Sách điện tử không thể thay thế sách giấy

Tại Hội chợ Sách quốc tế Việt Nam lần thứ IV vừa diễn ra tại Hà Nội, NXB Trẻ giới thiệu Công ty TNHH Sách điện tử Trẻ (YBOOK), chuyên cung cấp các sản phẩm và dịch vụ liên quan đến lĩnh vực sách in, sách số và tài liệu số; Thái Hà Books và Alezaa.com ký kết hợp tác chiến lược, đồng hành cùng phát triển ebook, công bố cuốn sách đầu tiên được xuất bản sang 5 thứ tiếng dưới dạng sách tương tác Nghệ thuật múa rối nước ở Việt Nam… Trước đó, Chibooks, Phương Nam Books... cũng đã bước chân vào thị trường này, bán song song cả bản in và bản điện tử một số đầu sách bán chạy. Chủ tịch HĐQT kiêm Giám đốc Công ty cổ phần Sách Thái Hà Nguyễn Mạnh Hùng cho biết, sắp tới một loạt sách của Thái Hà Books sẽ làm ebook trước để thăm dò độc giả trước khi xuất bản bằng sách giấy, thậm chí có những cuốn sách hay chỉ làm dạng sách điện tử.

Có thể nói, sách điện tử đã hình thành một thị trường đọc mới và đây là xu thế tất yếu của ngành xuất bản mà Việt Nam không thể đứng ngoài cuộc. Theo một cuộc phỏng vấn do Thái Hà Books thực hiện với 10.000 người, những người trên 40 tuổi thích đọc sách in, còn độc giả dưới 40 tuổi thích đọc sách điện tử hơn.

Ưu thế công nghệ

Theo Giám đốc kiêm Tổng biên tập NXB Thế giới Trần Đoàn Lâm, sách điện tử có nhiều ưu thế cuốn hút người đọc, đặc biệt hợp gu đối tượng độc giả trẻ tuổi - những người ham mê công nghệ. Với dung lượng lớn, chỉ một bộ nhớ hoặc thiết bị đọc sách như Kindle có thể chứa được hàng ngàn cuốn sách, ebook thuận lợi đối với những người hay phải di chuyển, bởi dễ dàng mang theo và tra cứu. Bên cạnh những minh họa sinh động, cuốn hút, bằng cả hình ảnh và âm thanh, ebook còn có lợi thế là khả năng nhân bản, phát tán nhanh tới tay bạn đọc, giá thành thấp. Một cuốn sách nổi tiếng, cùng lúc độc giả trên toàn thế giới có thể đọc được. Sách điện tử không phân biệt quốc gia mà chỉ phân biệt ngôn ngữ...

Giám đốc Công ty cổ phần Sách Thái Hà Nguyễn Mạnh Hùng thì nhấn mạnh: giá trị tăng thêm của ebook nằm ở sự tương tác. Người đọc có thể đánh dấu, chia sẻ với nhau và trao đổi với tác giả trên chính cuốn sách đó. Nếu mua sách ebook có bản quyền, nhờ những điểm đánh dấu đó, người đọc sau có thể tìm đến những đoạn hay nhất, điểm quan trọng nhất, đặc biệt là được giao lưu với tác giả, dịch giả và nhà xuất bản.

Không thể thay thế

Tuy có nhiều lợi thế, nhưng hầu hết các nhà nghiên cứu trên thế giới đều khẳng định, ebook không thể thay thế sách giấy. Bởi lẽ, sách giấy không chỉ cung cấp tri thức, mà còn mang lại khoái cảm cho người đọc, từ mùi giấy đến tiếng sột soạt khi lật giở từng trang... Có thể nói, khi đọc sách giấy ta huy động mọi giác quan, nhờ thế đọc sách có cảm xúc và thấy cuốn sách hay hơn hẳn. Bên cạnh đó, ngoài giá trị tri thức, sách giấy còn có giá trị trưng bày. Tủ sách giấy tại nhà giống như một bảo tàng. Nhiều cuốn sách càng cũ, giá trị càng cao. Ông Trần Đoàn Lâm kể: có lần, đại diện Tổ chức Bản quyền thế giới nói: nếu tôi bước vào nhà bạn, bạn khoe một thư viện với những gáy sách đẹp, cảm giác được lật dở những cuốn sách đó vẫn thích hơn nếu thư viện của bạn chỉ có một thiết bị đọc sách, muốn đọc lại phải bật máy lên. Ông Nguyễn Mạnh Hùng cũng tự hào: “Nhà tôi có một bảo tàng với 3.000 - 4.000 cuốn sách, trong đó có cuốn từ những năm 1950 - 1960, mỗi lần mang ra nâng niu thấy rất tuyệt vời”.

Đứng ở góc độ người làm sách điện tử, ông Trần Trọng Thành - Chủ tịch HĐQT Vinapo, công ty nghiên cứu phát triển hệ thống phân phối sách điện tử toàn cầu Alezaa.com - cho rằng: ebook không thể thay thế sách giấy. Bản thân ông, có những cuốn sách mua cả sách giấy và phiên bản điện tử. “Cách đây hơn 50 năm, người ta nghĩ ra thẻ tín dụng để thay thế tiền mặt, nhưng đến giờ, trong ví mọi người vẫn có cả tiền mặt và thẻ tín dụng. Nên nói sách điện tử thay thế sách giấy là câu chuyện hoang tưởng, không thể xảy ra” - ông Trần Trọng Thành khẳng định.

Nguyên Anh