“Phải tiến hành một cuộc cách mạng thực sự về thể chế”

Tại Diễn đàn Kinh tế Việt Nam 2025 do Báo Người Lao động tổ chức ngày 13.3, TS. Trần Du Lịch cho rằng, mục tiêu tăng trưởng hai con số không chỉ là con số đơn thuần mà là khát vọng của cả dân tộc. Nếu không đạt được, Việt Nam sẽ mất cơ hội trở thành quốc gia phát triển ngang tầm thế giới. Ông cho rằng, để đạt được mục tiêu này, cần phải thực hiện một cuộc cách mạng về thể chế.

Thời điểm này rất thuận lợi để cải cách thể chế

Theo TS. Trần Du Lịch, chuyên gia kinh tế, ĐBQH Khóa IX, XII, XIII, chưa bao giờ Việt Nam có được một bầu không khí và niềm tin mạnh mẽ như hiện nay, kể từ khi Trung ương phát đi thông điệp bước vào kỷ nguyên mới - đây là thuận lợi rất lớn cho sự phát triển của đất nước.

TS. Trần Du Lịch phát biểu tại diễn đàn. Ảnh: Q. Khánh
TS. Trần Du Lịch phát biểu tại diễn đàn. Ảnh: Q. Khánh

Cũng theo vị chuyên gia này, dân tộc Việt Nam có truyền thống kiên cường, đứng trước áp lực sẽ nỗ lực vượt qua. Năm 1986, áp lực của chúng ta là tình trạng nghèo đói và không có cách nào khác ngoài việc phải đổi mới để vượt qua. Hiện nay, áp lực đến từ thông điệp rất rõ ràng của Tổng Bí thư Tô Lâm: Nếu không đạt được tăng trưởng hai con số thì đến năm 2045 Việt Nam khó có cơ hội trở thành một quốc gia phát triển có trình độ cao và khi đó, chúng ta không còn lợi thế dân số vàng, rơi vào tình trạng “chưa giàu đã già”.

Vấn đề đặt ra là chúng ta phải tiến hành một cuộc cách mạng thực sự về thể chế, TS. Trần Du Lịch nhấn mạnh. Hiện nay, các kết luận về sắp xếp bộ máy đang được triển khai đồng bộ với việc giải quyết các quy định chồng chéo. Mỗi thủ tục hành chính cần được cắt giảm ít nhất 30%, thậm chí có thể nhiều hơn. Song song với tổ chức lại bộ máy chính quyền địa phương, phải phân cấp, phân quyền cho địa phương mạnh hơn, địa phương tự quyết và tự chịu trách nhiệm. Như vậy mới là cách mạng đúng nghĩa, tạo thể chế tinh gọn đúng nghĩa.

TS. Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM), cũng cho rằng thể chế là nhân tố quyết định thành bại của một quốc gia. Một thể chế phù hợp sẽ giúp mở rộng không gian phát triển; đồng thời, khuyến khích người dân, doanh nghiệp và cả bộ máy nhà nước đổi mới, sáng tạo liên tục. Từ đó có thể huy động và phân bổ hiệu quả mọi nguồn lực trong xã hội, bảo đảm lợi ích được phân chia hài hòa, tạo ra một xã hội năng động, liên tục nâng cao chất lượng phát triển và hướng đến sự thịnh vượng.

“Tôi cảm thấy thời điểm này rất thuận lợi để cải cách thể chế. Trước đây, chúng ta chưa từng có cơ hội nào tốt như thế này, chúng ta đã có những cuộc thảo luận cởi mở về cải cách thể chế”, TS. Nguyễn Đình Cung nói. Đảng và Trung ương đã chọn bộ máy là khâu đột phá về thể chế. Đây là sự thay đổi rất lớn, phản ánh tư duy mới trong quản trị quốc gia. “Tinh gọn bộ máy chính là "đột phá của đột phá". Để lựa chọn bộ máy tốt nhất, con người phải là yếu tố được ưu tiên hàng đầu. Chỉ khi đó, hiệu năng, hiệu quả và hiệu lực mới được nâng cao, từ đó thúc đẩy cải cách thể chế mạnh mẽ hơn. Đây sẽ là động lực để đạt được tăng trưởng 8% trong năm nay và hướng tới mục tiêu tăng trưởng hai con số trong những năm tiếp theo”.

Trăn trở lớn nhất của doanh nghiệp là thủ tục hành chính

Cùng với tinh gọn về bộ máy, theo nguyên Viện trưởng CIEM, sẽ có một cuộc cách mạng tinh gọn về hệ thống pháp luật. Theo quan điểm của Tổng Bí thư Tô Lâm là cùng một nội dung, cùng một vấn đề thì chỉ nên quy định 1 luật duy nhất. Đây là định hướng quan trọng để đơn giản hóa hệ thống pháp luật, giúp môi trường kinh doanh minh bạch, dễ tiếp cận hơn.

"Tôi cho rằng các lĩnh vực kinh doanh có điều kiện nên được giảm bớt quy định, chuyển sang cơ chế hậu kiểm. Điều này sẽ tạo điều kiện cho doanh nghiệp mở rộng hoạt động, gia tăng tính tự do trong kinh doanh, trong khi vẫn bảo đảm các tiêu chí về an toàn", TS. Nguyễn Đình Cung nói.

Cũng tại Diễn đàn, chia sẻ từ góc độ doanh nghiệp, ông Nguyễn Ngọc Hòa, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp TP. Hồ Chí Minh (HUBA), cho biết, một trong những điểm nghẽn quan trọng mà doanh nghiệp mong muốn được tháo gỡ là thủ tục hành chính. Hiện nay khi có vấn đề cần giải quyết, doanh nghiệp phải lấy ý kiến của nhiều sở, ngành và chờ phản hồi, mỗi khâu mất 1 - 2 tuần, khiến quy trình thủ tục hành chính trở nên rườm rà và kéo dài. Khi nhận được văn bản trả lời mới biết, có nhiều sở ban ngành không hề liên quan đến vấn đề mà doanh nghiệp cần tháo gỡ.

Ông Hòa cho rằng, cần nâng cao trách nhiệm của các bên liên quan. Cơ quan được giao chủ trì không nên chờ đợi đầy đủ ý kiến từ các sở, ngành để ra quyết định. Nếu đến thời hạn quy định mà vẫn chưa nhận được đủ ý kiến, cơ quan chủ trì cần được quyền ra quyết định dựa trên thông tin và phân tích sẵn có. “Những điều chỉnh này không quá khó nhưng có ý nghĩa lớn đối với cộng đồng doanh nghiệp. Điều quan trọng là phải quy định rõ ràng về thời gian xử lý cho tất cả các bên liên quan, qua đó nâng cao trách nhiệm và tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp”.

Liên quan đến vấn đề phân cấp giữa Trung ương và địa phương, đại diện HUBA cho rằng, cần có tư duy mới trong quản lý. Trước đây, trong quá trình xây dựng luật pháp, cách tiếp cận là "chọn cho hay chọn bỏ". Với bối cảnh hiện nay, có thể áp dụng tư duy Nhà nước chỉ kiểm soát những vấn đề trọng yếu, còn những gì Trung ương không kiểm soát thì địa phương được toàn quyền quyết định. Để cơ chế này phát huy hiệu quả, bộ máy quản lý của địa phương cần được nhanh chóng kiện toàn, phải có đội ngũ nhân sự đủ năng lực để đảm đương trách nhiệm khi được phân quyền…

Kinh tế

Khát vọng “Doanh nghiệp dân tộc” - Động lực phát triển kinh tế đất nước trong kỷ nguyên mới
Kinh tế

Khát vọng “Doanh nghiệp dân tộc” - Động lực phát triển kinh tế đất nước trong kỷ nguyên mới

Hơn 3 thập kỷ mở cửa hội nhập của nền kinh tế Việt Nam đều có dấu ấn đậm nét của khối kinh tế tư nhân từng thời kỳ. Hiện nay, để nền kinh tế tăng tốc, bứt phá, doanh nghiệp tư nhân càng đóng vai trò quan trọng, thậm chí là động lực chính hỗ trợ tăng trưởng kinh tế.

Chủ tịch HĐTV Petrovietnam Lê Mạnh Hùng nhấn mạnh cần đưa ra kế hoạch, giải pháp quản trị và điều hành linh hoạt, phù hợp.
Kinh tế

Petrovietnam: Giữ nhịp tăng trưởng, chủ động thích ứng

Mới đây, HĐTV Petrovietnam đã có buổi giao ban định kỳ với Ban Điều hành để đánh giá tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh tháng 2.2025 và triển khai kế hoạch nhiệm vụ tháng 3.2025. Trong bối cảnh thị trường trong và ngoài nước nhìn chung có nhiều biến động, Chủ tịch HĐTV Petrovietnam Lê Mạnh Hùng yêu cầu toàn Tập đoàn theo sát các biến động vĩ mô để có kế hoạch ứng phó, quyết tâm thực hiện nhiệm vụ được giao.

Các đại lý trúng giải thưởng chương trình quay số may mắn “Đón Mùa Vàng – Kết Lộc Vàng” tại hội nghị.
Kinh tế

Chinh phục khát vọng, kiến tạo giá trị bền vững

Công ty Cổ phần Phân bón Dầu khí Cà Mau (PVCFC; HOSE: DCM) vừa tổ chức Hội nghị Tổng kết các hoạt động xúc tiến bán hàng năm 2024 và triển khai các chương trình xúc tiến bán hàng 2025 với sự tham gia đại diện gần 200 đại lý cấp 2 trên toàn quốc.

Vietnam Airlines "cất cánh" tại Long Thành: Hợp tác chiến lược với Singapore, vươn tầm quốc tế
Thị trường

Vietnam Airlines "cất cánh" tại Long Thành: Hợp tác chiến lược với Singapore, vươn tầm quốc tế

Ngày 13.3.2025 đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong chiến lược phát triển của Vietnam Airlines, khi hãng hàng không quốc gia ký kết loạt biên bản ghi nhớ hợp tác chiến lược với ba "ông lớn" của Singapore, ngay trong khuôn khổ chuyến thăm cấp Nhà nước của Tổng Bí thư Tô Lâm với mục tiêu đưa Cảng hàng không quốc tế Long Thành trở thành trung tâm hàng không hiện đại, vươn tầm quốc tế và cạnh tranh toàn cầu.

Hàng hiếm trên thị trường: Dự án với gần 100% biệt thự sở hữu mặt tiền 8m trở lên
Bất động sản

Hàng hiếm trên thị trường: Dự án với gần 100% biệt thự sở hữu mặt tiền 8m trở lên

Không chỉ là đại đô thị quy mô, tiện ích hoàn thiện và đẳng cấp bậc nhất giúp kiến tạo chuẩn mực sống mới cho khu vực phía Tây Hà Nội, Vinhomes Wonder City thu hút mạnh mẽ khách ở thực cũng như nhà đầu tư còn nhờ quy hoạch sản phẩm độc đáo hiếm có trên thị trường.

Lễ quay số chương trình “Mùa Hội Bội Quà” thu hút nhiều khách hàng Vietbank tham dự
Doanh nghiệp

Khách hàng trúng thưởng ô tô tiền tỷ từ Vietbank

Sáng ngày 12.3, tại tòa nhà Lim II, Vietbank đã tổ chức Lễ quay số cuối chương trình “Mùa Hội Bội Quà” và tìm ra 103 khách hàng may mắn nhận những phần quà giá trị, đặc biệt là giải thưởng cao nhất - Xe ôtô Mazda CX-5 2.0L Deluxe trị giá hơn 1 tỷ đồng.

NHS Group của CEO Nguyễn Hoàng Hiệp bị phát hiện chuyển nhượng bất động sản không phù hợp giá thị trường, bị phạt và truy thu về thuế hàng chục tỷ đồng
Doanh nghiệp

NHS Group của CEO Nguyễn Hoàng Hiệp bị phát hiện chuyển nhượng bất động sản không phù hợp giá thị trường, bị phạt và truy thu về thuế hàng chục tỷ đồng

Cổ đông sáng lập NHS Group là ông Nguyễn Hoàng Hiệp hiện đang là người đại diện pháp luật của doanh nghiệp. Sau nhiều lần tăng vốn điều lệ, đến hiện tại doanh nghiệp đã đưa vốn điều lệ lên gần 900 tỷ đồng.

Tổng Giám đốc Tổ chức Cà phê Thế giới (ICO) Vanusia Nogueira rất ấn tượng với sản phẩm cà phê Buôn Ma Thuột
Kinh tế

Doanh nghiệp Đắk Lắk "bắt tay" xuất khẩu cà phê đạt chuẩn EUDR

Trong khuôn khổ Lễ hội Cà phê Buôn Ma Thuột lần thứ 9 năm 2025, Công ty trách nhiệm hữu hạn thương mại - dịch vụ nông trại EDE (MISS EDE) và Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên xuất nhập khẩu 2/9 Đắk Lắk (Simexco DakLak) đã tổ chức họp báo và ký cam kết hợp tác lâu dài giữa Simexco DakLak và MISS EDE về chuỗi cung ứng cà phê xuất khẩu đạt chứng chỉ không xâm lấn rừng tự nhiên của Liên minh châu Âu (EUDR).

11 nhà thầu bị loại vì lỗi “sơ đẳng”, Công ty Thới Bình dễ dàng trúng gói thầu hơn 132,9 tỷ đồng tại Bạc Liêu
Kinh tế

11 nhà thầu bị loại vì lỗi “sơ đẳng”, Công ty Thới Bình dễ dàng trúng gói thầu hơn 132,9 tỷ đồng tại Bạc Liêu

Dù gói thầu xây lắp 01 dự án đầu tư xây dựng kè Nhà Mát đoạn từ cầu Nhà Mát đến Cống Nhà Mát, TP. Bạc Liêu có 12 nhà thầu tham gia, nhưng các nhà thầu giàu kinh nghiệm đều bị loại vì những lỗi “sơ đẳng”. Từ đó, Công ty CP Xây dựng Thương mại Thới Bình trở thành nhà thầu duy nhất đạt yêu cầu hồ sơ và trúng thầu dễ dàng.

Agribank đẩy mạnh cho vay sản xuất, kinh doanh lúa gạo
Doanh nghiệp

Agribank đẩy mạnh cho vay sản xuất, kinh doanh lúa gạo

Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Công điện số 21/CĐ-TTg ngày 04.3.2025 và chỉ đạo của Ngân hàng Nhà nước, Agribank đã khẩn trương ban hành văn bản yêu cầu các Chi nhánh trong toàn hệ thống đẩy mạnh cung ứng vốn tín dụng cho vay sản xuất, kinh doanh lúa gạo.

VietinBank iPay Mobile ra mắt OTT Voice - Thông báo bằng giọng nói
Doanh nghiệp

VietinBank iPay Mobile ra mắt OTT Voice - Thông báo bằng giọng nói

VietinBank chính thức ra mắt tính năng OTT Voice, mang đến trải nghiệm thông báo biến động số dư bằng giọng nói trực tiếp trên ứng dụng di động cho khách hàng. Điểm đặc biệt của OTT Voice là khả năng tùy chỉnh thời gian nhận thông báo linh hoạt, giúp khách hàng kiểm soát tốt hơn việc cập nhật thông tin giao dịch.​

Năm 2024, tín dụng xanh tại OCB tăng 30% so với năm 2023
Doanh nghiệp

OCB tiên phong thúc đẩy tài chính xanh

Tính đến 31.12.2024, tín dụng xanh tại Ngân hàng Phương Đông (OCB) tăng 30% so với năm 2023. Điều này cho thấy, OCB đã và đang thực hiện hiệu quả hoạt động dẫn vốn trong cuộc “cách mạng xanh”, thể hiện vai trò tiên phong khi là một trong những ngân hàng hàng đầu về chiến lược phát triển bền vững.