Festival Tây Sơn, Bình Định: Hội tụ và phát triển
Đó là chủ đề của Festival Tây Sơn - Bình Định lần đầu tiên được tổ chức, từ ngày 1-3.8.2008, nhân kỷ niệm 235 năm ngày nghĩa quân áo vải Tây Sơn đánh chiếm phủ thành Quy Nhơn (1773-2008). Theo Ban tổ chức, đây sẽ là Festival hoành tráng, quy mô nhất ở đất võ, đất văn, đất tuồng Bình Định.
Bước khởi đầu ca một hành trình…
Festival Tây Sơn, Bình Định lần thứ nhất nhằm phát huy truyền thống lịch sử phong trào Tây Sơn, truyền thống yêu nước, đoàn kết, tinh thần tự lực tự cường của dân tộc, huy động mọi tiềm năng, trí tuệ, lao động của mọi người dân... tiến tới xây dựng tỉnh Bình Định phát triển nhanh và bền vững.
Festival sẽ không gói gọn trong TP. Quy Nhơn mà mở rộng các hoạt động đến Bảo tàng Quang Trung, thành Hoàng Đế, hệ thống tháp Chàm, Khu kinh tế Nhơn Hội- Phương Mai - Núi Bà, tuyến đường Quy Nhơn - Sông Cầu...Hiện, Bình Định đã triển khai hàng loạt công tác chuẩn bị về an ninh cơ sở vật chất, chỉnh trang đô thị, xây dựng và nâng cấp các công trình văn hoá, thể thao, du lịch phục vụ Festival. Ngoài ra tỉnh đã liên hệ với Hàng không Việt Nam tăng chuyến bay từ Hà Nội, TP.Hồ Chí Minh, Đà Nẵng... đến Bình Định để phục vụ du lịch. Hệ thống khách sạn, nhà nghỉ, nhà hàng, quán ăn ở TP.Quy Nhơn cũng đã đồng loạt được đầu tư, nâng cấp và cam kết với Ban tổ chức sẽ phục vụ tốt du khách trong những ngày diễn ra Festival...
Tỉnh Bình Định đang rất kỳ vọng về Festiva lần này. Đây là bước khởi đầu của một hành trình và đích đến là xây dựng thương hiệu Festival Tây Sơn tầm cỡ quốc gia, có dấu ấn đặc sắc riêng của vùng đất vốn được mệnh danh là “đất võ, trời văn” truyền thống và những nét đặc trưng tiêu biểu nhất về lịch sử, văn hoá, kinh tế, du lịch của tỉnh.

Sẽ là lễ hội hoành tráng, quy mô
Liên hoan võ thuật quốc tế cổ truyền sẽ diễn ra ngay sau lễ khai mạc. Có khoảng 50 đoàn nước ngoài tới dự, chưa kể các đoàn trong nước. Năm 2006 Bình Định đã tổ chức Liên hoan võ thuật, 41 nước tham dự. Các võ sĩ sẽ đấu tại các võ đài trong các làng võ cổ truyền như An Thái, An Nhơn...
Một điểm nhấn cũng hết sức quan trọng khác đó là Cuộc thi Hoa hậu miền đất võ nhằm biểu dương vẻ đẹp hình thể, trí tuệ, tài năng của các võ nữ, có khác so với các cuộc thi hoa hậu khác. Cái đẹp của Hoa hậu miền đất võ sẽ được đánh giá qua những động tác múa võ như rồng bay, phượng múa, các thế võ đẹp, đấu võ đẹp, múa võ đẹp chứ không phải đẹp theo tiêu chí của các cuộc thi Hoa hậu thông thường khác.
Năm nay, dẫu không phải đúng dịp Liên hoan Tuồng toàn quốc tổ chức 5 năm một lần, nhưng vẫn có Liên hoan Tuồng toàn quốc tại Festival và mang tầm cỡ quốc gia bởi Bình Định là đất tuồng, có ông tổ nghệ thuật tuồng Đào Tấn. Các đoàn tuồng chuyên nghiệp của cả nước sẽ hội tụ về thi để chọn ra những nghệ sĩ nhân dân, nghệ sĩ ưu tú của tuồng cổ. Liên hoan khuyến khích diễn tuồng cổ, người đoạt giải là những nghệ sĩ rất giỏi, tài năng xuất chúng mới diễn được những vở tuồng cổ như Triệu Đình Long cứu chúa, Diễn võ đình, Thanh gươm hát bội, Sơn hậu, Nữ tướng Đào Tam Xuân.. .
Ngày 1.8 tại Bảo tàng Quang Trung có làm lễ dâng hương - dâng hoa tại điện thờ Tây Sơn. Tối sẽ là chương trình nghệ thuật tổng hợp tại Quảng trường Quy Nhơn. Ngày 2.8 có chung kết Liên hoan tuồng Đào Tấn với sự tham gia của 7 đoàn tuồng trong cả nước. Đêm hoa đăng trên đầm Thị Nại bên cạnh cây cầu vượt biển dài nhất cả nước.
Bên cạnh các hoạt động văn hoá chính cũng có rất nhiều các hoạt động văn hoá khác cùng hưởng ứng như: hội bài chòi dân gian, Liên hoan sinh vật cảnh, Hội thi đua thuyền lắc thúng, Đêm thơ Hàn Mặc Tử - Xuân Diệu, Đêm nhạc Trịnh Công Sơn... với sự tham dự của các đoàn nghệ thuật trong nước và nước ngoài như Thái Lan, Hàn Quốc, Lào.
Các hoạt động văn hoá làng nghề đại diện cho vùng cao, đồng bằng và miền biển; một số sinh hoạt văn hoá cộng đồng các dân tộc, như: cồng chiêng, lễ cúng tổ nghề rèn; trình diễn một số tiết mục múa nón, hò giã gạo, hò kéo lưới, rót rượu Bàu Đá...Một hội chợ - triển lãm với khoảng 200 gian hàng của các doanh nghiệp, làng nghề truyền thống trong và ngoài tỉnh cũng được tổ chức. Hội làng nghề truyền thống và ẩm thực diễn ra trong 5 ngày tại Quảng trường trung tâm TP.Quy Nhơn, trình diễn chằm nón, nấu rượu Bàu Đá, dệt thổ cẩm, đàn sản xuất mỹ nghệ, khảm xà cừ, chế tác đá... Chương trình ẩm thực với nhiều món ăn đặc sản của Tuy Phước, Tây Sơn, Hoài Nhơn, Quy Nhơn. BTC cũng mời một số tỉnh thành miền Trung - Tây Nguyên tham dự, giới thiệu đặc sắc của các vùng miền.
Lần đầu tiên được tổ chức, song với sự quy mô hoành tráng, đặc sắc, Festival Tây Sơn Bình Định lần thứ nhất đang hứa hẹn sẽ thu hút đông đảo du khách đến với Bình Định.