Làm việc từ xa - cân bằng hay làm mất cân bằng cuộc sống?

Theo một thống kê được công bố mới đây, phương thức làm việc từ xa (teleworking) được nhiều người ở các nước phát triển đặc biệt ưa chuộng. Tại Anh, hơn 50% số người được hỏi cho biết nếu có thể, họ muốn chọn giải pháp làm việc từ xa và chọn những nơi làm việc như bãi biển, khu nghỉ mát trên núi hay trong vườn nhà để giúp họ cân bằng giữa nghỉ ngơi, làm việc và cảm thấy hạnh phúc hơn.

Ngồi nhà, quán cà phê, trên bãi biển hay bất cứ đâu ngoài văn phòng máy lạnh mà vẫn giải quyết được công việc ở công ty là một giải pháp hữu hiệu đã được áp dụng từ lâu tại các nước phát triển. Sự phát triển của công nghệ thông tin giúp cho làm việc từ xa trở nên dễ dàng và hiệu quả. Nhiều công ty cho phép nhân viên làm việc từ xa, bởi nó không chỉ đem lại thời gian làm việc linh hoạt hơn cho nhân viên trong trường hợp công ty không muốn tăng lương cho họ mà còn giúp tiết kiệm chi phí thuê văn phòng.

Tổ chức Nghiên cứu phương thức làm việc từ xa (AARP) có trụ sở tại thành phố San Diego, Mỹ, cho biết phần lớn những người đi theo xu hướng này gần đạt hoặc đã đạt mức thang cao nhất trong công ty mà họ đang làm việc. Hơn nữa, nếu như trước đây, người lao động thường dễ có thêm động lực làm việc nếu được tăng lương, thăng chức,... thì nay họ lại quan tâm tới chế độ nghỉ hưu, quỹ thời gian chăm sóc con cái, gia đình hay ý nghĩa cuộc sống của bản thân. Khảo sát của AARP cho thấy 70% số người được hỏi trả lời họ muốn tiếp tục làm việc, nhưng theo cách thức của họ.

Sự phát triển xu hướng làm việc tại nhà trước hết là do sự bùng nổ của kỷ nguyên đường truyền băng thông rộng. Người ta có thể sử dụng Internet, e-mail, gửi và nhận tài liệu dung lượng lớn tại nhà, vậy thì tại sao phải đến văn phòng? Hội thảo từ xa và làm việc từ xa thông qua điện thoại và các thiết bị liên lạc hiện đại khác cũng giúp hạn chế tình trạng ùn tắc giao thông vào giờ cao điểm, khắc phục sự khác biệt về khoảng cách không gian và chênh lệch về múi giờ. Bạn không nhất thiết phải đến văn phòng mới có thể trao đổi trực tiếp với đồng nghiệp. Đó là chưa kể đến việc trang bị những thiết bị này cho nhân viên di động ngày nay không còn quá đắt đỏ nữa.

Không chỉ tiết kiệm thời gian đi lại, làm việc từ xa còn giúp giảm thiểu chi phí nhiên liệu khi di chuyển, điện năng để duy trì hoạt động trong văn phòng. Hơn nữa, bằng cách tổ chức công việc từ xa, người ta có thể sắp xếp thời gian dành cho gia đình và chăm sóc con cái, đặc biệt là những gia đình có trẻ nhỏ.

Tuy nhiên, làm việc từ xa cũng có những mặt bất cập của nó mà trước hết nó làm bạn trở nên vô kỷ luật. Nếu không có một không gian làm việc riêng biệt, bạn sẽ bị quấy rầy bởi tiếng khóc của con nhỏ hay sinh hoạt của những người trong gia đình, bị sao lãng bởi những chương trình truyền hình yêu thích hay chiếc giường êm ái. Rất khó để cân bằng công việc và các trách nhiệm trong gia đình khi phải làm việc tại nhà, nhất là với những gia đình có trẻ nhỏ.

Vấn đề sức khỏe cũng cần được lưu ý khi chúng ta có khuynh hướng ngồi nhiều tại chỗ và quên giờ giấc sinh hoạt bình thường. Một nghiên cứu mới đây của Forbes Insights cho thấy có tới 98% người dân Mỹ làm việc vào ban đêm và những ngày cuối tuần, trả lời e-mail sau khi ngày làm việc đã kết thúc. Sự tiện dụng của smartphone và máy tính bảng đã giúp mọi người làm hầu hết mọi việc trong mọi hoàn cảnh môi trường, từ bàn ăn tối ra sân bóng đến phòng ngủ. Khả năng kết nối “mọi lúc mọi nơi” khiến người ta dễ bị quá tải và mất cân bằng giữa công việc - cuộc sống mặc dù bản thân khó nhận ra điều này.

Nếu hạn chế được những mặt trái kể trên, làm việc từ xa rõ ràng mang lại sự thoải mái nhất định cho đời sống tinh thần. Các nghiên cứu cho thấy ngày càng nhiều nhân viên muốn làm việc tại nhà ít nhất là vài ngày trong tuần, và đó nhanh chóng trở thành điều kiện hàng đầu đối với những người tìm việc. Xu hướng này chắc chắn sẽ còn phát triển do yêu cầu tiết kiệm chi phí và hiệu quả công việc vì nó mang lại cảm giác thoải mái cho người lao động khi được làm chủ công việc của mình.

Kim Chi