Ngành công nghiệp: Giá trị gia tăng quan trọng hơn tốc độ tăng trưởng

Nguồn: esit.vn

- Thưa Viện trưởng, trong năm 2010, giá trị sản xuất của toàn ngành công nghiệp đạt tốc độ tăng trưởng 14% so với năm 2009. Viện trưởng đánh giá như thế nào về mức độ tăng trưởng này?

- Tốc độ tăng trưởng 14% không hấp dẫn bằng con số giá trị gia tăng công nghiệp đạt 7,7%, gần gấp đôi năm 2009. Năm 2009, tốc độ tăng trưởng sản xuất công nghiệp là 15,7% nhưng giá trị gia tăng chỉ có 3,9%. Năm 2010 đã có sự thay đổi về chất lượng tăng trưởng, đấy mới là dấu hiệu đáng mừng. Ngành công nghiệp bắt đầu đóng vai trò động lực thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bền vững. Cơ cấu nội bộ có sự thay đổi: ngành công nghiệp khai khoáng, tỷ trọng giảm 20%, trong khi đó ngành công nghiệp chế biến, chế tạo tăng. Đồng thời, công nghiệp hỗ trợ đã bắt đầu có sức sống. Số doanh nghiệp tham gia vào sản xuất chi tiết, linh kiện tăng lên. Và việc lấp đầy các khu công nghiệp diễn ra tốt hơn và chất lượng hơn so với các năm trước. Việc kiểm soát ô nhiễm môi trường được quan tâm hơn, hệ thống quan trắc môi trường công nghiệp bắt đầu đi vào hoạt động, các doanh nghiệp bắt đầu quan tâm tới môi trường và số doanh nghiệp đạt các tiêu chuẩn chất lượng về môi trường ngày càng tăng. Đấy là những dấu hiệu khởi đầu cho hướng phát triển bền vững công nghiệp trong 10 năm tới.

- Theo Viện trưởng, yếu tố nào làm cho giá trị gia tăng của ngành công nghiệp tăng gấp đôi so với năm trước?

- Năm 2010, kinh tế phục hồi, sức tiêu thụ ở các thị trường xuất khẩu cao, làm cho giá bán sản phẩm cao hơn-  là một lý do làm cho giá trị gia tăng ngành công nghiệp cao lên. Nỗ lực tiết giảm chi phí trong sản xuất công nghiệp đã được các doanh nghiệp tích cực triển khai dẫn đến tiết giảm năng lượng, tiết giảm tiêu dùng điện, tiết giảm sử dụng vật tư và nguyên liệu làm cho chi phí sản xuất giảm đi. Cơ cấu nội bộ ngành có sự thay đổi, khu vực công nghiệp hỗ trợ bắt đầu phát triển. Và trong tương lai không xa, tốc độ tăng trưởng giá trị gia tăng của ngành công nghiệp sẽ phải quay lại thời kỳ 11% (trước khủng hoảng kinh tế đã đạt mức này), thậm chí là 15%. Khi nào chúng ta đạt bội số n giá trị gia tăng công nghiệp gấp đôi tốc độ tăng trưởng GDP thì lúc ấy công nghiệp mới thực sự là động lực thúc đẩy tăng trưởng theo hướng bền vững, tính chất trung tâm của công nghiệp hóa mới thể hiện rõ.

- Trong sản xuất có nhiều dấu hiệu đáng mừng, đó là hiệu quả của quá trình thực hiện các chính sách, hay do sự tác động từ bên ngoài?

- Đây là sự thúc ép khách quan của cuộc chơi. Thực ra, các chính sách chúng ta đã có từ lâu, nhưng năm 2008, thế giới rơi vào khủng hoảng.  Mà có thể thấy rằng cuộc khủng hoảng đã làm đảo lộn cả trật tự kinh tế thế giới, xu hướng bảo hộ lại xuất hiện. Khi cuộc khủng hoảng suy thoái từ cuối năm 2009 sang đến quý I.2010, kinh tế thế giới bắt đầu phục hồi, cuộc chơi toàn cầu hóa diễn ra trở lại, buộc các doanh nghiệp, các ngành phải hòa với cuộc chơi đó. Trong đó, các cam kết hội nhập, các rào cản kỹ thuật liên quan đến môi trường, liên quan đến lao động, công nghệ quay trở lại là động lực buộc chúng ta phải hòa nhập với cuộc chơi mới của toàn cầu và cũng sẽ là cơ sở động lực cho chúng ta tăng giá trị gia tăng công nghiệp trong tương lai.

- Vậy trong những năm tới, để có thể đạt giá trị gia tăng của ngành công nghiệp gấp hai lần tốc độ tăng trưởng kinh tế, chúng ta cần tập trung vào những khâu nào?

- Là tái cơ cấu ngành công nghiệp trên nhiều phương diện, nhiều góc độ. Ví dụ: chuyển hướng các ngành công nghiệp sử dụng nhiều lao động sang các ngành công nghiệp công nghệ cao; thúc đẩy phát triển công nghiệp hỗ trợ, sản xuất chi tiết linh kiện, phụ tùng và vật liệu - đó là khu vực tạo ra giá trị gia tăng cao. Chúng ta sẽ phải tìm kiếm các thị trường để tạo cơ hội có giá bán có lợi hơn cho các doanh nghiệp. Cần có sự phối hợp rất nhuần nhuyễn giữa các bộ quản lý tổng hợp và bộ quản lý ngành.

- Xin cám ơn Viện trưởng.  

Anh Tú thực hiện