Năm 2020, Đại học Việt Nam lọt vào top 200 thế giới: Mục tiêu quá cao

Tuấn Dũng 22/01/2009 00:00

"Có mặt trong top 200 trường đại học (ĐH) hàng đầu không phải là tham vọng nhỏ. Một thời gian biểu hiện thực hơn cho mục tiêu này có lẽ sẽ là năm 2060 hoặc muộn hơn”. Đây là nhận định của Gs Simon Marginson, Chuyên gia nghiên cứu của Trung tâm Nghiên cứu Giáo dục ĐH, ĐH Melbourne, Australia.

Năm 2020, Đại học Việt Nam lọt vào top 200 thế giới: Mục tiêu quá cao ảnh 1

      Top 500 may ra còn hy vọng!

      Cũng theo Gs Simon Marginson, việc Việt Nam đặt mục tiêu đến 2020 có 1 trường ĐH lọt vào top 200 trường ĐH nổi tiếng thế giới, về nguyên tắc là đúng. VN cần có một trường ĐH nghiên cứu hàng đầu và tốt hơn nữa nếu có hơn một trường ĐH như thế nếu muốn trở thành một quốc gia mạnh trong kỷ nguyên kinh tế tri thức. Tuy nhiên, căn cứ vào tình trạng giáo dục ĐH hiện tại và tình hình kinh tế của quốc gia, nếu sử dụng một danh sách danh tiếng xếp hạng 200 trường ĐH hàng đầu thì mục tiêu đặt ra là cao.

      Hiện trên thế giới đang tồn tại nhiều bảng xếp hạng các trường ĐH. Xếp hạng 500 trường ĐH hàng đầu thế giới năm 2007của Hội đồng đánh giá và kiểm định giáo dục đại học Đài Loan. Xếp hạng của Tạp chí Times Higher Education Supplement (THES). Xếp hạng Webometrics. Xếp hạng của ĐH Giao thông Thượng Hải… Nếu Việt Nam đặt mục tiêu lọt vào bảng xếp hạng của Trường ĐH Jiao Tong Thượng Hải - hệ thống xếp hạng danh tiếng nhất, có uy tín nhất hiện nay - thì một mục tiêu hiện thực hơn, tuy vẫn còn khó, là lọt vào top 500 vào năm 2025 hoặc 2030, chứ không phải là top 200 và vào năm 2020! Bởi, đa số các trường trong top 100 và nhiều trường xếp từ 101-200 đều ít nhất có một người đoạt giải Nobel. Thực tế là không có ai đoạt các giải thưởng về khoa học hay kinh tế trong các trường ĐH thuộc các nước đang phát triển và có lẽ VN không là ngoại lệ trong một tương lai có thể dự đoán trước. (Các giải thưởng Nobel về Văn học và Hòa bình không được tính). Các tiêu chí khác như công bố các bài viết trong các tạp chí khoa học hàng đầu là Nature, Science và toàn bộ thành tích trong việc được trích dẫn, chỉ với hơn 200 bài báo một năm, VN cũng chưa sẵn sàng cạnh tranh được một cách nghiêm túc…

      Cần có chính sách giữ người

      Với kinh nghiệm của mình, Gs Simon Marginson cho rằng, Việt Nam cần phải làm phải rất nhiều việc mới có thể đạt được mục đích đề ra. Trong bảng xếp hạng của Jiao Tong Thượng Hải hiện tại có một số nước như Mexico, Brazil,  Ấn Độ.  Ấn Độ có GDP tính theo đầu người ở mức của Việt Nam. Nước này đã tập trung nguồn lực cho một số nhỏ các trường ĐH chất lượng cao. Theo Gs Simon Marginson, xây dựng một trường ĐH nghiên cứu hoặc nhóm nhỏ trường ĐH có lẽ là cái mà Việt Nam có thể làm để đảm bảo bước vào cuộc chơi kinh tế tri thức sớm hơn.

      Cũng cần có chính sách đưa những người học lấy bằng tiến sỹ ở Mỹ và châu  Âu về Việt Nam; Trả lương cho các giảng viên ưu tú, đặc biệt là các giảng viên nước ngoài, với mức lương có thể giữ chân họ đủ lâu để có một tác động lâu dài đến năng lực nghiên cứu. Việt Nam cũng phải đổi mới từ gốc đến ngọn văn hóa quản lý chất lượng, đặc biệt là sự tự do học thuật. Người ta sẽ không thể sáng tạo được nếu chính sách rập khuôn.

Tuấn Dũng