Phụ nữ Burkina Faso và hoạt động chính trị
Thời gian gần đây, tại nhiều nước trên thế giới, người ta đã bắt đầu nói về hiện tượng “nữ giới hóa chính trường” với sự xuất hiện của không ít các bóng hồng trên vũ đài chính trị. Tuy nhiên, bước tiến bộ đáng kể về bình đẳng giới được ví như cơn gió mát này dường như vẫn chưa thổi đến Burkina Faso nóng nực, xa xôi.
Con đường đến với đời sống chính trị nói chung mà cụ thể ở đây là đến với hoạt động Quốc hội của phụ nữ Burkina Faso còn quá nhiều rào cản như vị thế văn hóa xã hội của người phụ nữ, truyền thống hoạt động của các đảng chính trị, đói nghèo, mù chữ... Trong xã hội truyền thống Burkina Faso, vị thế của người phụ nữ luôn thấp hơn nam giới. Bản thân đa phần phụ nữ Burkina Faso cũng tự cho rằng họ không có quyền đưa ra những quyết định quan trọng. Với họ, tuân thủ và nhẫn nhục mới hợp với truyền thống đạo đức. Dưới con mắt của phụ nữ Burkina Faso, thế giới chính trị với nhiều đối kháng và cạnh tranh là lãnh địa dành riêng cho nam giới.
Bên cạnh đó, phương thức bầu cử của Burkina Faso cũng là một nguyên nhân khiến các hàng ghế của Quốc hội vẫn vắng bóng phái yếu. Luật Bầu cử của Burkina Faso quy định không chấp nhận các ứng cử viên độc lập. Để được ra ứng cử vào Quốc hội, nhất thiết phải được các đảng chính trị giới thiệu. Trong khi đó, các đảng chính trị của Burkina Faso lại không phải là nơi dành cho phụ nữ.
Giáo dục cũng có tác động không nhỏ đến tỷ lệ khiêm tốn của phái nữ trong Quốc hội. Tại đất nước này, tỷ lệ bé gái được đến trường chỉ đạt 34%. Có đến 85% phụ nữ Burkina Faso mù chữ.
Trước tình hình này, Chính phủ Burkina Faso đã thực hiện một loạt những biện pháp cải cách mang tính thể chế và pháp luật nhằm tạo điều kiện cho phụ nữ có thể tham gia mạnh mẽ hơn nữa vào đời sống chính trị của đất nước. Hiến pháp mới năm 1991 và những bộ luật về gia đình đã cải thiện phần nào vị thế của người phụ nữ Burkina Faso trong đời sống chính trị nước này. Năm 1997, Bộ Thăng tiến nữ giới đã ra đời. Trong một thời kỳ dài, Bộ đã tập trung vào 4 ưu tiên hàng đầu là đấu tranh chống đói nghèo, phát triển nguồn nhân lực nữ giới, tăng cường quyền cơ bản của nữ giới và đấu tranh chống phân biệt giới. Một ủy ban mang tên Đấu tranh chống phân biệt nam nữ cũng được thành lập và mang lại những kết quả nhất định. Ngoài ra còn có Cơ quan giám sát điều kiện sống của người phụ nữ. Chính phủ Burkina Faso cũng đã phê chuẩn Công ước loại bỏ mọi hình thức phân biệt đối với phụ nữ.
Tuy nhiên, những chiến lược này dường như vẫn chưa đủ bởi số lượng phụ nữ có mặt trên hàng ghế Quốc hội vẫn hết sức khiêm tốn. Có lẽ, Burkina Faso cần có những biện pháp “dũng cảm” hơn như xem xét khả năng ấn định hạn ngạch nữ giới trên danh sách giới thiệu ứng cử viên nghị sỹ Quốc hội của các đảng chính trị. Về phần mình, các đảng chính trị cũng cần thay đổi phương thức hoạt động truyền thống thông qua việc tăng cường hơn nữa tỷ lệ nữ đảng viên. Và một điều hết sức quan trọng là bản thân người phụ nữ cũng cần thay đổi cách nhìn về chính vị thế của mình. Bản thân họ cũng cần phải nỗ lực để thể hiện mình hoàn toàn có thể trở thành những đại biểu Quốc hội có năng lực, trở thành những người bảo vệ quyền lợi xứng đáng cho nhân dân, đặc biệt là cho chính phụ nữ Burkina Faso.
Phong Á