Thư tịch cổ Hàn Quốc hồi hương

Vũ Anh Tuấn 05/06/2011 07:26

Theo thỏa thuận giữa chính phủ Pháp và Hàn Quốc, từ tháng 4.2011, Hàn Quốc lần lượt tiếp nhận hàng trăm cuốn sách cổ do chính phủ Pháp trao trả. Những thư tịch cổ Oegyujanggak từ lâu được coi như bảo vật văn hóa của Hàn Quốc. Đây là một phần của Thư viện Hoàng gia Oegyujanggak từ triều đại Joseon, bị binh lính Pháp lấy đưa về Pháp từ thế kỷ XIX.

Triều đại Joseon (còn gọi là nhà Lý) được thành lập năm 1392, là vương triều theo Nho giáo tồn tại lâu nhất trong lịch sử Triều Tiên. Khi đó, tên của vương quốc được đặt theo tên của vương triều và kinh đô được dời về Hán Thành (Hanyang - Seoul ngày nay). Trong hơn 5 thế kỷ tồn tại, triều đại Joseon củng cố sự thống trị của mình trên toàn lãnh thổ Triều Tiên, đề cao Nho học, sáng tạo chữ viết mới Hangul phù hợp với tiếng Triều Tiên, xuất bản nhiều sách về giáo dục, hoàn thiện hiến pháp và luật pháp...

Các thư tịch cổ triều đại Joseon trong Thư viện Hoàng gia Oegyujanggak lần đầu tiên bị đưa ra khỏi Triều Tiên năm 1866, sau một cuộc tấn công của quân đội viễn chinh Pháp. Những cuốn sách này đã được một nhà nghiên cứu Hàn Quốc tìm thấy ở Pháp năm 1975, sau đó, chính phủ Hàn Quốc bắt đầu cuộc chiến ngoại giao kéo dài để vận động chính phủ Pháp trả lại di sản văn hóa quốc gia vô giá này. Năm 1991, khi Hàn Quốc chính thức đòi lại các thư tịch cổ Oegyujanggak, hai chính phủ và các nhóm dân sự ở cả hai quốc gia đã tranh cãi gay gắt. Tại Hội nghị thượng đỉnh G20 tại Seoul tháng 11.2010, Tổng thống Hàn Quốc Lee Myung-bak và người đồng cấp Pháp Nicolas Sarkozy đã đạt được thỏa thuận về việc Pháp trả lại các thư tịch cổ này cho Hàn Quốc theo hình thức hợp đồng thuê theo luật của Pháp.

Viện trưởng Viện Di sản văn hóa Hàn Quốc Park Sang-kuk cho biết, thực chất hợp đồng thuê thư tịch cổ Oegyujanggak là sự trả lại các hiện vật văn hóa đã bị lấy mất của Hàn Quốc năm 1866. Theo thỏa thuận giữa chính phủ 2 nước, việc trao trả số sách này cho Hàn Quốc được chia làm 4 đợt. Trong hai tháng 4 - 5.2011, tổng số 297 thư tịch cổ Oegyujanggak đã được vận chuyển bằng đường hàng không từ Pháp trong các thùng chứa đặc biệt, duy trì nhiệt độ và độ ẩm ổn định, để đưa đến sân bay quốc tế Incheon (Hàn Quốc) bàn giao cho chính phủ nước này.

Giáo sư sử học Shin Byeong-ju, Đại học Konkuk (Hàn Quốc) cho biết, những thư tịch cổ vừa hồi hương sẽ cung cấp nhiều tài liệu lịch sử và hình minh họa các sự kiện quan trọng của triều đại Joseon. Đây là những cuốn sách và tài liệu cổ ghi chép nghi thức các buổi lễ quan trọng của nhà nước Triều Tiên xưa dưới hình thức văn bản và tranh vẽ. Đặc biệt, những quyển sách bị đưa về Pháp là tài liệu chất lượng cao và chỉ dành cho nhà vua đọc, trong đó có 30 quyển hiện chỉ còn 1 bản duy nhất. Vì thế, các cuốn sách Oegyujanggak là tài liệu quý giá để nghiên cứu lịch sử Hàn Quốc không chỉ qua các sự kiện, mà còn về nhiều lĩnh vực, như trang phục, nghệ thuật, lịch sử kiến trúc... “Nó có thể được coi là đỉnh cao của lịch sử được ghi lại thành văn, và cho phép chúng ta tái hiện chính xác các sự kiện được mô tả”, nhà sử học Shin Byeong-ju nói.

Theo ông Jo Hyeon-jong, Bảo tàng quốc gia Hàn Quốc, chất lượng của tất cả thư tịch cổ mà Hàn Quốc vừa nhận lại, từ giấy, các nét trang trí bìa đến nội dung bên trong sách đều “tuyệt vời”. “Chúng tôi hy vọng, đây sẽ là khởi đầu của một cuộc nghiên cứu có hệ thống về các triều đại Joseon”.

Được biết, các thư tịch cổ Oegyujanggak sẽ lưu trữ tại Bảo tàng Quốc gia Hàn Quốc, nơi chúng được bảo quản trong những điều kiện kỹ thuật hiện đại. Từ ngày 19.7 - 19.9 tới, các thư tịch cổ này sẽ được trưng bày để phục vụ khách tham quan.

Vũ Anh Tuấn