Quốc hội Khóa XIII sẽ tiếp tục đổi mới mạnh mẽ
Cuộc sống luôn luôn thay đổi, luôn vươn đến những điều tốt đẹp hơn, những điều chúng ta đưa ra là khái quát từ thực tiễn đã đi qua. Luật cũng vậy, đều từ thực tiễn đúc kết lại để điều chỉnh hiện tại và định hướng trong tương lai. Khi cuộc sống thay đổi, những cái thuộc về quá khứ mà áp dụng vào thực tiễn sẽ trục trặc, đòi hỏi chúng ta luôn luôn có tư tưởng đổi mới và thích ứng với sự phát triển. ỦY VIÊN TRUNG ƯƠNG ĐẢNG, CHỦ TỊCH HĐDT KHOÁ XII K'SOR PHƯỚC đã nhận định như vậy.
- Là Chủ tịch HĐDT nhiệm kỳ vừa qua và là ĐBQH Khóa X, XI, XII, xin ông cho biết những bài học kinh nghiệm rút ra trong quá trình đổi mới tổ chức hoạt động của QH?
Chủ tịch K'sor Phước: Rõ ràng qua tất cả các kỳ họp QH, các khóa đều có nhiều đổi mới, kế tục các khóa trước thì khóa sau đều làm tốt hơn, thể hiện trên cả ba lĩnh vực công tác xây dựng luật, công tác giám sát và quyết định những vấn đề quan trọng của đất nước. Cần rút ra ba bài học, thứ nhất là hoạt động trong QH phải hết sức dân chủ, phát huy được trách nhiệm cao của người đại biểu do dân bầu ra. Thứ hai, người ĐBQH phải luôn gắn với thực tiễn cuộc sống, đi sát thực tiễn, bám sát những tâm tư, nguyện vọng của cử tri nơi đã bầu ra mình. Từ thực tiễn phản ánh tất cả những vấn đề của cuộc sống, QH phải nắm bắt những vấn đề nhạy cảm nhất, bức xúc nhất của cuộc sống để đưa đến trong các kỳ họp QH, từ đó chuyển hóa thành các nghị quyết của QH trong việc quyết định những vấn đề quan trọng nhất của đất nước. Thứ ba, phát huy vai trò của QH theo quy định của hiến pháp là cơ quan đại biểu cao nhất của nhân dân, cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất của dân, do dân và vì dân.
- Với HĐDT giám sát là hoạt động đổi mới mạnh mẽ trong nhiệm kỳ vừa qua, thưa Chủ tịch?
Chủ tịch K'sor Phước: Đúng vậy. Hoạt động giám sát là một trong những hoạt động nổi bật nhất của HĐDT trong nhiệm kỳ qua. Trong 8 cuộc giám sát thì trong đó có 2 cuộc giám sát được UBTVQH giao chủ trì là giám sát Về tái định cư thủy điện Sơn La và giám sát về Chương trình 135 giai đoạn II. Nhìn chung, thông qua các kết luận giám sát của HĐDT đều được các cơ quan hữu quan của Chính phủ quan tâm xem xét, góp phần thực hiện cho quá trình thực hiện chính sách dân tộc được tốt hơn. Ngoài ra, HĐDT cũng giám sát về giáo dục các trường dân tộc nội trú, giám sát về xây dựng đời sống văn hóa mới cho đồng bào dân tộc đã được Bộ Giáo dục - Đào tạo, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch rất quan tâm và đánh giá cao kết quả giám sát của HĐDT.
- Trong thực hiện chính sách dân tộc vẫn còn điều trăn trở mà Chủ tịch mong muốn thực hiện trong nhiệm kỳ mới?
Chủ tịch K'sor Phước: Cuộc sống luôn luôn thay đổi luôn vươn đến những điều tốt đẹp hơn, những điều chúng ta đưa ra đều là khái quát từ thực tiễn đã đi qua, trong khi đó QH vẫn chưa đáp ứng được thực tiễn đề ra. Luật cũng vậy thôi, đều từ những thực tiễn đúc kết lại để điều chỉnh hiện tại và định hướng trong tương lai. Khi cuộc sống thay đổi, những cái thuộc về quá khứ mà áp dụng vào thực tiễn sẽ trục trặc, đòi hỏi chúng ta luôn luôn có tư tưởng đổi mới và thích ứng với sự phát triển.
Riêng đối với lĩnh vực chính sách dân tộc, tôi vẫn còn băn khoăn, đến giờ phút này QH vẫn chưa thực hiện được khoản 5, Điều 84 của Hiến pháp 92 quy định QH quyết định chính sách dân tộc. Từ năm 1992 đến bây giờ, tôi vẫn thấy Chính phủ quyết định chính sách và thực hiện chính sách, còn QH chủ yếu với chức năng giám sát. Mong rằng nhiệm kỳ tới, sẽ có chuyển biến.
- Công tác tiếp xúc cử tri có nhiều đổi mới, Chủ tịch đánh giá như thế nào qua tiếp xúc cử tri?
Chủ tịch K'sor Phước: Trước đây thường hay gặp cử tri tại trụ sở xã nhưng nhiệm kỳ này chúng tôi đi xuống tận thôn, bản mời cử tri ở các làng khác đến tiếp xúc tại bản đó chứ không nhất thiết đến trụ sở xã. Ngoài ra, là ĐBQH chuyên trách khi đi công tác với tư cách là đại biểu đi giám sát nhưng cũng là hình thức đại biểu đi tiếp xúc cử tri mà không phải là địa bàn nơi đã bầu cử ra mình ở các tỉnh khác như Sơn La, Lai Châu, Điện Biên…
Có thể khẳng định trong những năm qua vùng đồng bào dân tộc thiểu số đã có sự phát triển rất vượt bậc. Tôi đã đi tiếp xúc cử tri tại hơn 100 xã đặc biệt khó khăn của cả nước và thấy rõ, có những địa phương sự phát triển từ 5 - 10 năm qua so với những vùng khác của đất nước bằng cả hơn 100 năm. Rõ ràng bộ mặt nông thôn, miền núi vùng dân tộc thiểu số đã thay đổi rõ rệt, cụ thể tỷ lệ đói nghèo giảm mạnh, tỷ lệ thất học, phổ cập tiểu học, THCS đã đạt 100%. Tuy nhiên, sự thay đổi đó so với bức tranh chung của cả nước hiện nay thì vùng dân tộc vẫn là điểm còn nghèo. Khoảng cách giàu nghèo giữa vùng miền núi với miền xuôi vẫn còn tăng theo mức độ trung bình của mỗi tỉnh, có những xã tỷ lệ hộ nghèo là 80%, nhưng ở tỉnh chỉ 30 - 40%. Ở Tây Nguyên và Tây Bắc còn hơn 40% hộ nghèo…
- Cử tri đã kiến nghị gì với Chủ tịch trong vận động bầu cử Quốc hội Khóa XIII ?
Chủ tịch K'sor Phước: Ý kiến của cử tri đều kiến nghị xung quanh những vấn đề tập trung xóa đói giảm nghèo, đầu tư cho vùng miền núi dân tộc, những vùng đặc biệt khó khăn. Làm sao để người đại biểu gắn bó với cử tri, với nhân dân chứ không chỉ hứa suông đấy mới là điều khó! Cử tri cũng mong muốn gặp đại biểu khi đã được bầu để phản ánh những ý kiến, kiến nghị. Cử tri cũng đã dặn, những lời hứa đó sẽ được cử tri ghi nhận và theo dõi xem đại biểu có thực hiện đúng không? Đấy cũng là thách thức không chỉ cho riêng mình tôi mà là trách nhiệm chung của mỗi ĐBQH đối với cư tri cả nước.
Đa số cử tri nhìn nhận QH khác nhiều so với trước đây, QH có trách nhiệm với nhân dân, gắn bó với nhân dân, tiếng nói của đại biểu QH sát với thực tiễn cuộc sống hơn. Tại các kỳ họp QH, QH đã phản ảnh những vấn đề thực tiễn cuộc sống.
-Tiếp nối thành quả và kinh nghiệm, Chủ tịch kỳ vọng những gì vào sự đổi mới của Quốc hội Khóa XIII?
Chủ tịch K'sor Phước: Mong muốn Quốc hội Khóa XIII sẽ đổi mới rõ rệt hơn theo hướng nhà nước pháp quyền XHCN của dân, do dân và vì dân. Những luật ban hành phải sát với thực tiễn hơn, khóa tới có thể nhiều luật ra đời nhưng sẽ phù hợp với tình hình mới của đất nước, đặc biệt phù hợp với tinh thần chỉ đạo mà Đại hội Đảng lần thứ XI đã đề ra.
- Xin cám ơn Chủ tịch!