Ninh Bình:Ứng dụng khoa học công nghệ nâng cao giá trị cây dược liệu
Áp dụng khoa học kỹ thuật hiện đại vào trồng trọt và chế biến cây dược liệu không chỉ mở ra cơ hội phát triển bền vững cho ngành nông nghiệp Ninh Bình, mà còn góp phần nâng tầm giá trị của sản phẩm địa phương.
Chủ tịch HĐQT, Giám đốc HTX sản xuất và chế biến dược liệu Nam Sơn Hoàng Viết Tiến chia sẻ: “Trước đây, người dân chủ yếu thu hái thủ công, phơi nắng và bán nguyên liệu thô cho thương lái nên giá trị rất thấp, không ổn định. Chúng tôi xác định phải làm chủ công nghệ chế biến mới nâng cao được giá trị và tạo thương hiệu riêng”.
Đơn cử, cây cà gai leo là loại cây mọc hoang ở vùng đồi núi, nay đã trở thành “vùng xanh” đối với nhiều hộ dân ở Ninh Bình. Tuy nhiên, để nâng tầm giá trị cây thuốc quý này, việc trồng và chế biến cần được chuẩn hóa và hiện đại hóa.
Hợp tác xã đã đầu tư hàng tỷ đồng để chế biến theo dây chuyền khép kín như: máy rửa sấy khô, máy sấy lạnh công nghệ Nhật Bản, máy nghiền siêu mịn, dây chuyền ép viên, máy đóng gói túi trà lọc…
Nhờ quy trình sản xuất hiện đại, hợp tác xã đã cho ra đời nhiều dòng sản phẩm tiện dụng như: viên nén, trà túi lọc cà gai leo, bột hòa tan vừa giữ được hoạt chất quý trong cây thuốc, vừa đáp ứng tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm và nhu cầu người tiêu dùng hiện đại.
Không dừng lại ở khâu chế biến, hợp tác xã còn chú trọng tới khâu xây dựng vùng nguyên liệu đạt chuẩn. Hiện hợp tác xã đang liên kết với hàng chục hộ dân ở phường Trung Sơn và các vùng lân cận để trồng các loại dược liệu như: cà gai leo, đàn hương, nghệ, đinh lăng, hà thủ ô... theo tiêu chuẩn hữu cơ với diện tích trên 20 ha.
Nhờ áp dụng máy móc hiện đại cùng phương pháp canh tác theo hướng hữu cơ, đảm bảo nguồn nguyên liệu đầu vào sản phẩm của hợp tác xã luôn được người tiêu dùng tin tưởng, lựa chọn.
Năm 2024, doanh thu của hợp tác xã đạt gần 400 triệu đồng, tạo công ăn việc làm ổn định cho hàng chục lao động tại địa phương. Chủ tịch HĐQT, Giám đốc HTX sản xuất và chế biến dược liệu Nam Sơn Hoàng Viết Tiến cho biết, các sản phẩm của hợp tác xã hiện đã có mặt tại nhiều sàn thương mại, siêu thị, cửa hàng đặc sản trong và ngoài tỉnh. Hợp tác xã cũng đang xúc tiến xây dựng thương hiệu OCOP và tham gia các hội chợ xúc tiến thương mại để tìm kiếm đầu ra rộng hơn.
Tuy nhiên, dù mang lại nhiều hiệu quả vượt trội, song việc ứng dụng khoa học công nghệ hiện đại là điều không dễ dàng với các hợp tác xã. Đó là, nguồn vốn đầu tư ban đầu lớn, tài sản thế chấp vay vốn không đảm bảo, khó khăn trong tiếp cận và tiêu thụ sản phẩm; việc nghiên cứu, cải tiến mẫu mã, công thức chế biến, đáp ứng nhu cầu ngày càng khắt khe đang là những trở ngại khiến nhiều hợp tác xã chưa có điều kiện ứng dụng máy móc, khoa học trong chế biến sản phẩm nông nghiệp.
Ông Nguyễn Đức Tuấn, đại diện Hợp tác xã sâm Cúc Phương chia sẻ: "Chúng tôi mong muốn có thêm những chính sách hỗ trợ tín dụng ưu đãi cho hợp tác xã dược liệu, đặc biệt là những đơn vị tiên phong áp dụng công nghệ cao. Bên cạnh đó, ngành chức năng cần tiếp tục hỗ trợ các hợp tác xã tham gia các chuỗi cung ứng, xúc tiến thương mại, quảng bá truyền thông để sản phẩm có chỗ đứng lâu dài".
Ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất và chế biến dược liệu đang mở ra hướng đi mới đầy triển vọng cho ngành dược liệu Ninh Bình. Điều đó không chỉ nâng cao thu nhập cho người dân mà còn đặt nền móng cho sự phát triển ngành công nghiệp dược liệu hiện đại, bền vững.
Để dược liệu Ninh Bình thực sự trở thành ngành hàng có giá trị cao cần sự đồng hành của chính sách, khoa học công nghệ, thị trường và đặc biệt là tinh thần đổi mới từ chính những người nông dân, doanh nghiệp, hợp tác xã trên địa bàn tỉnh.
