Thách thức xuất khẩu 2011

Năm 2011, dự báo, kinh tế thế giới sẽ phục hồi với mức tăng trưởng khá, song vẫn còn chứa đựng những bất ổn khó lường. Có thể thương mại thế giới sẽ tăng trưởng chậm lại. Triển vọng kinh tế và nhu cầu nhập khẩu của các thị trường xuất khẩu lớn của Việt Nam hiện nay như Mỹ, EU và Nhật Bản đều kém khởi sắc. Trong khi đó, giá cả hàng hóa và dịch vụ thế giới, đặc biệt là giá các loại nguyên vật liệu đầu vào cho quá trình sản xuất có xu hướng tiếp tục tăng, sẽ tác động, làm tăng chi phí đầu vào và gây áp lực đến mặt bằng giá trong nước của Việt Nam. Bên cạnh đó, chính sách thắt chặt tín dụng, lãi suất vốn vay của các ngân hàng cao cũng sẽ là khó khăn không nhỏ đối với các doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam.

Trong bối cảnh đó, nhóm hàng công nghiệp chế biến xuất khẩu tiếp tục được kỳ vọng tăng trưởng cao, khoảng 13%, đạt giá trị 43,5 tỷ USD, trong đó riêng mặt hàng dệt may đạt kim ngạch khoảng 13 tỷ USD, tăng 15% so với năm 2010. Tuy nhiên, đây là mức tăng trưởng thấp hơn so với năm 2010, tới 23%, do những dự báo chưa mấy khả quan về các thị trường xuất khẩu.

Theo Bộ Công thương, trong nhóm hàng công nghiệp chế biến, mặt hàng giày dép cũng có nhiều khả năng gia tăng kim ngạch xuất khẩu nhờ mở rộng sản xuất, đa dạng hóa thị trường xuất khẩu và tăng giá trị gia tăng nhờ đẩy mạnh khâu thiết kế kiểu dáng, tạo mẫu sản phẩm. Toàn ngành da giày đặt mục tiêu kim ngạch xuất khẩu đạt 5,6 tỷ USD, tăng hơn 10% so với năm 2010.

 Gỗ là mặt hàng đã khẳng định được vị trí vững chắc trong cơ cấu xuất khẩu hàng hóa của nước ta trong những năm gần đây, năm 2011 phấn đấu đạt 4 tỷ USD, tăng 17% so với năm 2010. Theo Chủ tịch Hiệp hội gỗ và chế biến lâm sản Việt Nam Nguyễn Tôn Quyền, trong năm qua, ở một số thị trường nhập khẩu, đặc biệt là EU, với sự thay đổi về thị hiếu sử dụng, chuyển sang sản phẩm gỗ rừng trồng, doanh nghiệp Việt Nam đã tận dụng được gỗ rừng trồng để xuất khẩu. Vấn đề đặt ra là, cơ cấu lại công tác trồng rừng để sản lượng thu hoạch cao hơn. Và sẽ triển khai thí điểm cho một số doanh nghiệp bán hàng theo giá CIFT, để có giá bán cao hơn, thay vì chỉ bán hàng theo giá FOB trước đây.

Trong nhóm hàng nông – lâm - thủy sản, mặt hàng thủy sản vẫn gặp khó khăn do các nước đặt rào cản kỹ thuật mới, tiêu chuẩn mới, kiểm dịch chặt chẽ hơn. Tuy nhiên, những thị trường truyền thống của Việt Nam vẫn được duy trì, nên toàn ngành phấn đấu kim ngạch xuất khẩu tăng 5% so với năm 2010, đạt trị giá khoảng 5,5 tỷ USD, chiếm tỷ trọng cao nhất trong nhóm hàng nông, lâm thủy sản. Theo Phó chủ tịch Hiệp hội chế biến xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) Nguyễn Hữu Dũng, ngành thủy sản đã bước qua giai đoạn tư duy về “tấn” - tức là sản lượng, mà hướng đến giá trị gia tăng cao và sản xuất bền vững. Hiện nay, thủy sản đã xuất khẩu sang 167 thị trường, trong đó 3 thị trường chủ chốt là Mỹ, EU và Nhật Bản, chiếm hơn 60% kim ngạch xuất khẩu, năm 2011 sẽ đi vào chiều sâu ở những thị trường này. Cụ thể là liên kết với các tập đoàn phân phối và siêu thị, để làm được điều đó, sản xuất phải đạt tiêu chuẩn cao của thế giới. Còn các thị trường khác, như Nam Mỹ, châu Phi, Trung Đông… thì đang phát triển và sẽ chiếm tỷ trọng ngày càng lớn.

Để đạt được kết quả xuất khẩu 2011, Bộ Công thương sẽ xây dựng nhóm thị trường trọng điểm, tăng cường khai thác lợi thế từ các Hiệp định thương mại tự do song phương với cá nước trong khu vực châu Á, đặc biệt với Nhật Bản. Tìm mọi giải pháp tăng kim ngạch xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc, kể cả biên mậu và các nước láng giềng như Lào, Campuchia.  Kịp thời nắm bắt nhu cầu của khu vực thị trường đầy tiềm năng và có sức tiêu thụ lớn là châu Mỹ để xuất khẩu đồ gỗ, dệt may, giày dép, thủy sản. Tăng cường công tác xúc tiến thương mại để khai thác thị trường châu Phi - Tây Nam Á.

Anh Tú