Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan làm việc với lãnh đạo tỉnh An Giang, Cà Mau
Sáng 2/8, sau khi cùng Đoàn công tác Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường khảo sát thực tế dự án đường Hồ Chí Minh, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan làm việc với lãnh đạo tỉnh An Giang và Cà Mau.
.jpg)
Dự buổi làm việc có: Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Lê Quang Huy; Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Trần Văn Khải, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Nguyễn Minh Sơn, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Phạm Minh Hà, đại diện Đoàn đại biểu Quốc hội, lãnh đạo UBND tỉnh An Giang và Cà Mau.
Còn 71 trường hợp chưa giao mặt bằng
Tại buổi làm việc, lãnh đạo tỉnh An Giang báo cáo Dự án đường Hồ Chí Minh, đoạn Rạch Sỏi - Bến Nhất, Gò Quao - Vĩnh Thuận có tổng chiều dài gần 52km. Trong đó dự án đi qua tỉnh Kiên Giang (nay là tỉnh An Giang) 45,3km; tỉnh Bạc Liêu (nay là tỉnh Cà Mau) 6,67km, dự án có tổng mức đầu tư hơn 3.900 tỷ đồng (ban đầu).

Dự án đi qua địa bàn 4 huyện Châu Thành, Giồng Riềng, Gò Quao và Vĩnh Thuận (cũ); sau khi sáp nhập, dự án đi qua các xã Vĩnh phong, Vĩnh Tuy, Gò Quao và Châu Thành, ảnh hưởng 1.952 trường hợp. Đến nay đã giải phóng và bàn giao mặt bằng cho chủ đầu tư 43,533km/45,3km, đạt 96,16%. Tổng kinh phí bồi thường giải phóng mặt bằng 648,120 tỷ đồng. Diện tích thu hồi phạm vi quy hoạch dự án 130ha.

Về bố trí tái định cư cho các hộ dân bị ảnh hưởng, An Giang xây dựng 3 khu tái định cư với tổng diện tích khoảng 1,7ha. Cụ thể: Khu tái định cư xã Vĩnh Phong đã có đất sạch, đang hoàn thiện hồ sơ mời thầu; dự kiến bố trí 59 nền; Khu tái định cư xã Gò Quao, sẽ bố trí 13 nền, hiện cơ bản hoàn thành; và khu tái định cư xã Vĩnh Tuy, bố trí khoảng 86 nền, hiện đang lựa chọn nhà thầu thi công.
Lãnh đạo tỉnh An Giang cho biết, do tính cấp thiết của dự án, vừa thu hồi đất vừa làm tái định cư nên gặp khó khăn và ảnh hưởng đến tiến độ. Ngoài ra, khi thu hồi đất, địa phương gặp nhiều trường hợp sổ đỏ đang thế chấp ở ngân hàng; chủ đất đang ở nước ngoài hoặc đất đang tranh chấp… Mặt khác, Ban quản lý dự án đường Hồ Chí Minh bố trí kinh phí bồi thường, hỗ trợ, có lúc chưa kịp thời nên ảnh hưởng đến công tác chi trả, làm chậm tiến độ.

Về việc thực hiện ý kiến chỉ đạo của Chính phủ trong công tác bảo đảm nguồn vật liệu cát, đá phục vụ dự án, lãnh đạo tỉnh An Giang thông tin, đến nay An Giang đã chỉ đạo chuyển nguồn đá các loại khoảng 200.000m3 từ nguồn đá của dự án Cao tốc Bắc – Nam không còn nhu cầu sử dụng để cấp cho dự án đường Hồ Chí Minh.
Về những vướng mắc trong giải phóng mặt bằng (71 trường hợp với diện tích khoảng 40.817,6 m2, tương ứng với chiều dài khoảng 1,4km), UBND tỉnh An Giang chỉ đạo các địa phương, sở ngành liên quan tiếp tục chỉ đạo UBND cấp xã và các cơ quan có liên quan phối hợp với Trung tâm Phát triển quỹ đất tuyên truyền, vận động những hộ dân còn lại sớm giao mặt bằng cho chủ đầu tư.
Riêng 25 trường hợp (huyện Châu Thành cũ) đã được bồi thường nhưng thất lạc hồ sơ, ngành chức năng sẽ rà soát lại, nếu không đủ căn cứ sẽ tiến hành lập hồ sơ để bồi thường cho người dân. Tổng kinh phí hơn 10 tỷ đồng.

Liên quan Dự án đường Hồ Chí Minh đoạn Rạch Sỏi - Bến Nhất, Gò Quao - Vĩnh Thuận, đi qua địa phận Cà Mau với chiều dài khoảng 6,6km. Đến nay, tỉnh Cà Mau đã bàn giao mặt bằng đạt 100%.
Đoạn từ giáp ranh tỉnh An Giang đến giao với đường Nguyễn Trãi thuộc nội ô đô thị Cà Mau, tỉnh Cà Mau với chiều dài khoảng 36km (đi trùng Quốc lộ 63), hiện trạng mặt đường và lề gia cố chỉ rộng 4,5 - 5,5m, mặt đường đá dăm láng nhựa; riêng các cầu và cống hộp trên tuyến đã được đầu tư hoàn thiện theo quy mô 2 làn xe.
Đoạn Cà Mau - Năm Căn (đi trùng Quốc lộ 1), chiều dài khoảng 47,5km, phần lớn chiều rộng mặt đường khoảng 8m, mặt đường đá dăm láng nhựa. Đoạn Năm Căn - Đất Mũi, chiều dài khoảng 59km, phần lớn chiều rộng mặt đường chỉ khoảng 6m, mặt đường đá dăm láng nhựa và nhiều đoạn thường xuyên bị ngập khi triều cường.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau Lâm Văn Bi cho biết, việc đầu tư nâng cấp, mở rộng các đoạn tuyến thuộc đường Hồ Chí Minh từ Vĩnh Thuận (tỉnh An Giang) đến Mũi Cà Mau là quá cấp thiết để giải quyết tình trạng ùn tắc, mất an toàn giao thông trên tuyến và giải quyết các khó khăn trong thu hút đầu tư vào các trung tâm kinh tế của tỉnh Cà Mau, như: Khu công nghiệp Hòa Trung, Khu kinh tế Năm Căn, Khu du lịch quốc gia Mũi Cà Mau…
Cà Mau kiến nghị Quốc hội, Bộ Xây dựng xem xét quan tâm về nguồn cát, vật liệu xây dựng cho địa phương vì Cà Mau không có mỏ khoáng sản.
Làm rõ trách nhiệm khiến dự án kéo dài
Phó Giám đốc Ban quản lý dự án đường Hồ Chí Minh Lê Văn Sáu cho biết, dự án chậm tiến độ và từ nay đến cuối năm 2025 không thể hoàn thành như Nghị quyết của Quốc hội.

Nguyên nhân là do công tác giải phóng mặt bằng, đến nay còn 71 hộ chưa bàn giao đất. Ngoài ra, dự án còn vướng công trình hạ tầng, lưới điện… Lý do nữa là do thiếu nguồn cát đắp nền, vì xung quanh dự án có các tuyến cao tốc trục dọc, ngang đang triển khai. Hiện dự án đang thiếu hơn 1,2 triệu m3 cát, trong khi đó mỏ cát Hòa Hưng 1 chỉ khai thác 40.000m2. Ngoài ra, dự án còn cần hơn 200.000m3 đá cát loại phục vụ dự án.
Về nguồn cát đang thiếu cho dự án, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường An Giang Lê Hữu Toàn thông tin, khi dự án được thực hiện tại địa phương, người dân, chính quyền rất vui. Do đó, thời gian qua địa phương chủ động phối hợp với nhà thầu, Ban quản lý dự án đường Hồ Chí Minh để thực hiện dự án, trong đó, địa phương quy hoạch mỏ cát biển 9,6 triệu m3. Tuy nhiên, sau đó, nhà thầu không tiếp tục thực hiện các thủ tục tiếp theo, địa phương không biết lý do gì. Do đó, để giải quyết nguồn cát san lấp cho dự án, nhà thầu cần phối hợp với địa phương để hoàn thiện các thủ tục, khai thác mỏ cát phục vụ dự án.

Các thành viên Đoàn công tác đề nghị địa phương, nhà thầu cần làm rõ thêm một số vướng mắc, khó khăn để tìm ra hướng giải quyết hiệu quả cho dự án. Chẳng hạn công tác đền bù, giải phóng mặt bằng, vì sao 25 hộ dân không có hồ sơ đền bù? Vì sao có sự chênh lệch giá đền bù, giải phóng mặt bằng, do cơ chế, chính sách?
Theo các đại biểu trước những khó khăn, vướng mắc và có dấu hiệu thiếu của tổ chức, cá nhân làm dự án chậm tiến độ, chính quyền địa phương và chủ đầu tư cần làm rõ trách nhiệm, không thể đổ lỗi rồi kéo dài dự án.

Đối với khó khăn về nguồn cát đắp nền, đá xây dựng, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Phạm Minh Hà đề nghị An Giang tiếp tục rà soát lại nguồn vật liệu san lấp và đá xây dựng trên địa bàn để ưu tiên hỗ trợ dự án sớm hoàn thành như kế hoạch. Riêng mỏ cát biển 9,6 triệu m3 do sâu nên khó khai thác. Thời gian tới, Ban quản lý dự án đường Hồ Chí Minh phối hợp với địa phương để tìm nguồn cát phù hợp, phục vụ dự án. Đồng thời sẽ có đánh giá làm rõ trách nhiệm từng khâu, đơn vị, làm rõ vì sao dự án chậm, trễ tiến độ
Phát biểu ý kiến chỉ đạo tại buổi làm việc, Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan đề nghị Bộ Xây dựng làm việc với tỉnh An Giang và Cà Mau, hoàn thiện báo cáo gửi đoàn công tác để xin ý kiến Quốc hội kéo dài thời gian thực hiện dự án sao cho phù hợp và khả thi.
Liên quan đến những vướng mắc khó khăn tại dự án, Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị Ban quản lý dự án, lãnh đạo tỉnh An Giang cần nhìn ra vấn đề gì thiếu sót để khắc phục, làm tốt hơn; dự án sớm hoàn thành để người dân thụ hưởng, có điều kiện thuận lợi phát triển kinh tế - xã hội, nhất là dự án mang tên lãnh tụ Hồ Chí Minh.
Liên quan đến công tác giải phóng mặt bằng, Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan đề nghị các đơn vị liên quan phối hợp nhịp nhàng, giải quyết công tác đền bù thỏa đáng cho người dân. Mọi công tác phải rõ ràng, từng khâu, từng việc để dự án triển khai hiệu quả.
Về nguồn vật liệu xây dựng hiện nay, nhất là nguồn cát san lấp, Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị Bộ Xây dựng tham mưu Chính phủ cần có một đơn vị điều phối các công trình giao thông và điều tiết nguồn vật liệu xây dựng để bố trí nguồn vật liệu cho các công trình trọng điểm kịp thời, hiệu quả; tránh tình trạng nhà thầu bảo có, địa phương nói không.

Phát biểu kết luận buổi làm việc, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi Trường Lê Quang Huy đánh giá cao công tác phối hợp của Bộ Xây dựng và chính quyền địa phương trong công tác triển khai dự án. Tuy nhiên, đến nay dự án còn một số hạn chế, tồn tại đã được chỉ rõ trong báo cáo và tại buổi làm việc.
Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường đề nghị Bộ Xây dựng, Ban quản lý dự án, lãnh đạo 2 tỉnh phối hợp hoàn thiện báo cáo, trong báo cáo có những kiến nghị, giải pháp cụ thể; có sự phối hợp thực hiện dự án hiệu quả trong thời gian tới.
Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Lê Quang Huy giao Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ Trần Văn Khải ghi nhận đầy đủ các ý kiến chỉ đạo của Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan tại buổi làm việc. Đồng thời phối hợp với Chủ đầu tư, Ban quản lý dự án đường Hồ Chính Minh rà soát và khảo sát những đoạn tuyến quan trọng, có vướng mắc để hoàn thiện báo cáo trình Quốc hội xem xét về thời gian kéo dài dự án.