Hồn Việt trong tà áo dài

Hương Sen• 13/10/2014 08:43

Kín đáo nhưng vẫn duyên dáng và gợi cảm, áo dài là biểu tượng của trang phục phụ nữ Việt. Tuy nhiên, cần nghiên cứu thiết kế để áo dài trở nên thuận tiện và phổ biến hơn trong xã hội đương đại.

Tại hội thảo Hồn Việt trong tà áo dài đương đại diễn ra tuần qua, Phó chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ Hà Nội Nguyễn Thị Tuyết khẳng định: mang vẻ đẹp và sự hấp dẫn riêng, tà áo dài có sức sống lâu bền, gắn bó với các thế hệ phụ nữ Việt Nam. Không chỉ phục vụ nhu cầu của con người, áo dài còn là tác phẩm nghệ thuật. Tuy nhiên, xét dưới góc độ ứng dụng hiện nay, áo dài chưa thực sự thuận tiện, dẫn đến tâm lý e ngại của chị em, nhất là những người phải thường xuyên mặc áo dài.

Trước ý kiến này, cụ Nguyễn Thị Trường, 85 tuổi, phường Lý Thái Tổ, Hoàn Kiếm, Hà Nội nhớ lại, áo dài khi xưa là trang phục phổ biến, từ người bán hàng, sinh viên hay các thiếu nữ, người già… đều mặc. Tùy thuộc vào công việc mà áo dài có những điều chỉnh phù hợp, như các bà bán cốm, cô hàng hoa, hàng rau… thường mặc áo tứ thân buộc vạt trước, học sinh mặc áo dài trắng, người giúp việc trong gia đình cũng mặc áo dài nhưng kiểu cách đơn giản và vạt ngắn hơn… Ngày Tết, thiếu nữ Hà Thành lựa chọn áo chất liệu ren, lớp áo bên trong sẽ là màu hồng hoặc các màu sáng. Áo dài cưới có lẽ cầu kỳ và đẹp nhất, còn áo mặc hàng ngày thường có màu hơi sẫm. Các bà buôn bán vận áo màu nâu, bên trong là áo màu mỡ gà hay màu trắng có thắt eo màu hoa lý. Các bà đi lễ chùa mặc áo dài nhưng không cài như mọi ngày mà chỉ cài ở nách rồi cho vạt con ra ngoài trông rất nổi bật; tất cả chỉ có hai màu quần đen và trắng cho phù hợp tuổi tác. Áo dài khi đó không vướng víu, mà là trang phục quen thuộc, phổ biến do được thiết kế hợp với hoàn cảnh, công việc, lứa tuổi, mục đích sử dụng… khiến phụ nữ luôn kín đáo, đoan trang mà vẫn toát lên vẻ đẹp dịu dàng, đầy hấp dẫn. Cụ Nguyễn Thị Trường gợi ý, để phụ nữ Việt tự tin mặc áo dài mọi lúc, mọi nơi, mọi lứa tuổi, áo dài nên được thiết kế gọn gàng, chất liệu cần mềm, nhẹ, mát.
Đồng quan điểm, NTK Cao Minh Tiến cho biết, áo dài dù đôi khi có thể gây nhàm chán về kiểu cách nhưng cũng vẫn chỉ nên là áo dài truyền thống. Bản chất của tà áo dài đã là hoàn hảo, thậm chí khi may người ta không cần thêm họa tiết, hoa văn, chỉ trơn một màu cũng đẹp. Sự duyên dáng, nhẹ nhàng chính là sức hấp dẫn và quyến rũ của áo dài. Khi diện áo dài, người phụ nữ lập tức trở nên dịu dàng và thanh lịch. Với các cô gái trẻ, đường eo, cách cúp ngực sẽ làm nổi bật đường cong cơ thể quyến rũ. Do đó, các thiết kế của tôi luôn giữ nguyên phom dáng, kết cấu của áo dài truyền thống, đơn giản, sử dụng chất liệu mềm, đi vào chi tiết hoa văn trang trí tinh tế, đính kết hạt và tạo bố cục nhẹ nhàng với đường viền phối ton sur ton… chủ yếu để gắn kết hài hòa áo dài với phom dáng người mặc, tôn vẻ đẹp của họ. Khi đó, người mặc tự thấy cần thiết lựa chọn cho mình trang phục đúng mục đích công việc - NTK Cao Minh Tiến nói.

Khẳng định giá trị truyền thống, giá trị sử dụng linh hoạt của áo dài cũng như mong muốn biểu tượng này trở nên tinh tế hơn trong mắt bạn bè thế giới, nghệ nhân, NTK Lan Hương theo đuổi thiết kế áo dài trên lụa và thêu tay. Áo dài bao giờ cũng dùng họa tiết trang trí, và những họa tiết thêu bằng tay (thủ công) làm cho chiếc áo trở nên sang trọng và tinh tế. Do đó, cần hạn chế những thiết kế táo bạo, phá cách với nhiều ý tưởng mới lạ, cấu trúc quá cầu kỳ, làm cho áo dài trở nên lai căng, phá vỡ kết cấu hoàn hảo vốn có của nó. Áo dài với họa tiết truyền thống, hoa văn thể hiện đời sống giản dị và cao quý của người Việt Nam luôn khiến bạn bè thế giới thán phục. Ông Vũ Việt Hà, giảng viên khoa Thời trang, Trường Cao đẳng Nghệ thuật Hà Nội bổ sung: cùng là chất liệu lụa, có thể thay thế họa tiết thêu bằng in, vẽ hoa văn đơn giản. Đặc biệt, phát triển áo dài hiện đại trên nền tảng áo dài truyền thống kết hợp kỹ thuật tiên tiến trong chất liệu, kiểu dáng để lưu giữ và làm đẹp nét truyền thống của cha ông để lại. Ông Vũ Việt Hà cho rằng: Sự hài hòa trong kiểu dáng, truyền thống trong chất liệu, tinh tế ở kỹ thuật sẽ làm nên vẻ đẹp áo dài cho mọi lứa tuổi, mọi ngành nghề…

Hương Sen