Qua thanh tra việc chấp hành quy định pháp luật về hoạt động đầu tư xây dựng của Ban Quản lý dự án đường Hồ Chí Minh (thuộc Bộ GTVT cũ, nay là Bộ Xây dựng) tại dự án xây dựng đường cao tốc đoạn Hòa Liên - Túy Loan (qua TP. Đà Nẵng), Thanh tra Bộ Xây dựng đã có kết luận thanh tra số 161/KL-TTr ngày 31.12.2024 chỉ rõ nhiều vi phạm, tồn tại trong quá trình thực hiện dự án, phải tập trung khắc phục.

Cụ thể, đối với công tác lập, thẩm định và phê duyệt: đường gom song hành của dự án được phê duyệt có các thông số vận tốc thiết kế, modul đàn hồi, bề rộng nền đường, bề rộng mặt đường chưa phù hợp với quy hoạch được phê duyệt điều chỉnh hai đường gom song hành hai bên tuyến đường cao tốc, vi phạm quy định Luật Xây dựng.
Ban quản lý dự án đường Hồ Chí Minh và nhà đầu tư chưa thực hiện xong việc nghiệm thu, quyết toán khối lượng tại điểm dừng kỹ thuật đối với hợp đồng BT dự án đường Hồ Chí Minh, đoạn La Sơn - Túy Loan, theo yêu cầu của Bộ GTVT tại Quyết định số 1623/QĐ-BGTVT ngày 9.12.2022 phê duyệt dự án đầu tư xây dựng đường cao tốc đoạn Hòa Liên - Túy Loan.
Báo cáo đánh giá tác động môi trường thiếu nội dung về sự phù hợp của địa điểm lựa chọn thực hiện dự án. Chưa lập và phê duyệt quy trình bảo trì công trình theo quy định. Báo cáo kết quả thẩm tra thiếu một số nội dung về quy chuẩn, tiêu chuẩn áp dụng; thiếu kết quả thẩm tra về sử dụng vật liệu cho công trình. Tính sai khối lượng một số công việc làm sai tăng hơn 2,2 tỷ đồng.
Công tác lập, thẩm định và phê duyệt dự toán xây dựng công trình, qua thanh tra phát hiện áp dụng, vận dụng một số định mức xây dựng có nội dung công việc, thành phần hao phí chưa phù hợp, làm sai tăng trên 1,4 tỷ đồng.
Việc ký kết thực hiện hợp đồng, Ban quản lý dự án đường Hồ Chí Minh ký hợp đồng tư vấn thẩm tra với Công ty TNHH GTVT trước khi có yêu cầu của cơ quan chuyên môn về xây dựng. Hợp đồng số 301/2023/HĐTCXD ngày 21.8.2023 giữa Ban quản lý dự án đường Hồ Chí Minh và Liên danh Tổng Công ty Xây dựng Trường Sơn, Tổng Công ty Xây dựng công trình giao thông 5 - CTCP và Công ty TNHH Một thành viên 17, thiếu nội dung về kế hoạch giải phóng mặt bằng đồng thời trùng khối lượng 660m đường gom do trùng quy hoạch với dự án xây dựng khu tái định cư Tân Ninh mở rộng giai đoạn 2, tương ứng với giá trị hơn 4,82 tỷ đồng.
Liên quan tới hồ sơ quản lý chất lượng công trình và nghiệm thu, thanh toán, Thanh tra Bộ Xây dựng chỉ rõ, biên bản bàn giao mặt bằng đã rà phá bom mìn, vật nổ thiếu xác nhận của cơ quan quân sự địa phương;
Nghiệm thu, thanh toán thừa khối lượng rà phá bom mìn do trùng khối lượng công tác phát dọn mặt bằng tại các vị trí thi công đi qua khu vực dân cư, ruộng lúa và trùng khối lượng với phần diện tích đã khảo sát, dẫn đến thanh toán sai tăng số tiền hơn 28,6 triệu đồng (gói thầu RP1).
Nghiệm thu trùng khối lượng đào không thích hợp và khối lượng đắp đất qua cống tròn, cống hộp lắp ghép do trùng với khối lượng cống và vật liệu dạng hạt chiếm chỗ với số tiền trên 553,6 triệu đồng (gói thầu XL1).
Kết luận nêu rõ: những vi phạm, tồn tại nêu trên, trách nhiệm thuộc Ban quản lý dự án đường Hồ Chí Minh, nhà thầu thi công và tư vấn giám sát, tư vấn thiết kế, Cục Quản lý đầu tư xây dựng và Bộ GTVT (cũ); Yêu cầu Ban quản lý dự án đường Hồ Chí Minh xem xét kiểm điểm trách nhiệm đối với các tổ chức, cá nhân có liên quan do để xảy ra các sai sót, tồn tại đã nêu trong kết luận thanh tra.
Đối với số tiền hơn 3,63 tỷ đồng do lập, phê duyệt dự toán sai tăng, yêu cầu chủ đầu tư căn cứ vào nội dung hợp đồng đã ký với nhà thầu xây dựng và quy định pháp luật để rà soát, xử lý làm cơ sở thanh, quyết toán công trình, tránh gây thất thoát vốn đầu tư xây dựng.
Giảm trừ giá trị hợp đồng với số tiền trên 4,8 tỷ đồng do trùng khối lượng với dự án xây dựng khu tái định cư Tân Ninh mở rộng giai đoạn 2. Số tiền trên 553,6 triệu đồng do nghiệm thu trùng khối lượng, Ban quản lý dự án đường Hồ Chí Minh có trách nhiệm thực hiện giảm trừ thanh toán trong đợt thanh toán tiếp theo. Số tiền trên 28,6 triệu đồng do nghiệm thu, thanh toán sai (năm 2023), Ban quản lý dự án đường Hồ Chí Minh có trách nhiệm thu hồi và nộp về tài khoản tạm giữ của Thanh tra Bộ Xây dựng.
Trước đó, ngày 13.3, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình đã đi thị sát, kiểm tra hiện trường về tình hình thực tế triển khai, thi công, thực hiện dự án cao tốc đoạn Hòa Liên-Túy Loan. Trong đó, yêu cầu các cơ quan tập trung tháo gỡ, xử lý dứt điểm một số vướng mắc còn tồn tại về vật liệu xây dựng, giải phóng mặt bằng; đẩy nhanh hơn nữa tiến độ triển khai thực hiện dự án, bảo đảm cho dự án "về đích" theo đúng yêu cầu đặt ra về tiến độ và chất lượng.
Dự án cao tốc Hòa Liên - Túy Loan có chiều dài là 11,47km (thuộc địa phận TP. Đà Nẵng) do Bộ trưởng Bộ Xây dựng quyết định đầu tư với tổng mức đầu tư là hơn 2.1 ngàn tỷ đồng; chủ đầu tư là Ban quản lý dự án đường Hồ Chí Minh. Dự án được khởi công vào tháng 9/2023; hoàn thành theo hợp đồng là tháng 11.2025; dự kiến rút ngắn hoàn thành tuyến cao tốc vào tháng 8.2025.