Mỗi trang sách là một cánh cửa

Nguồn: ybook.vn

Ra đời tháng 8.2011, tủ sách Cánh cửa mở rộng là sự hợp tác giữa nhà xuất bản Trẻ, Gs Ngô Bảo Châu và nhà văn Phan Việt, nhằm giới thiệu các đầu sách giá trị trong và ngoài nước đến bạn đọc, đặc biệt là bạn đọc trẻ, để thúc đẩy việc đọc sách, tinh thần hiếu học, coi trọng tri thức và các giá trị sống. Các tựa sách trong tủ sách do nhà toán học Ngô Bảo Châu và nhà văn Phan Việt tuyển chọn và giới thiệu. Mặc dù mỗi người có gu đọc sách khác nhau, nhưng ngoài ấn tượng riêng và giá trị đối với cá nhân, các cuốn sách được chọn đều phải có giá trị nhân văn, kể cả sách khoa học.

Thêm việc thêm vui

Nhân buổi ra mắt 3 cuốn sách mới trong tủ sách Cánh cửa mở rộng, Gs Ngô Bảo Châu chia sẻ, việc tham gia làm tủ sách vất vả hơn anh nghĩ lúc đầu, nhưng cũng mang lại niềm vui lớn. Là một người yêu sách, thích đọc sách từ nhỏ, anh tò mò không biết quá trình làm ra một cuốn sách khó khăn, vất vả như thế nào. Sau 2 năm tham gia làm tủ sách, mặc dù chỉ tuyển chọn và giới thiệu, anh đã thấy đây là công việc cực nhọc, nó khiến cho “đống việc” của nhà toán học thêm cao. Bởi “chân lý đích thực đòi hỏi trải nghiệm sâu sắc, các cuốn sách được chọn phải truyền tải chân lý nào đó, nhưng không dễ dãi, không lồ lộ, dễ thấy”.

Tủ sách khá kén độc giả nhưng nó đã được đón nhận rộng rãi. Bằng chứng là: “hè năm ngoái về nước, tôi ra phố Đinh Lễ, thấy sách Cánh cửa mở rộng được bày bán ở những vị trí bắt mắt. Câu chuyện thứ hai là, tôi từng gửi tặng người bạn thân bị đi tù 5 cuốn đầu tiên trong tủ sách, gần đây gặp lại, anh bạn nói thích nhất cuốn Phải trái đúng sai, những cuốn khác cũng đọc đi đọc lại. Tôi tin đây không phải là trường hợp cá biệt” - Gs Ngô Bảo Châu kể.

Với nhà văn Phan Việt, 2 năm tham gia làm tủ sách Cánh cửa mở rộng đã giúp cô trở nên khiêm tốn hơn qua cách quan sát cách Gs Ngô Bảo Châu chọn sách và phản ứng của độc giả đối với cuốn sách. “Với tư cách người viết, đọc là tác nghiệp, quan tâm đến kỹ thuật nhiều hơn, đọc xem người ra viết thế nào. Nhưng khi chọn tác phẩm cho tủ sách, tôi đặt mình vào địa vị độc giả nhiều hơn, xem cuốn sách đó mở ra cho mình điều gì. Chúng tôi cố gắng chọn những cuốn sách dung hòa cả hai yếu tố hay và bán được, phù hợp với bối cảnh Việt Nam. Đối với tôi, sách hay phải có văn, trong sách có câu chuyện thật, không có tính phóng chiếu và ước lệ”.

Giữ hồn tủ sách

Tủ sách Cánh cửa mở rộng được phân thành 3 mảng: văn học, khoa học xã hội - kinh tế và khoa học tự nhiên. Trước mắt cấu trúc tủ sách gồm 80% sách có khả năng tiếp cận đông đảo bạn đọc và 20% cho các sách chuyên ngành. 2 năm qua, đã có 17 đầu sách được phát hành, đều đặn 1 năm 2 lần, vào tháng 3 và tháng 11 (sắp tới sẽ điều chỉnh phát hành vào tháng 3 và tháng 9), nhiều cuốn được đánh giá cao. Sắp tới nhóm chủ biên sẽ mới thêm người tham gia giới thiệu sách. “Chúng tôi chỉ là người định hướng, định hình phong cách tủ sách. Còn ai cũng có thể tham gia giới thiệu sách, dịch sách hay tài trợ phát hành sách” - nhà văn Phan Việt nói. Thực tế, thời gian qua có một số cuốn sách được giới thiệu qua gợi ý của bạn bè nhóm chủ biên. Nhưng theo Gs Ngô Bảo Châu, mục đích của tủ sách không phải 1.000 cuốn hay nhiều hơn mà tủ sách phải có cá tính. Để giữ hồn cho tủ sách, một số đầu sách gợi ý không phù hợp đã bị loại bỏ.

Một trong những thôi thúc Gs Ngô Bảo Châu tham gia làm tủ sách là để giới thiệu nhiều cuốn sách khoa học giá trị tới bạn đọc Việt Nam. Đến nay, đã có 2 cuốn ra mắt bạn đọc, trong đó cuốn mới nhất, Tất cả chúng ta đều là cá (Neil Shubin) không chỉ là nghiên cứu có giá trị về mặt học thuật mà còn là câu chuyện về những chuyến phiêu lưu đi tìm nguồn gốc của loài người - sản phẩm của một quá trình tiến hóa kéo dài 3,5 tỷ năm kể từ khi xuất hiện những vật liệu di truyền đầu tiên. Cuốn sách hấp dẫn bởi có câu chuyện, có con người.

Một cuốn sách hay mà không phát hành được thì cũng không thể hoàn thành mục tiêu truyền tải tri thức đến với bạn đọc. Nhưng Giám đốc NXB Trẻ Nguyễn Minh Nhựt khẳng định: với tủ sách này, NXB Trẻ không đặt tiêu chí bán chạy, mà chỉ là hay và bán được. “Hai tiêu chí tác động đến nhau, nhưng nếu phải chọn một thì chúng tôi chọn hay, vì tìm kiếm giải pháp bán hàng dễ hơn tìm được sách hay. Mỗi cuốn sách có đối tượng độc giả riêng. Cuốn sách có giá trị thì mãi sau này người ta vẫn sẽ tìm đọc”.

Nguyên Anh