Saman - Vũ điệu của sức mạnh
Ngày 24.11 vừa qua, tại Bali, Indonesia, điệu múa truyền thống Saman đã được UNESCO đưa vào danh sách Di sản văn hóa phi vật thể cần bảo vệ khẩn cấp. Đây là di sản thứ 5 của Indonesia được UNESCO công nhận, sau wayang (múa rối bóng), keris (dao găm truyền thống), batik (vải) và angklung (nhạc cụ truyền thống của người Sunda).
Múa Saman của vùng Gayo Lues và một số vùng lân cận của tỉnh Aceh. Suyud Winarno, phát ngôn viên của Chính phủ Indonesia về các vấn đề văn hóa cho biết: múa Saman nằm trong danh mục di sản cần bảo vệ khẩn cấp vì ngày càng ít vũ công nam tham gia các tiết mục múa Saman, trong khi theo truyền thống, múa Saman do bé trai hoặc các chàng trai trẻ thực hiện.
Múa Saman có từ thế kỷ XIII, là điệu múa truyền thống của người Sheikh Saman, một tộc người Gayo cổ. Đây là một điệu múa mang đậm chất tôn giáo, được biểu diễn trong các lễ chào mừng và lễ kỷ niệm. Số lượng vũ công tham gia một tiết mục múa Saman luôn là lẻ, họ ngồi thành hàng ngang, cũng có khi quỳ gối. Trang phục biểu diễn được thêu họa tiết, tượng trưng cho thiên nhiên và phẩm hạnh của người Gayo.
Một tiết mục Saman gồm hai phần, phần múa và phần hát. Phần hát do một người đảm nhận. Người này đứng ở giữa khu vực biểu diễn, nội dung các bài hát xoay quanh thông điệp về sự phát triển, tôn giáo, văn hóa, đôi khi là những bài giảng về đạo đức, cũng có khi là những câu chuyện hài, châm biếm hay một câu chuyện tình yêu lãng mạn. Trong lúc đó, dàn vũ công sẽ đồng loạt biểu diễn những động tác phức tạp, vỗ tay, vỗ ngực, vỗ đùi. Những động tác này phải rất đều, mạnh và dứt khoát...
Bộ trưởng Du lịch và Kinh tế Sáng tạo Indonesia Mari Elka Pangestu cho rằng, việc Saman được UNESCO đưa vào danh sách Di sản văn hóa phi vật thể cần bảo vệ khẩn cấp có ảnh hưởng sâu, rộng đến lợi ích kinh tế nước này, chủ yếu là trong phát triển du lịch. Bên cạnh đó, nó cũng thúc đẩy ngành công nghiệp nghệ thuật truyền thống của Indonesia phát triển. Bộ trưởng Điều phối Phúc lợi Nhân dân Indonesia Agung Laksono tuyên bố: múa Saman được UNESCO công nhận và nỗ lực bảo tồn nó chỉ là bước đầu tiên, tương lai, múa Saman sẽ phát triển hơn rất nhiều. Mới đây, Chính phủ Indonesia đã cam kết chi 10 triệu USD để bảo tồn và phát triển điệu múa truyền thống này.