Cho vay đầu tư chứng khoán có kỳ hạn sôi động trở lại

      Ngân hàng Xuất-Nhập khẩu Việt Nam (Eximbank) vừa thông báo dành 800 tỷ đồng cho nhà đầu tư vay kinh doanh chứng khoán. Điều kiện cho vay là khách hàng có cổ phiếu nằm trong danh mục cầm cố của Eximbank, mức cho vay tối đa bằng 40% trị giá của chứng khoán. Ngân hàng này cho rằng, đây là thời điểm thích hợp để khởi động lại dịch vụ này vì thị trường chứng khoán (TTCK) đang có những dấu hiệu lạc quan nên nhiều nhà đầu tư đã đầu tư trở lại. Trước đó, Ngân hàng Sài Gòn Thương Tín (Sacombank) cũng đã kết hợp với Công ty chứng khoán Sài Gòn Thương Tín (SBS) triển khai sản phẩm “Cho vay chứng khoán- CK300” nhằm hỗ trợ nguồn vốn cho nhà đầu tư. Theo đó, các khách hàng là cá nhân có nhu cầu vay cầm cố, thế chấp chứng khoán để mua chứng khoán sẽ được vay với số vốn phù hợp theo từng điều kiện cụ thể của sản phẩm. Sản phẩm “Cho vay chứng khoán-CK300” bước đầu được áp dụng tại Sở giao dịch TP Hồ Chí Minh với hạn mức tín dụng là 300 tỷ đồng, mỗi khách hàng được vay tối đa 5 tỷ đồng với thời hạn tối đa 2 tháng. Cùng với những ngân hàng này, Ngân hàng An Bình cũng đã kết hợp với Công ty Chứng khoán An Bình (ABS) thực hiện hỗ trợ nhà đầu tư bằng cách ứng trước tiền mua chứng khoán nhưng không cần trả lãi suất theo chu kỳ T+2, với mức cho vay đến 70% tổng giá trị chứng khoán. Tuy là đơn vị mới tham gia hoạt động khoảng 6 tháng nhưng Ngân hàng Thương mại Cổ phần Liên Việt cũng đang đẩy mạnh mở rộng mạng lưới và dành 500 tỷ đồng cho hoạt động này. Các ngân hàng đã và đang chuẩn bị cho vay chứng khoán trở lại hoặc bơm vốn cho công ty chứng khoán thực hiện nghiệp vụ repo chứng khoán đều cho biết, danh mục chứng khoán cầm cố chủ yếu là những cổ phiếu chưa niêm yết, vì hiện nay tuy giá của nhiều loại cổ phiếu chưa niêm yết còn khá thấp nhưng thực tế hoạt động của các công ty sở hữu lại rất hiệu quả. 

      Như vậy, dịch vụ cho vay cầm cố chứng khoán sau một thời gian dài tạm ngưng đã bắt đầu triển khai lại. Đây là kết quả từ sự khởi sắc của TTCK, đó là việc chỉ số Vn-Index đã tăng trở lại, tính thanh khoản của thị trường được cải thiện đáng kể. 

      Thế nhưng, khác với sự dễ dàng như trước đây, hiện các ngân hàng, các công ty chứng khoán đều khá thận trọng, chỉ cho vay cầm cố và repo đối với những cổ phiếu có tính thanh khoản cao. Trước khi triển khai chương trình “CK300”, Sacombank đã xây dựng một hệ thống quản lý rủi ro an toàn theo quy định của Ngân hàng Nhà nước để có thể quản lý sản phẩm cho vay cầm cố mua chứng khoán được hiệu quả. Ngoài việc cho vay trong thời gian khá ngắn, các ngân hàng cũng sẽ chỉ cho vay tối đa 50% trị giá của chứng khoán, sàng lọc những khách hàng có tín dụng tốt hoặc những nhà nhà đầu tư ruột với các điều kiện cho vay cũng chặt chẽ, khắt khe hơn... Hầu hết các ngân hàng đều đồng thời kết hợp với việc thẩm định năng lực đầu tư tài chính của khách hàng trước khi cho vay. Đơn cử như Công ty chứng khoán ACB chỉ cho nhà đầu tư vay tối đa không quá 3 lần mệnh giá và 40% thị giá cổ phiếu đang giao dịch tại thời điểm ký hợp đồng repo. Sở dĩ các ngân hàng chỉ cho vay tối đa 50% trị giá của chứng khoán là vì tính toán theo giá hiện thời, rủi ro trong cho vay là không nhiều. Chẳng hạn, cổ phiếu SJS hiện là 112.000 đồng/cổ phiếu, nếu đem cầm cố chỉ được vay 66.000 đồng/cổ phiếu. Với giá này, chỉ khi nào Vn-Index lại giảm xuống dưới 400 điểm thì ngân hàng mới phải tính đến chuyện bán để thu hồi vốn. Do đó, việc cho vay cầm cố chứng khoán vào thời điểm này sẽ có quy mô nhỏ hơn so với năm 2007. 

      Nhiều chuyên gia cho rằng, hiện do giá chứng khoán đang ở mức thấp, lãi suất cho vay lại được tính đến 1,75%/tháng, cao hơn hẳn so với mức 1%/tháng năm 2007 nên cho vay cầm cố và repo vào thời điểm này sẽ có lợi hơn so với năm 2007. Do vậy, các ngân hàng hy vọng, đây sẽ là đầu ra tốt cho đồng vốn khi các loại hình cho vay khác (như bất động sản, xe hơi...) đang chững lại. Hơn nữa, do lãi suất cho vay còn ở mức khá cao, khoảng 21%/năm, nên chắc chắn nhà đầu tư sẽ phải thận trọng, cân nhắc giữa các loại hình, bởi dù đã có sự tăng trưởng trở lại, song đây vẫn là thời điểm trồi sụt bất thường của thị trường. Chính vì lý do này mà không ít ngân hàng vẫn còn khá thận trọng, chưa triển khai trở lại dịch vụ cho vay cầm cố, repo chứng khoán.

VÂN HÀ