Thêm tư liệu, hiện vật về Hồ Chí Minh

Năm 2012 - 2013, Bảo tàng Hồ Chí Minh đã sưu tầm được gần 40 hiện vật gốc, tài liệu, ảnh có liên quan đến Chủ tịch Hồ Chí Minh; tổ chức sưu tầm sao chụp và tiếp nhận tài liệu từ các tổ chức, cá nhân; ghi hồi ký hơn 10 nhân chứng kể về kỷ niệm những lần gặp và làm việc với Chủ tịch Hồ Chí Minh... Đặc biệt, gia đình cố Gs Vũ Đình Hòe hiến tặng nhiều hiện vật, tài liệu gốc có liên quan đến Chủ tịch Hồ Chí Minh như: Thư Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi Bộ trưởng Bộ Tư pháp Vũ Đình Hòe tháng 2.1948 (bản viết tay có bút tích chữ ký của Người); Thư Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi ông Vũ Đình Hòe, T.Ư Đảng Dân chủ tháng 8.1948 (bản gốc đánh máy có bút tích chữ ký của Người); Thư Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi Bộ trưởng Bộ Tư pháp Vũ Đình Hòe tháng 10.1948... Trong khối tài liệu này, có những bức thư Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi riêng Bộ trưởng Vũ Đình Hòe, khi thì cảm ơn việc nhận được những quả cam ngon của gia đình Bộ trưởng biếu, khi thì cảm thông chia sẻ việc tang quyến của gia đình Bộ trưởng..., cho thấy sự quan tâm đặc biệt thân tình giữa hai người.

Theo ông Vũ Thế Khôi, con trai cố Gs Vũ Đình Hòe: “Cha tôi thần tượng Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh. Khi biết Nguyễn Ái Quốc chính là người sáng lập Mặt trận Việt Minh, cha tôi đã theo Việt Minh và được Người trao trọng trách trong Chính phủ. Vì làm việc với Bác lâu năm nên Người đã trao tặng cha tôi một số tặng phẩm, thể hiện sự trân trọng của Người với cộng sự, như đồng tiền vàng do Ngân hàng Việt Nam đúc năm 1948, hay chiếc đồng hồ Thụy Sỹ khắc hình Người... Những kỷ vật ấy luôn theo cha tôi cho đến khi ông từ giã cõi trần. Trước khi mất, cụ dặn: hai kỷ vật là đồng tiền vàng và đồng hồ, một cái trao cho Bảo tàng Hồ Chí Minh ở Hà Nội, một cái trao cho Bảo tàng Hồ Chí Minh ở TP Hồ Chí Minh. Bởi Bác quê đất Bắc, nhưng ra đi cứu nước từ đất Nam, riêng cái đó đã là biểu tượng của sự thống nhất Bắc - Nam...”. Theo ông Vũ Thế Khôi: các kỷ vật của Chủ tịch Hồ Chí Minh là minh chứng cho tư tưởng của Người, cần phải được lưu giữ và giới thiệu đến công chúng, vì thế, gia đình đã hiến tặng Bảo tàng.

Từng 7 lần gặp Chủ tịch Hồ Chí Minh, Đại tá Nguyễn Xuân Mai, nguyên Tổng biên tập báo Phòng không - Không quân, nguyên Tổng biên tập báo Cựu Chiến binh Việt Nam, đã trao tặng Bảo tàng Hồ Chí Minh chiếc micro và ống kính máy ảnh từng ghi âm và chụp hình Bác, cùng với 22 ảnh về Bác Hồ. Ông nhớ nhất lần gặp Bác ngày 24.3.1966. Khi đó, nghe tin bộ đội ta bắn rơi nhiều máy bay trinh sát không người lái của Mỹ ở độ cao 16 - 18km, Bác đến thăm và động viên lực lượng Quân chủng Phòng không - Không quân. Bác xem rất kỹ chiếc máy bay không người lái BQM-34A bị tên lửa ta bắn rơi từ độ cao 18km và nói với Bộ Tư lệnh Quân chủng: “Mỹ đã đưa máy bay B52 vào chiến trường Việt Nam, liên tiếp gây tội ác với đồng bào ta ở miền Nam. Ngay từ bây giờ, các chú phải chuẩn bị đối phó, vì sớm hay muộn, Mỹ cũng sẽ đưa B52 ra đánh phá miền Bắc... Tên lửa của ta có thể bắn tới tầm cao của máy bay B52 nhưng đánh thế nào để thắng, cần nghiên cứu. Nhiệm vụ này, Bác giao cho các chú. Chúng ta phải quyết tâm bắn rơi máy bay B52, phải quyết tâm đánh thắng giặc Mỹ xâm lược”. Đại tá Nguyễn Xuân Mai khẳng định, các sự kiện diễn ra sau đó đã thể hiện tầm nhìn sáng suốt của Bác.

Vừa qua, Bảo tàng Hồ Chí Minh còn tiếp nhận ấm pha trà và đồng hồ để bàn Chủ tịch Hồ Chí Minh tặng ông Nguyễn Công Thu - thành viên Hội Việt Nam cách mạng thanh niên; scan màu hơn 100 trang tài liệu và 14 ảnh đen trắng về Hội nghị Paris; sưu tập 9 hiện vật là quân trang và đồ dùng cá nhân của Đại tướng Văn Tiến Dũng từ năm 1958 - 1982... Theo Giám đốc Bảo tàng Hồ Chí Minh Chu Đức Tính, 40 năm qua, Bảo tàng đã thu thập được hơn 13 vạn tài liệu, hiện vật, hàng năm, con số này được tăng lên qua hoạt động sưu tầm của Bảo tàng và nhân dân hiến tặng. Trong số các hiện vật, có 2 mảng: hiện vật do Chủ tịch Hồ Chí Minh trực tiếp sử dụng (ngày càng hiếm); mảng thứ hai là các hiện vật trong quá trình nhân dân chiến đấu dưới ngọn cờ của Chủ tịch Hồ Chí Minh, còn rất nhiều trong nhân dân. Sau khi tiếp nhận những hiện vật quý này, Bảo tàng Hồ Chí Minh sẽ tiến hành nghiên cứu, bảo quản và trưng bày để quảng bá, giới thiệu đến nhân dân và bạn bè quốc tế.

Lê Thủy