Philippines: Cơ cấu tổ chức
Sau không ít lần thay đổi từ một viện sang hai viện và ngược lại theo Hiến pháp của từng thời kỳ lịch sử, hệ thống lưỡng viện gồm Thượng viện và Hạ viện đã tồn tại 20 năm qua và ngày càng phát huy hiệu quả.
Thượng viện gồm 24 thành viên với nhiệm kỳ 6 năm, cứ 3 năm bầu lại một nửa. Mỗi Thượng nghị sĩ không được làm quá hai nhiệm kỳ. Thực ra cơ cấu này kế thừa từ Quốc hội ra đời năm 1916 cũng với 24 thành viên Thượng viện đại diện cho 12 khu vực ở Philippines. Tuy nhiên, 24 thượng Nghị sĩ ngày nay không mang tính đại diện cho từng địa phương mà được bầu chọn trên toàn quốc. Luật pháp quy định thượng nghị sĩ phải là công dân Philippines trên 35 tuổi, cơ trú tại nước này trên hai năm tính đến ngày bầu cử và phải biết đọc biết viết... Các thành viên Thượng viện bầu ra Chủ tịch của họ và cả Chủ tịch Hạ viện.
Điều đặc biệt là chỉ có 24 thành viên, nhưng bộ máy Thượng viện khóa 13 hiện nay khá cồng kềnh với 36 ủy ban chuyên trách từng lĩnh vực như điều tra, an ninh, kinh tế, văn hóa, đối ngoại...và 5 ủy ban giám sát. Ngoài ra, Thượng viện còn có bộ máy thư ký chuyên giúp việc cho các nhà lập pháp trên mọi lĩnh vực.
Theo Hiến pháp, Hạ viện Philippines không được quá 250 thành viên với nhiệm kỳ 3 năm. Thành viên Hạ viện được bầu chọn theo hai cách. Phần lớn được bầu theo nguyên tắc đại diện của từng địa phương để bảo đảm rằng mỗi tỉnh có ít nhất một thành viên. Số nghị sĩ được bầu theo danh sách của các đảng, đại diện cho đảng chỉ chiếm 20% tổng số thành viên Hạ viện. Luật pháp quy định Hạ nghị sĩ phải là người Philippines, trên 25 tuổi tính đến ngày diễn ra bầu cử và phải biết đọc, biết viết... Thành viên Hạ viện được bầu chọn ba năm một lần như Thượng viện, nhưng khác ở chỗ họ được phục vụ tối đa ba nhiệm kỳ.
Hạ viện Philippines hiện nay có tới 57 ủy ban thường trực, chuyên trách các lĩnh vực và 16 ủy ban đặc biệt như UB Về sự phát triển của Đông Á, UB Toàn cầu hóa và WTO, UB Các mục tiêu Thiên niên kỷ, UB Xuất khẩu lao động... Để bảo đảm hoạt động, Hạ viện cũng có hệ thống thư ký như Thượng viện.
Nguyên Phương