Nhịp cầu đưa tri thức đến đồng bào Lào Cai

Tạo sự mới mẻ, thích thú với người đọc

Tại Trường Tiểu học Nam Cường, phường Nam Cường, tỉnh Lào Cai dịp giữa tháng 10/2025, chuyến xe thư viện lưu động của Thư viện tỉnh Lào Cai cơ sở 1 mang sách báo đến phục vụ thầy cô giáo và học sinh nhà trường.

Sau khi được cán bộ thư viện giới thiệu về sách, thiết bị trong xe cũng như hướng dẫn học sinh lựa chọn tài liệu phù hợp với lứa tuổi, các em đã tự chọn những tờ báo, quyển truyện yêu thích. Mặc dù Trường Tiểu học Nam Cường có thư viện nhưng với cách tổ chức chương trình cùng với việc xe thư viện lưu động được trang bị nhiều thể loại sách, báo đã mang đến sự mới mẻ, thích thú, hăng say đọc sách của học sinh.

Chị Nguyễn Kim Tuyến, cán bộ Thư viện tỉnh Lào Cai cho biết: “Sự háo hức cùng niềm vui hân hoan của học sinh tại các điểm trường khi xe thư viện lưu động đến làm chúng tôi cảm thấy những chuyến đi thật ý nghĩa. Trên mỗi hành trình, chúng tôi luôn nỗ lực truyền cảm hứng về tình yêu sách, hướng dẫn cách đọc sách hiệu quả và giao lưu cùng học sinh với những hoạt động bổ ích”.

Ngoài Trường Tiểu học Nam Cường, năm học 2025 - 2026, xe thư viện lưu động của Thư viện tỉnh Lào Cai cơ sở 1 còn đến với 43 trường học trên địa bàn tỉnh, phục vụ bạn đọc tại chỗ, trưng bày, giới thiệu tài nguyên thông tin theo các chuyên đề: “Kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 2/9; “Đảng Cộng sản Việt Nam - Từ Đại hội đến Đại hội”; “Kỹ năng an toàn giao thông dành cho thanh, thiếu nhi”; “Tuyên truyền phòng, chống tác hại của thuốc lá điện tử và các tệ nạn xã hội khác trong nhà trường”...

Cùng với đó, xe thư viện lưu động còn thực hiện luân chuyển hàng trăm cuốn sách cho Thư viện các trường học.

Hành trình lan tỏa văn hóa đọc

Mô hình xe thư viện lưu động của Thư viện tỉnh Lào Cai cơ sở 1 được Hội đồng tỉnh Val De Marne của Cộng hòa Pháp tài trợ kinh phí thực hiện. Mô hình do Thư viện tỉnh quản lý bắt đầu được triển khai từ đầu năm 2008.

Năm 2016, xe thư viện đa phương tiện lưu động mang tên “Ánh sáng tri thức”, là mô hình thư viện được Vụ Thư viện, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, triển khai với sự tài trợ của Tập đoàn Vingroup, trực tiếp là Quỹ Thiện tâm, trang bị xe, sách, máy tính cho Thư viện tỉnh Lào Cai cơ sở 2.

Hơn 10 năm lăn bánh trên những cung đường, hình ảnh xe thư viện lưu động đến các trường học phục vụ bạn đọc là thầy cô giáo, học sinh, bà con vùng cao, vùng đồng bào dân tộc thiểu số đã trở nên quen thuộc. Khác với thư viện thông thường phục vụ bạn đọc tại địa điểm cố định, xe lưu động có thể mang rất nhiều đầu sách, báo đến bất cứ nơi nào bạn đọc có nhu cầu, trở thành nhịp cầu đưa tri thức giúp Thư viện tỉnh Lào Cai nâng cao năng lực phục vụ cộng đồng, mở ra cơ hội tiếp cận tri thức cho Nhân dân.

Xe thư viện lưu động trang bị gần 4.000 đầu sách, thường xuyên được bổ sung và luân chuyển, phục vụ gần 650 nghìn lượt bạn đọc, đưa hơn 1,2 triệu lượt sách báo đến với các điểm dân cư, trường học đều đặn 4 lần mỗi tháng. Ở các tuyến cơ sở, xe phục vụ từ 4 - 5 điểm. Không chỉ trường học, xe thư viện lưu động còn đến với trại giam, bưu điện văn hóa xã, các lễ hội, sự kiện chính trị để lan tỏa mạnh mẽ văn hóa đọc trong cộng đồng. Mỗi điểm dừng chân, mỗi chuyến xe trở thành “ngày hội tri thức”.

Trên xe thư viện lưu động được lắp đặt máy tính kết nối mạng LAN, máy chiếu và hệ thống giá chuyên dùng và nhiều thiết bị kèm theo như máy phát điện, máy nổ, hệ thống đèn chiếu sáng... tạo điều kiện thuận lợi cho việc đi lưu động phục vụ bạn đọc ở các xã vùng sâu, vùng xa trong tỉnh.

Sách, báo, truyện trên xe thư viện lưu động được sắp xếp theo các chủ đề chính trị, xã hội, pháp luật, khoa học - kỹ thuật, nông nghiệp, y học, văn học, thiếu nhi; tài liệu điện tử; tài liệu thư mục… với phương thức vừa phục vụ tại chỗ vừa phối hợp với cơ sở để cho mượn tập thể, đáp ứng nhu cầu đọc sách, tìm kiếm thông tin, phục vụ học tập, sản xuất, sinh hoạt, giải trí của học sinh và người dân…

Khi lưu động đến cơ sở, bên cạnh phục vụ nhu cầu đọc và tìm kiếm thông tin; các chuyến xe còn có nhiều hoạt động, trò chơi hỏi - đáp, trải nghiệm cùng những cuốn sách yêu thích; đồng thời đẩy mạnh tuyên truyền về vai trò của tự học và học tập suốt đời gắn với việc chủ động làm chủ tri thức và công nghệ…

Theo Giám đốc Thư viện tỉnh Lào Cai Đồng Hồng Hạnh, thời gian tới, Thư viện tỉnh sẽ tiếp tục triển khai đưa xe thư viện lưu động về các địa phương, trường học, nhằm nâng cao mức hưởng thụ văn hóa tinh thần của người dân, tạo điều kiện cho người dân tiếp cận nhiều sách hay và phát triển văn hóa đọc tại cộng đồng.

(Vụ Pháp chế - Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp thực hiện)