Phải coi nghề y là một nghề đặc biệt- Cần được tuyển chọn, đào tạo, sử dụng và đãi ngộ đặc biệt

- Bộ Y tế đang triển khai mô hình điểm Thực hiện quy tắc ứng xử nâng cao y đức trong bệnh viện, dưới góc nhìn của ĐBQH, đại biểu đánh giá như thế nào về y đức của đội ngũ y, bác sỹ hiện nay?

ĐBQH Nguyễn Minh Hồng: Bản thân tôi hiện đang công tác trong ngành y tế, nếu có chê thì đồng nghiệp không hài lòng, nhưng thẳng thắn mà nói, hiện nay đi đến đâu cũng thấy kêu ca về ngành y tế, nhiều khi tôi cũng cảm thấy nóng mặt và rất buồn. Trong Kỳ họp thứ nhất, QH Khóa XIII vừa rồi, thông qua những đợt đi tiếp xúc cử tri, tôi chưa thấy cử tri khen về ngành y tế mà toàn thấy cử tri kêu ca về những vấn đề như xuống cấp y đức, rồi nhận phong bì, làm việc khệnh khạng, đối xử chưa tốt với bệnh nhân… mà vẫn là ông thầy. Cho nên tôi không hiểu tại sao người ta vẫn gọi là ông thầy thuốc, làm cho bệnh nhân vẫn cảm thấy là ông thầy. Sự phân cách giữa người bệnh và người thầy thuốc vẫn còn xa vời với nhau, giống như doanh nghiệp  với thanh tra và phòng thuế, không được mặn mà. Điều này trái với quy luật.

Chúng tôi hiện cũng quản lý một cơ sở y tế tư nhân mà quyền lực nằm trong tay, nhưng cũng còn thấy khó chứ không phải dễ. Để làm sao bác sỹ tận tâm phục vụ bệnh nhân, nhân viên tự giác phục vụ bệnh nhân tốt cũng là vấn đề đau đầu! Cho nên đối với các lãnh đạo bệnh viện công lại càng khó hơn, bởi vì những vấn đề nhắc nhở, uốn nắn chỉ làm ở mức độ trong cơ chế đảng, đoàn, tổ chức. Đối với chúng tôi là cơ sở y tế tư nhân chúng tôi làm thẳng thừng mà còn khó. Nhiều khi cũng thương các bác sỹ bệnh viện công thật, bởi vì với chúng tôi khi một bác sỹ, nhân viên làm gì thiếu y đức với bệnh nhân thì thôi xin tạm biệt các bác sỹ đó. Còn đối với bệnh viện công lại khác, nếu nhắc nhở có khi mình mất chức đảng ủy viên, hay ngày mai, ngày kia lại thế này thế nọ, làm ảnh hưởng uy tín của mình. Như tôi đã phát biểu trước kỳ họp QH, cái chính là chúng ta phải thực hiện được nội dung trong Nghị quyết số 46-NQ/TW của Bộ Chính trị Về công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khoẻ nhân dân trong tình hình mới. Đó là phải coi nghề y là một nghề đặc biệt, nhưng vấn đề này phải làm thường xuyên.

- Đại biểu vừa nói phải coi nghề y là một nghề đặc biệt, vậy đâu là yếu tố đặc biết  và phải  quan tâm các yếu tố này như thế nào?

ĐBQH Nguyễn Minh Hồng: Theo tôi phải hài hòa 4 yếu tố, phải được tuyển chọn, đào tạo đặc biệt, sử dụng và đãi ngộ đặc biệt. Nếu xác định nó là nghề đặc biệt thì ngay từ khi đào tạo cũng phải đặc biệt. Hiện nay, trong quá trình đào tạo khi một sinh viên vào trường đại học nếu đủ điểm là vào trường, chứ có quan tâm đến y đức của người thầy thuốc như thế nào đâu. Rồi trong quá trình học đó, nếu thấy y đức của thầy thuốc đó kém, lẽ ra phải loại ngay, chuyển sang ngành khác ví dụ như thái độ không mềm mỏng, tính hay cáu gắt, hay vòi tiền… Trong quá trình làm việc, thấy thái độ của y, bác sỹ như vậy phải loại đi, tức là phải đào tạo đặc biệt. Trước đây, những ông thầy thuốc giỏi, nổi tiếng muốn truyền nghề thuốc cho con thì không phải con nào ông ý cũng truyền nghề, cũng như ông thầy dạy võ cũng vậy, nên chọn những người đủ tư cách y đức, tư cách để dạy võ, chứ không phải người nào cũng dạy. Tôi nghĩ nghề y là đặc biệt như vậy, phải đào tạo đặc biệt. Ngay chính việc sử dụng cũng chưa đặc biệt, có thể sử dụng những bác sỹ giỏi, y đức tốt nhưng chưa chắc đã được làm vị trí quan trọng; nhưng có những bác sỹ trình độ kém, y đức chưa chắc đã giỏi nhưng có khi lại ngồi vào vị trí quan trọng. Còn bệnh nhân thì không cần biết, chỉ thấy bác sỹ đó ngồi vị trí quan trọng tại bệnh viện đó tưởng là bác sỹ đó giỏi rồi. Qua theo dõi vì tôi đã sử dụng bác sỹ trong ngành y nên tôi biết. Tất nhiên việc đãi ngộ cũng phải đặc biệt. Tuy nhiên, cũng phải nói đến điều này, những bác sỹ tại nước ta hiện nay thì đại đa số ngoài đồng lương của mình, họ cũng tìm mọi cách để tăng thêm thu nhập để đời sống gia đình được nâng cao hơn. Cho nên theo tôi cần bám chặt 4 điểm nêu ra trong nghị quyết.

- Phải chăng vấn đề quá tải bệnh viện cũng một phần làm ảnh hưởng đến đạo đức ngành y tế, thưa đại biểu?

ĐBQH Nguyễn Minh Hồng: Đúng vậy, quá tải bệnh viện đã tạo điều kiện cho con người ta xuống cấp. Cũng như một cô gái đẹp thôi, nếu nhiều người tán tỉnh thì cô gái đó rất kiêu, còn nếu cô gái đó đẹp thật nhưng ít người để ý đến thì thế nào cũng dễ hơn. Đối với bệnh viện cũng vậy, nhiều bệnh nhân, đông bệnh nhân quá mà cán bộ chuyên môn lại ít- đó là một trong các điều kiện để tạo cho y đức xuống cấp. Nhưng đây mới chỉ là điều kiện phụ thôi.

- Hiện nay, 5 bệnh viện điểm đã cam kết triển khai thực hiện không nhận phong bì của người bệnh. Đây có phải là một bài toán khó?

ĐBQH Nguyễn Minh Hồng: Theo tôi nghĩ, cũng triển khai như bên Bộ Giáo dục nói không với tiêu cực, còn Bộ Y tế nói không với phong bì. Nếu làm được như vậy thì quá tốt. Nhưng trong ngành y tế, nói không với phong bì chỉ là một phần thôi, còn thái độ, tinh thần phục vụ, trách nhiệm phục vụ, còn nhiều vấn đề phức tạp nữa. Ví dụ, tôi không nhận phong bì, thì đúng 5h hết giờ làm việc tôi về, xe cấp cứu đến tôi bảo hết giờ rồi, cái đó cũng không được. Càng tồi tệ hơn nếu bây giờ tôi không lấy phong bì nhưng tôi chả nghiên cứu, chả đọc sách để nâng cao tay nghề để mổ cho thật giỏi, chấn đoán bệnh lý cho thật chuẩn. Hay tôi không lấy phong bì nhưng bệnh nhân đến tôi quát tháo bệnh nhân, hạnh họe bệnh nhân, bắt bệnh nhân ngồi chờ thì cũng không được. Theo tôi, nói không với phong bì của Bộ Y tế chỉ là một vấn đề nhỏ, chứ còn khác với Bộ Giáo dục. Tôi cho rằng, Bộ Y tế còn nhiều vấn đề, còn gánh nặng lắm, nếu làm được điều này thì quá tốt.

- Theo đại biểu cần có những giải pháp gì để nâng cao y đức trong bệnh viện?

ĐBQH Nguyễn Minh Hồng: Giải pháp thì rất rõ rồi, chúng ta cứ thực hiện đúng như Nghị quyết số 46 của Bộ Chính trị, phải coi nghề y là một nghề đặc biệt, cần được đào tạo thật đặc biệt, có tiêu chí đào tạo đối với bác sỹ, nhất là y đức, sử dụng thật đặc biệt và cuối cùng là đãi ngộ thật đặc biệt. Điều này tôi đã phát biểu tại Kỳ họp thứ nhất, QH Khóa XIII.

- Xin cám ơn đại biểu!

Vi Hoa thực hiện