MDGs - thành tựu và thách thức
Việt Nam đang được nhìn nhận là quốc gia thành công trong việc thực hiện các Mục tiêu phát triển Thiên niên kỷ (MDGs) của Liên Hiệp Quốc. Tính đến năm 2010, tức là sau 2/3 chặng đường thực hiện mục tiêu, nước ta đã đạt được thành tựu ấn tượng về xóa đói, giảm nghèo. Tỷ lệ nghèo từ 58% (năm 1993) đã giảm xuống còn hơn 12% (năm 2009).
Nhưng trong bối cảnh hậu khủng hoảng kinh tế thế giới, nhiều ý kiến tỏ ra lo ngại những tác động bất lợi sẽ làm chậm lại tiến trình thực hiện mục tiêu này của nước ta.
Theo đánh giá chung, kinh nghiệm thành công của Việt Nam trong thực hiện MDGs là đã quốc gia hóa các Mục tiêu Thiên niên kỷ vào các kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm và chiến lược 10 năm, thể hiện được quyết tâm của Chính phủ để thực hiện các mục tiêu này. Ở từng địa phương, mục tiêu này được lồng ghép trong nhiều chương trình quốc gia như Chương trình 135 về phát triển kinh tế - xã hội các xã đặc biệt khó khăn miền núi và vùng sâu; Chương trình 134 về hỗ trợ đất sản xuất, đất ở, nhà ở và nước sinh hoạt cho hộ đồng bào dân tộc thiểu số nghèo... Đặc biệt, mới đây Chính phủ đã có Nghị quyết 30a khuyến khích các doanh nghiệp nhà nước lớn tham gia hỗ trợ xóa đói giảm nghèo nhanh và bền vững tại 62 huyện nghèo nhất nước. Những chương trình này đã huy động và triển khai hiệu quả các nguồn lực trong nước và quốc tế trong thực hiện các mục tiêu Thiên niên kỷ.
Giám đốc Chương trình phát triển Liên Hiệp Quốc (UNDP) tại Việt Nam Setsuko Yamazaki nhận định, hội nhập quốc tế và thương mại toàn cầu là động lực tốt để Việt Nam phát triển, nhưng bây giờ phải nhìn lại những vấn đề tồn tại như: khủng hoảng tài chính, biến đổi khí hậu, giá cả tăng - có thể kéo chậm quá trình phát triển và làm ảnh hưởng đến yếu tố bền vững của các mục tiêu Thiên niên kỷ...
Sự hồi phục của nền kinh tế nước ta và các nước sau khủng hoảng kinh tế thế giới - sẽ khiến giá cả hàng hóa thiết lập mặt bằng mới ở mức cao hơn, ảnh hưởng đến lạm phát... Có lẽ đây là một trong những thách thức mới mà nước ta phải giải quyết trong hoạt động xóa đói giảm nghèo, vì kiềm chế lạm phát không chỉ ổn định kinh tế mà quan trọng hơn là bảo đảm an sinh xã hội. Phải gắn chất lượng của tăng trưởng kinh tế với bảo đảm an sinh xã hội.
Một điểm cần lưu ý khác là sự thay đổi của các nguồn lực cho phát triển kinh tế - xã hội. Theo tính toán của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, nước ta sắp trở thành nước có mức thu nhập trung bình trong năm 2010. Gắn với đó là sự thay đổi trong chiến lược và chính sách hỗ trợ của cộng đồng tài trợ quốc tế đối với tăng trưởng kinh tế và giảm nghèo của Việt Nam. Sự thay đổi này sẽ dẫn đến giảm dần hỗ trợ về tài chính và kỹ thuật cho các nỗ lực giảm nghèo. Vì vậy, cần nhanh chóng nâng cao chất lượng tăng trưởng kinh tế, thương mại và đầu tư; đồng thời sử dụng hiệu quả các nguồn lực thì mới có điều kiện thúc đẩy phát triển và bảo đảm an sinh xã hội, xóa đói giảm nghèo bền vững.