nghi phạm chưa xác định danh tính đang bị truy nã.

Trong vụ khủng bố ở sân bay Zaventem, Ibrahim el-Bakraoui, 29 tuổi, người Bỉ đã chết khi thực hiện vụ đánh bom cùng 2 nghi phạm khác (gồm Najim Laachraoui và 1 nghi phạm khác chưa xác định). Hắn từng bị kết án 9 năm tù vào năm 2010 do tấn công cảnh sát bằng súng trong một vụ cướp. Sau đó năm 2015, Ibrahim el-Bakraoui được tạm tha và bỏ trốn từ đó. Hắn đã di chuyển tới Hà Lan trong mùa hè năm 2015 sau khi bị Thổ Nhĩ Kỳ trục xuất. Cảnh sát Ankara cho biết, đã cảnh báo các cơ quan chức năng của Bỉ về việc nghi ngờ Ibrahim el-Bakraoui có liên quan tới tổ chức khủng bố trước khi xảy ra vụ tấn công Brussels.

Najim Laachraoui, 25 tuổi, người Bỉ, nghi phạm thứ hai được cho là đã bỏ trốn sau vụ đánh bom tại sân bay, đồng thời cũng bị nghi ngờ có liên quan tới chuỗi tấn công ở Paris, Pháp hồi tháng 11.2015 khiến 130 người thiệt mạng. Cơ quan điều tra đã tìm thấy ADN của tên này trong vật liệu nổ tại vụ thảm sát Paris. Najim Laachraoui rời Brussels tới Syria từ tháng 2.2013. Hắn đã lái xe tới Hungary và Áo vào tháng 9.2015 với tên giả là Soudiane Kayal trước khi bị bắt giữ tại Brussels hôm 18.3 (vài ngày trước vụ tấn công) mà không rõ lý do. Có thông tin khác cho hay tên này đã thiệt mạng trong vụ đánh bom tại sân bay Zaventem.

Trước đó, một số kênh thông tin của Pháp và Bỉ đưa tin cảnh sát đã bắt được nghi phạm thứ 3 trong vụ đánh bom tại sân bay Zaventem, Brussels. Tuy nhiên sau đó, các báo này đã lên tiếng xin lỗi vì thông tin sai lệch. Nghi phạm này vẫn đang bị cơ quan chức năng truy nã gắt gao. Kẻ khủng bố này đã thoát chết do kíp nổ của hắn không hoạt động tại thời điểm tấn công.

Còn trong vụ đánh bom tự sát tại ga tàu điện ngầm Maelbeek, một trong 2 kẻ thực hiện vụ tấn công này được xác định là Khalid el Badraoui, 27 tuổi, người Bỉ, em trai của Ibrahim el-Bakraoui (đã chết trong vụ sân bay Zaventem). Tên này cũng từng bị kết án 5 năm tù giam với tội danh cướp ô tô vào năm 2011. Hắn đã sử dụng căn cước giả để thuê một căn hộ ở quận Forest, Brussels, nơi cảnh sát đã bắt được Salah Abdeslam, nghi phạm bị truy nã trong vụ tấn công Paris cách đây một tuần. Khalid el Badraoui đã thiệt mạng. Các cơ quan chức năng đang tiếp tục tìm kiếm nghi phạm còn lại tham gia đánh bom ga tàu điện ngầm Maelbeek.

Mối liên hệ với Paris

Loạt đánh bom đẫm máu tại Brussels hôm 22.3 vừa qua khiến không ít người liên tưởng tới vụ thảm sát kinh hoàng tại Paris đêm 13.11.2015. Các nhà phân tích cũng xác nhận nhiều manh mối cho thấy có sự liên hệ giữa 2 vụ thảm sát kinh hoàng này. Điều này chứng tỏ hoạt động bầy đàn của “những con sói” vẫn bị cho là “đơn độc” ở châu Âu.

Một lái xe taxi ở Bỉ đã nhận ra 3 kẻ trên sau khi các phương tiện thông tin đăng tải hình ảnh về các nghi phạm và dẫn lối cho cảnh sát tới căn hộ của chúng. 15kg thuốc nổ, 150 lít acetone, 30 lít oxy lỏng, kíp nổ và vật liệu nổ khác đã được cảnh sát tìm thấy khi lục soát căn hộ này vào tối ngày 22.3 ngay sau vụ tấn công. Tại đây, cảnh sát cũng phát hiện một lá cờ của IS và dấu vân tay của Salah Abdeslam. Đây chính là một trong những mối nối khiến các nhà điều tra nghi ngờ vụ tấn công tại Bỉ được thực hiện và lên kế hoạch với những kẻ cùng nhóm trong thảm kịch Paris năm 2015.

Tại một tòa nhà khác bên ngoài sân bay Zaventem, Brussels, cảnh sát cũng phát hiện khoảng 50kg Triacetone triperoxide nguyên liệu chế tạo bom tự chế. Chuyên gia phân tích của Guardian cho biết, với lượng vật liệu này, các nghi phạm có đủ khả năng để tạo thêm ít nhất 10 quả bom lớn khác. Các nhóm khủng bố thường trộn hydrogen, peroxide, acetone và acid với nhau để biến thành một hỗn hợp nổ lỏng, có tên là Triacetone triperoxide. Khi nổ, Triacetone triperoxide sẽ sinh ra nhiều khí ozone và acetone khiến nạn nhân không chết vì sức nổ cũng thiệt mạng do ngộ độc khói nếu ở khu vực kín. Triacetone triperoxide cũng được tìm thấy tại vụ khủng bố Pairs năm ngoái. Đây là bằng chứng cho thấy, Triacetone triperoxide nhiều khả năng đang được sử dụng như vũ khí quen thuộc của IS tại châu Âu bởi các ưu điểm: nguyên liệu dễ kiếm, vật dụng xử lý nguyên liệu phi hóa học (như trong nhà bếp) và dễ dàng kích nổ mà không cần thiết bị chuyên dụng.

Hoạt động có tổ chức

Một trong những manh mối khác chứng minh hoạt động không đơn lẻ của “những con sói đơn độc” này là chúng thường hành động chung với các cá nhân trong cùng gia đình. Ví như trong vụ tấn công vừa qua tại Brussels (22.3) đã xác định được 2 nghi phạm thiệt mạng là anh em Khalid và Ibrahim el-Bakraoui. Vụ khủng bố tại Paris (13.11.2015) cũng chứng kiến sự tham gia của 2 anh em Salah Abdeslam và anh trai là Brahim Abdeslam, người Pháp, thiệt mạng trong vụ nổ tại quán café ở Paris. Trước đó, Paris cũng ngậm ngùi trước vụ đánh bom tòa soạn báo Charlie Hebdo (7.1.2015) do hai anh em Said và Cherif Kouachi thực hiện. Xa hơn nữa là vụ đánh bom đẫm máu tại đường chạy Boston (năm 2013) của 2 anh em người Chechnya Dzhokhar và Tamerlan Tsarnaev… Mối quan hệ anh em của các phần tử này được cho là góp phần lớn vào sự  thành bại của các vụ tấn công do có sự phối hợp ăn ý.

Ngoài ra, thông tin do trang AP cho biết, khoảng 400 - 600 chiến binh IS đã được tổ chức này đào tạo và huấn luyện tại các trại tập trung ở Syria, Iraq và có thể ở cả các nước Liên Xô cũ để chuẩn bị cho các cuộc thánh chiến trên lục địa già. Tổ chức khủng bố này cũng khẳng định đã đưa một nhóm chiến binh bí mật đến Brussels để thực hiện phi vụ này và chuẩn bị cho cái gọi là “ngày tàn của các quốc gia châu Âu”.

Con số thương vong trong vụ tấn công tại Brussels tính đến ngày 24.3 đã lên tới 36 người thiệt mạng và 300 người bị thương. Số lượng các nạn nhân thiệt mạng tiếp tục tăng lên do chưa xác định hết số thi thể bị nổ tung do bom tại hiện trường. Nhiều người bị thương đang trong tình trạng nguy kịch. Mới chỉ có 3 nạn nhân trong số 31 người thiệt mạng được định danh. Nhiều người nước ngoài có mặt tại sân bay và ga tàu trong thời điểm xảy ra vụ nổ.

Dương Nghiêm