Chương trình có sự tham gia của thân nhân các cựu tù chính trị từng tham gia cuộc đại vượt ngục cách đây 80 năm: Trần Đăng Ninh, Lê Tất Đắc, Trần Tử Bình, Trương Thị Mỹ…
Theo Giám đốc Ban Quản lý di tích Nhà tù Hỏa Lò Nguyễn Thị Bích Thủy, giao lưu “Dấu ấn vượt thời gian” không chỉ bày tỏ lòng tri ân với các cựu tù cách mạng mà còn khơi dậy niềm tự hào lịch sử cho các thế hệ người Việt Nam. Chương trình ôn lại những ký ức hào hùng của lịch sử dân tộc, nhiều câu chuyện về cuộc vượt ngục của các chiến sĩ cách mạng thể hiện ý chí và khát vọng tự do của người Việt Nam.
Cách đây vừa tròn 80 năm, ngày 9.3.1945, Nhật đảo chính Pháp, chiếm quyền quản lý Nhà tù Hỏa Lò. Lợi dụng quân Nhật có nhiều sơ hở trong việc canh phòng, hơn 100 tù chính trị đã vượt ngục bằng nhiều hình thức: “Thăng thiên”: Trèo tường; “Độn thổ”: chui cống ngầm; “Đi qua cửa ngục”, trà trộn vào đoàn người thăm nuôi tiếp tế thoát khỏi Nhà tù Hỏa Lò.
Sau khi vượt ngục thành công, các đồng chí nhanh chóng tỏa về các địa phương, kịp thời bổ sung cán bộ lãnh đạo cốt cán, góp phần làm nên thắng lợi của cuộc Tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945 ở Hà Nội và các tỉnh đồng bằng Bắc Bộ.
Chia sẻ tại buổi giao lưu, thân nhân các cựu tù Trần Tử Bình, Trần Đăng Ninh, Lê Tất Đắc, Trương Thị Mỹ, Trần Văn Cử nhắc lại những kỷ niệm về cha, mẹ của mình; về những ngày các chiến sĩ cách mạng mưu trí, sáng tạo và mạo hiểm thực hiện các cuộc vượt ngục tháng 3.1945.
Theo Trưởng ban liên lạc chiến sĩ cách mạng bị địch bắt tù đày tại nhà tù Hỏa Lò Nguyễn Tiến Hà, vượt ngục là hình thức đấu tranh trình độ cao của các chiến sĩ cách mạng. Với sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng, các chiến sĩ phải tranh thủ thời cơ, mưu trí và dũng cảm để thực hiện các cuộc vượt ngục thành công, từ đó tiếp tục chiến đấu vì sự nghiệp cách mạng chung. Cuộc vượt ngục thể hiện rõ sự đoàn kết, tinh thần đấu tranh bền bỉ của người Việt Nam.
"Đến nay, mỗi khi nhắc lại cuộc vượt ngục năm xưa của các chiến sĩ tại nhà tù Hỏa Lò, chúng tôi vẫn luôn thấy tự hào về đồng đội, đồng chí của mình và mong muốn kể lại cho các thế hệ sau, như một minh chứng cho khát vọng hòa bình, tự do của các thế hệ người Việt", ông Nguyễn Tiến Hà nói.
80 năm kể từ khi cuộc đại vượt ngục lớn nhất lịch sử tại nhà tù Hỏa Lò thành công, giá trị và ý nghĩa của sự kiện này vẫn còn mãi với thời gian. Hỏa Lò hiện nay trở thành di tích lịch sử cách mạng với nhiều hoạt động phát huy giá trị lịch sử, thu hút ngày càng đông đảo du khách trong nước và quốc tế.
