Phát huy trách nhiệm người đứng đầu

Tinh giản mới chủ yếu là về hưu trước tuổi

Tinh giản biên chế được hiểu là việc đánh giá, phân loại, đưa ra khỏi biên chế những người dôi dư, không đáp ứng yêu cầu công việc, không thể tiếp tục bố trí, sắp xếp công tác khác.

Cụ thể hóa Nghị quyết số 18 và 19 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng Khóa XII về sắp xếp tổ chức bộ máy, tại Kỳ họp thứ Tư, QH Khóa XIV đã thông qua Nghị quyết số 56 về việc tiếp tục cải cách bộ máy hành chính nhà nước tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Đây là một nghị quyết rất quan trọng với các mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp, lộ trình thực hiện rất cụ thể, thể hiện quyết tâm cao của QH. Trong thời gian vừa qua, để triển khai thực hiện nghị quyết của Trung ương, QH, Chính phủ, các bộ ngành Trung ương và các địa phương đã triển khai nhiều giải pháp để tinh gọn bộ máy, tinh giản biên chế, bước đầu đạt được kết quả nhất định. Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành các nghị định của Chính phủ, quyết định của Thủ tướng Chính phủ để thực hiện chủ trương sắp xếp lại bộ máy, tinh giản biên chế.

Ở các địa phương, theo sự chỉ đạo và hướng dẫn của Ban Tổ chức Trung ương, Bộ Nội vụ, các cấp ủy Đảng, chính quyền, MTTQ, đoàn thể chính trị - xã hội đã và đang thực hiện quyết liệt các giải pháp nhằm hợp nhất các cơ quan có chức năng, nhiệm vụ tương đồng, nhất thể hóa, kiêm nhiệm một số chức danh, giảm số lượng cấp phó theo đúng quy định, giảm đầu mối trực thuộc UBND tỉnh, UBND cấp huyện, giảm đầu mối bên trong của các cơ quan, đơn vị, cơ cấu lại và làm giảm mạnh đầu mối các đơn vị sự nghiệp công lập, sáp nhập các thôn, khu dân cư có quy mô nhỏ, giảm biên chế và người hưởng lương và phụ cấp từ nhân sách nhà nước. Với các giải pháp đó đã và đang tạo ra những chuyển biến tích cực về bộ máy tổ chức trong hệ thống chính trị.

Thứ trưởng Bộ Nội vụ Nguyễn Trọng Thừa cho biết, từ năm 2015 đến 15.10.2018, tổng số biên chế cả nước tính đã được tinh giản là 40.500 người. Cụ thể, năm 2015 tinh giản 5.778 người; năm 2016 tinh giản 11.923 người; năm 2017 tinh giản 12.660 người; 10 tháng năm 2018 tinh giản 10.139 người. Trong số đó, số người hưởng chính sách về hưu trước tuổi là 34.948 người, chiếm 86,29%. Số người hưởng chính sách thôi việc là 5.483 người chiếm 13,54%. Số người hưởng chính sách thôi việc sau khi đi học là 29 người, chiếm 0,07%, số người hưởng chính sách chuyển sang các tổ chức không hưởng lương thường xuyên từ ngân sách nhà nước là 40 người, chiếm 0,1%. Những số liệu này cho thấy, việc tinh giản biên chế mới chủ yếu là đối tượng về hưu trước tuổi, chúng ta chưa tinh giản đối tượng không bảo đảm yêu cầu công việc ra khỏi bộ máy. Dù đã đạt được kết quả bước đầu rất đáng ghi nhận, song nhiều ý kiến cho rằng, với tiến độ về tinh giản biên chế như thời gian qua, thì việc thực hiện mục tiêu tinh giản biên chế 10% vào năm 2021 sẽ là khó khăn, thách thức không nhỏ, đòi hỏi quyết tâm cao và hành động quyết liệt hơn nữa.

ĐBQH Phạm Xuân Thăng (Hải Dương) từng nêu thực tế. Đối chiếu các mục tiêu của Nghị quyết số 56 của QH, Nghị quyết số 18 và 19 của Trung ương thì việc thực hiện tinh giản biên chế còn không ít bất cập. Theo báo cáo của Chính phủ, sau 3 năm, việc tinh giản biên chế còn thấp so với mục tiêu tối thiểu 10% vào năm 2021. Trong khi đến nay số đơn vị sự nghiệp công lập tự chủ cả về tài chính và chi thường xuyên mới chiếm 0,2%. Tổ chức bộ máy bên trong của một số bộ, cơ quan ngang và cơ quan chuyên môn thuộc UBND còn nhiều đầu mối, nhiều tầng lớp chưa tinh gọn, hoạt động chưa thực sự hiệu lực, hiệu quả.

Người đứng đầu phải công tâm

Tinh giản biên chế vốn là việc khó, vì đụng chạm đến quyền lợi của con người. Do vậy, để thực hiện thành công Nghị quyết của Trung ương, Nghị quyết 56 của QH, đạt được mục tiêu tinh giản biên chế 10% vào năm 2021, nhiều ý kiến cho rằng, cần có sự vào cuộc quyết liệt của các bộ, ngành, cơ quan đơn vị. Đặc biệt là phát huy mạnh hơn trách nhiệm người đứng đầu.

Muốn đạt được mục tiêu này, theo ĐB Phạm Xuân Thăng, cần tiếp tục hoàn thiện chính sách, pháp luật về cải cách bộ máy hành chính nhà nước, bảo đảm đồng bộ, đầy đủ, kịp thời, hiệu quả, khẩn trương rà soát để sửa đổi, bổ sung hoặc ban hành mới văn bản quy phạm pháp luật về cải cách tổ chức bộ máy hành chính nhà nước và quản lý biên chế. Đặc biệt là Luật Tổ chức QH, Luật Tổ chức Chính phủ, Luật Tổ chức chính quyền địa phương, Luật Cán bộ, công chức, Luật Viên chức, làm cơ sở pháp lý cho việc cải cách bộ máy hành chính nhà nước, các chủ trương về nhất thể hóa một số chức danh, nhất là việc hợp nhất các cơ quan đảng với cơ quan nhà nước có chức năng và nhiệm vụ tương đồng. Cùng với đó, đẩy mạnh việc thực hiện cơ chế tự chủ đối với các đơn vị sự nghiệp công lập

Từ thực tế thực hiện tinh giản biên chế ở địa phương, Trưởng ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Lâm Đồng Trần Văn Hiệp cho rằng, hiện chúng ta đang phải “trả giá” cho một thời gian quá dễ dãi trong việc tiếp nhận, bố trí, đề bạt cán bộ. Đã đến lúc phải đi tìm phương án tối ưu để giải quyết hậu quả này. Cái khó trong tinh giản biên chế là nhiều nơi đã có đề án việc làm, nhưng trong thực tế triển khai vẫn phát sinh những nội dung mới cần linh hoạt điều chỉnh. Do đó, việc tinh giản biên chế phụ thuộc rất lớn vào cá nhân người đứng đầu. Điều này đòi hỏi người đứng đầu phải nêu gương, đặt lợi ích chung lên trên. Nói cách khác, phải thực sự công tâm, trong sáng, gạt bỏ những lợi ích riêng, gạt bỏ mối quan hệ thân hữu. Nếu không vì lợi ích chung thì có thể dẫn đến việc tinh giản không đúng đối tượng.

Và, để bảo đảm công bằng, tránh những nghi ngại không đáng có, nên tổ chức kỳ thi tuyển minh bạch. Đây sẽ là cuộc cạnh tranh sòng phẳng, ai đạt yêu cầu thì ở lại trong bộ máy để tiếp tục cống hiến. Còn ai không bảo đảm yêu cầu thì ra khỏi bộ máy, tìm công việc khác phù hợp hơn với trình độ, chuyên môn của mình.