Phát triển kinh tế tư nhân là "chìa khóa" để tăng trưởng hai con số

Ngày 25/6, Trường Đại học Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội và Viện Friedrich Naumann Foundation (FNF) Việt Nam đã tổ chức Hội thảo Công bố Báo cáo Kinh tế thường niên Việt Nam 2025 (BCKTTN 2025), với chủ đề: “Định vị vai trò của Chính sách công nghiệp thúc đẩy Khu vực tư nhân hướng tới tăng trưởng hai con số”.

Hơn 200 khách mời là lãnh đạo các Bộ, Ban, ngành, các nhà hoạch định chính sách, nhà khoa học, tổ chức quốc tế và cơ quan thông tấn báo chí, tham dự hội thảo.

Khẳng định vị thế của khu vực kinh tế tư nhân

Phát biểu tại hội thảo, PGS.TS. Đào Thanh Trường, Phó Giám đốc Đại học Quốc gia Hà Nội cho biết, chủ đề "Định vị vai trò của Chính sách công nghiệp thúc đẩy Khu vực tư nhân hướng tới tăng trưởng hai con số” của báo cáo thường niên năm nay vừa mang tầm chiến lược, vừa đầy tính thách thức.

Tăng trưởng hai con số không phải là một tham vọng viển vông, mà là một yêu cầu bắt buộc nếu Việt Nam muốn nhanh chóng thoát khỏi bẫy thu nhập trung bình, nắm bắt “cửa sổ dân số vàng” và định vị lại mình trong bản đồ kinh tế toàn cầu.

Báo cáo lần này không chỉ khẳng định vai trò quan trọng của khu vực kinh tế tư nhân, mà còn là sự đồng hành của Trường Đại học Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội với các cơ quan chức năng trong việc hiện thực hóa các mục tiêu đưa ra tại Nghị quyết 68-NQ/TW của Bộ Chính trị.

"Trong mạch tư duy đó, chính sách công nghiệp phải hướng tới tạo lập các cụm ngành có năng lực cạnh tranh quốc tế, nâng cấp chuỗi giá trị, thúc đẩy chuyển giao công nghệ, và đặc biệt, thúc đẩy hình thành lớp doanh nghiệp tư nhân dẫn dắt – những “con hổ bản địa” đủ sức mở đường và lan tỏa đến hệ sinh thái doanh nghiệp nhỏ và vừa. Đây chính là nội hàm sâu xa của một chính sách công nghiệp hiện đại trong thế kỷ 21", PGS.TS. Đào Thanh Trường nhấn mạnh.

Báo cáo Kinh tế thường niên Việt Nam 2025 tập trung vào các nội dung chính như: Toàn cảnh Kinh tế thế giới năm 2024 và gần nửa đầu năm 2025, tổng quan về một số nền kinh tế lớn và có mối quan hệ chặt chẽ với Việt Nam, triển vọng kinh tế thế giới năm 2025 và các căng thẳng thương mại gần đây có tác động đến Việt Nam cũng như các quốc gia đối tác.

Tổng quan kinh tế Việt Nam năm 2024 và gần nửa đầu năm 2025 về tăng trưởng kinh tế như tình hình sản xuất công nghiệp, lạm phát, cung tiền tệ, tài chính, cải cách thể chế và các chính sách lớn của Đảng và Chính phủ; đồng thời phân tích thuế quan và một số rủi ro trước tình hình căng thẳng thương mại trong thời gian vừa qua.

Xác định động lực tăng trưởng của Việt Nam trong giai đoạn tới trên cơ sở soi chiếu mô hình tăng trưởng của Việt Nam (theo phía cung và phía cầu) với mô hình tăng trưởng kinh tế của các quốc gia Đông Á như Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan, Trung Quốc trong giai đoạn tăng trưởng cao và kinh nghiệm chính sách của các quốc gia này.

Chính sách công nghiệp là "đòn bẩy" thúc đẩy kinh tế tư nhân phát triển

Trong khuôn khổ Hội thảo, các chuyên gia kinh tế đã phân tích chính sách công nghiệp Việt Nam, chỉ ra những kết quả đã đạt được và thách thức trong thời gian tới.

Bên cạnh đó, tập trung đánh giá thực trạng phát triển khu vực tư nhân, từ đó đề ra các chính sách công nghiệp thúc đẩy sự phát triển của khu vực tư nhân.

Theo PGS.TS. Nguyễn Trúc Lê - Chủ tịch Hội đồng Trường Đại học Kinh tế, chính sách công nghiệp hiện đại cần mang tính kiến tạo, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và phát triển bền vững.

Đặc biệt, công nghiệp chế biến, chế tạo tiếp tục giữ vai trò then chốt, đóng góp hơn 24% GDP và trên 80% kim ngạch xuất khẩu. Theo đó, cần tăng cường liên kết công - tư, khuyến khích đầu tư vào các phân khúc có giá trị gia tăng cao và thúc đẩy nội địa hóa.

Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu tiếp tục đối mặt với nhiều bất ổn – từ xung đột địa chính trị, xu hướng bảo hộ thương mại gia tăng, đến tình trạng đứt gãy chuỗi cung ứng và rủi ro tài chính leo thang – việc thúc đẩy tăng trưởng kinh tế của Việt Nam lên mức hai con số đòi hỏi tư duy đổi mới trong hoạch định chính sách.

"Bên cạnh các cách tiếp cận truyền thống như ưu đãi đầu tư hay cải cách thủ tục hành chính, đã đến lúc chúng ta cần bổ sung một góc nhìn mới: Định vị lại vai trò của chính sách công nghiệp như một đòn bẩy chiến lược để thúc đẩy khu vực kinh tế tư nhân phát triển mạnh mẽ và bền vững", PGS.TS. Nguyễn Trúc Lê nêu ý kiến.

Cũng theo vị chuyên gia này, khu vực kinh tế tư nhân hiện có khoảng hơn 940 nghìn doanh nghiệp và hơn 5 triệu hộ kinh doanh đang hoạt động, đóng góp khoảng 50% GDP, hơn 30% tổng thu ngân sách nhà nước và sử dụng khoảng 82% tổng số lao động trong nền kinh tế. Nhiều doanh nghiệp tư nhân đã phát triển lớn mạnh, khẳng định thương hiệu và vươn ra thị trường khu vực, thế giới.

Báo cáo thường niên kinh tế Việt Nam 2025 một lần nữa nhấn mạnh vai trò quan trọng của khu vực tư nhân, coi đây là động lực tăng trưởng quan trọng bậc nhất. Việc tạo điều kiện tối ưu thông qua các chính sách công nghiệp quốc gia không chỉ là yêu cầu bức thiết mà còn là yếu tố quyết định để khu vực tư nhân đóng góp vào mục tiêu tăng trưởng 2 con số.

Đồng tình với ý kiến trên, PGS.TS. Đào Thanh Trường cho rằng, Việt Nam đang bước vào kỷ nguyên phát triển mới với những cơ hội và thách thức đan xen. Trước yêu cầu nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, chuyển đổi mô hình tăng trưởng và bắt nhịp với các xu thế toàn cầu như chuyển đổi số, kinh tế xanh, và tái cấu trúc chuỗi cung ứng, việc định vị lại vai trò của chính sách công nghiệp hiện đại và hiệu quả trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Đặc biệt là việc định vị vai trò của chính sách công nghiệp thúc đẩy khu vực kinh tế tư nhân.

Chính sách công nghiệp không còn là khái niệm thuần túy kỹ thuật, mà là một công cụ chiến lược của một Nhà nước phát triển, giúp khơi thông các động lực tăng trưởng, dẫn dắt phân bổ nguồn lực, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và hình thành các doanh nghiệp tư nhân có khả năng cạnh tranh toàn cầu.

Trong bối cảnh hiện nay, khi khu vực kinh tế tư nhân đã và đang đóng góp hơn 50% GDP và trên 85% việc làm phi nông nghiệp, thì một chính sách công nghiệp hiện đại không thể thiếu tầm nhìn thị trường, vai trò dẫn dắt của nhà nước, và cơ chế thúc đẩy doanh nghiệp tư nhân nội địa lớn mạnh.

Các chính sách này sẽ giúp các doanh nghiệp tư nhân chủ động nắm bắt cơ hội, đẩy nhanh quá trình chuyển đổi số, tối ưu hóa vận hành, nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh, mở rộng thị trường… từ đó góp phần quan trọng vào mục tiêu chung của quốc gia, đó là đạt được mức tăng trưởng hai con số - một mục tiêu đầy tham vọng nhưng hoàn toàn có thể đạt được nếu chúng ta có những chiến lược, chính sách, và giải pháp đúng đắn.

Trong khuôn khổ hội thảo công bố báo cáo, các chuyên gia kinh tế trong và ngoài nước đã có phiên thảo luận xoay quanh các nội dung liên quan đến tăng trưởng kinh tế Việt Nam năm 2025 và triển vọng giai đoạn 2026 - 2030. Cùng với đó, thảo luận về những khó khăn, thách thức; đề xuất để Việt Nam đạt được mục tiêu tăng trưởng 8% trở lên trong năm 2025 và tăng trưởng 2 con số trong giai đoạn 2026 - 2030 như mục tiêu đề ra.