Đó là nhấn mạnh của Nhà văn, nhà báo Hoàng Anh Tú tại talkshow với chủ đề "Phương pháp giúp trẻ yêu thích và học tốt tiếng Việt", tổ chức chiều 9.3.

Nên để trẻ tiểu học tự do hay đưa vào khuôn khổ?

Phát biểu tại buổi talkshow, Nhà văn, nhà báo Hoàng Anh Tú cho biết, Tiểu học là thời điểm lý tưởng để trẻ xây dựng nền tảng vững chắc cho việc học tiếng Việt nói riêng và học tập nói chung. Trẻ ở giai đoạn tiểu học cần được khuyến khích sự sáng tạo, hồn nhiên, vui vẻ, không khuôn mẫu nhưng cũng nên dần dần hình thành thói quen học tập một cách nề nếp.

Hiện có nhiều bậc phụ huynh cho rằng, không nên bắt trẻ học hành nặng nề ở cấp tiểu học mà nên để trẻ tự do vui chơi. Ngược lại, nhiều phụ huynh có xu hướng đưa con vào khuôn khổ học tập ngay từ những ngày đầu đi học, nếu không, con sẽ theo lối 'vừa học vừa chơi' ở lớp mẫu giáo và lên cấp cao hơn có thể... mất gốc.

"Cả 2 định hướng này đều sai. Bởi cho con tự do sẽ khiến con lơ là học tập, nhưng nếu đến cấp 2 mới 'gò' con vào khuôn phép thì đã muộn. Thái độ đúng là vừa học vừa chơi, biến việc học thành trò chơi, khi chơi cũng không quên lồng ghép kiến thức, tạo thói quen tốt cho con", Nhà văn Hoàng Anh Tú nhận định.

Đặc biệt, đây là thời điểm tốt để phụ huynh rèn cho học sinh thói quen tự học, để con xây dựng năng lực khám phá, tìm tòi, yêu thích việc học và duy trì đến các cấp học cao hơn.

Hiện nay, nhiều phụ huynh đang loay hoay lựa chọn phương pháp giáo dục phù hợp cho con. Trước thực trạng này, Nhà văn Hoàng Anh Tú nêu ý kiến: "Đừng dạy con theo cảm tính!". Phụ huynh cần áp dụng bài bản các phương pháp giáo dục đã được nghiên cứu cụ thể với nhiều phương pháp khác nhau. Quan trọng vẫn là cần thấu hiểu con em mình để lựa chọn được phương pháp giáo dục và môi trường giáo dục phù hợp.

"Phụ huynh nên đồng hành cùng con. Tuy vậy, đồng hành không phải là kè kè bên con. Đồng hành có nghĩa là cha mẹ tuỳ theo tâm lý con mà hỗ trợ, hướng dẫn, buông tay và khi thì cần kỷ luật tích cực,

Cha mẹ đừng ngồi học cùng con nhưng cũng đừng mặc kệ con học thế nào cũng được. Hãy khuyến khích con đặt câu hỏi, tìm giải pháp thu nạp kiến thức. Hỗ trợ con tìm đáp án chứ đừng cho lời giải ngay. Quan trọng nhất vẫn là hiểu con em mình, và đừng quên ghi nhận những nỗ lực con đạt được", Nhà văn Hoàng Anh Tú nhấn mạnh.

Giúp trẻ yêu thích và hứng thú học tiếng Việt

Đề cập đến việc học tiếng Việt, nhà văn Hoàng Anh Tú cho rằng, tiếng Việt giúp trẻ có sức sáng tạo cực kỳ phong phú và hình thành tình yêu quê hương, đất nước. Thậm chí, tiếng Việt có thể khiến người lớn bất ngờ khi giúp họ tạo dựng một cuộc đời "rạng rỡ" hơn.

Để trẻ yêu thích tiếng Việt, Phó hiệu trưởng Trường Tiểu học và THCS Unigo Thân Thị Phượng gợi ý cách tiếp cận mới thông qua phương pháp Cánh Buồm.

Theo đó, phương pháp dạy học chủ đạo sẽ là học thông qua chơi và học thông qua hệ thống việc làm. Ví dụ, với khối lớp 1, học sinh được học theo phương pháp ngữ âm - có sự thống nhất cách học giữa tiếng Anh với tiếng Việt. Bên cạnh thời lượng và nội dung học tập chung của môn tiếng Việt theo quy định của Bộ GD-ĐT, các em có thêm các tiết Tiếng Việt tăng cường về năng lực ngôn ngữ và về tư duy nghệ thuật thông qua kể chuyện và viết sáng tạo. Duy trì phương pháp như vậy, hết lớp 1, trẻ có thể biết làm vè, làm thơ, viết nhật ký hay viết các mẩu truyện đơn giản,..

Nhà văn Hoàng Anh Tú chia sẻ, ở thế hệ trước, nhiều học sinh đến trường phải phấn đấu vì thành tích của thầy cô, trường lớp và khi về nhà lại phải học vì sự sĩ diện của cha mẹ. Chính vì vậy, rất nhiều đứa trẻ chán học, không muốn đến trường, thậm chí coi việc đến trường như một cuộc chạy trốn gia đình.

Để thế hệ trẻ hôm nay không bị "lặp lại nỗi đau" như trẻ em thế hệ trước, việc đầu tiên phụ huynh cần làm là tìm một ngôi trường tốt cho con. Một ngôi trường phụ hợp là phụ huynh đủ điều kiện cho con theo học, và trẻ cũng yêu thích ngôi trường đó.

Khi đã tìm được môi trường phù hợp, để khơi dậy niềm yêu thích của trẻ với việc học, phụ huynh và Nhà trường cần có sự kết nối chặt chẽ. Mối liên kết này giúp phụ huynh hiểu được con mình hơn trong khoảng thời gian không ở bên cạnh con. Ngược lại, Nhà trường sẽ nắm bắt được tính cách của từng học sinh (thông qua phụ huynh) để đưa ra phương pháp giáo dục phù hợp.

"Mục tiêu chung của người lớn là những đứa trẻ. Hãy làm thế nào để hành trình học tập của các con không đơn độc", Nhà văn Hoàng Anh Tú bày tỏ.

Để khuyến khích học sinh phát huy tình yêu với tiếng Việt, Trường Tiểu học và THCS Unigo phát động cuộc thi "Thần đồng Tiếng Việt 2025", tổ chức theo hình thức thi trực tuyến và trực tiếp. Vòng Sơ khảo (15.3.2025 - 19.5.2025) diễn ra theo hình thức trực tuyến, thí sinh gửi video về Ban tổ chức. Vòng Chung kết (26.5.2025 - 27.5.2025) theo hình thức trực tiếp tại trường.

Cơ cấu giải thưởng gồm 01 Giải Đặc biệt trị giá tiền mặt 10.000.000 VND kèm quà tặng hiện vật. Ngoài ra còn có 01 Giải Nhì, 02 Giải Ba, 05 Giải Khuyến Khích, 01 Giải Video Ấn Tượng Nhất, 01 Giải khán giả yêu thích nhất.

Theo Phó Hiệu trưởng Trường Tiểu học và THCS Unigo Thân Thị Phượng, "Thần Đồng Tiếng Việt 2025 không chỉ là một cuộc thi mà còn là một hành trình trải nghiệm đầy cảm hứng dành cho các em học sinh.

Thông qua các vòng thi đa dạng, học sinh sẽ có cơ hội thể hiện sự nhạy bén với ngôn ngữ, mở rộng vốn từ vựng, rèn luyện khả năng tư duy logic và sáng tạo trong cách sử dụng tiếng Việt.