Nhìn lại hành trình 100 năm Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam

Dấu mốc đáng tự hào

Hội thảo khoa học quốc tế Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam 100 năm kiến tạo mỹ thuật hiện đại và phụng sự đất nước nằm trong chuỗi hoạt động kỷ niệm 100 năm thành lập Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam và tiếp nối thành công của hội thảo Trường Mỹ thuật Đông Dương và sứ mạng lịch sử tổ chức năm 2024.

Phát biểu khai mạc hội thảo, Hiệu trưởng Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam, TS. Đặng Thị Phong Lan nhấn mạnh, 100 năm không phải là thời gian dài đối với lịch sử của một dân tộc, nhưng là cả một chặng đường đầy biến động và đáng tự hào đối với Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam.

Từ Trường Mỹ thuật Đông Dương, cái nôi đầu tiên của nền mỹ thuật hiện đại Việt Nam, đến Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam ngày nay, chúng ta đã chứng kiến sự chuyển mình mạnh mẽ của đất nước cũng như của của nền mỹ thuật nước nhà.

Trong suốt một thế kỷ qua, Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam đã không ngừng kiến tạo, bồi đắp và phát triển, từ những năm tháng kháng chiến gian khổ, thầy và trò nhà trường nỗ lực đưa nghệ thuật phục vụ cách mạng, đến những thập kỷ xây dựng đất nước sau chiến tranh và cho đến ngày nay, trong kỷ nguyên hội nhập, phát triển. Mỗi giai đoạn đều ghi dấu những cống hiến thầm lặng nhưng vô cùng ý nghĩa của các thế hệ nghệ sĩ, giảng viên, sinh viên nhà trường vào sự nghiệp chung của đất nước.

“Hội thảo lần này là diễn đàn để chúng ta cùng nhau phân tích, đánh giá sâu sắc những dấu ấn lịch sử, những thành tựu nổi bật và những đóng góp không ngừng nghỉ của Nhà trường qua các thời kỳ. Những nghiên cứu, tham luận tại hội thảo sẽ không chỉ là cơ sở để chúng ta tổng kết, đánh giá mà còn là kim chỉ nam định hướng cho sự phát triển của mỹ thuật Việt Nam nói chung và của Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam nói riêng trong tương lai”, TS. Đặng Thị Phong Lan nói.

Đóng góp quan trọng cho nền mỹ thuật hiện đại

Kể từ khai giảng khóa học đầu tiên vào tháng 11/1925 đến nay, Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam đã tạo ra những đóng góp quan trọng cho nền mỹ thuật hiện đại nước nhà và những cống hiến không nhỏ cho sự nghiệp giải phóng dân tộc, kháng chiến và bảo vệ, xây dựng Tổ quốc.

Mỗi giai đoạn nhà trường đều đặt các chương trình đào tạo gắn liền với nhu cầu cấp thiết của cải cách xã hội và hiện đại hóa, với các nhiệm vụ quan trọng, cấp thiết, mang tính thời đại của đất nước: từ chiến đấu giải phóng dân tộc, thống nhất non sông đến xây dựng đời sống và con người mới qua các chủ đề, đề tài chiến tranh cách mạng, lao động sản xuất công nghiệp, nông nghiệp, công cuộc tôn vinh và quảng bá văn hóa truyền thống, những chuyển biến của xã hội trong chặng đường hội nhập quốc tế. Cùng với đó là những thay đổi mang tính dẫn dắt về ngôn ngữ tạo hình, các hình thức biểu đạt mới trong sáng tác mỹ thuật.

Không chỉ đóng góp vào sự định hình phong cách, tư tưởng nghệ thuật của mỹ thuật hiện đại Việt Nam qua các giai đoạn, mà các thế hệ thầy và trò nhà trường còn trực tiếp sống và chiến đấu, hy sinh cho nền độc lập dân tộc, hòa bình và hạnh phúc của Nhân dân.

Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam, PGS.TS Nguyễn Nghĩa Phương nhìn nhận: "Có thể nói, mỗi giai đoạn mỗi thời kỳ, sứ mệnh lịch sử của nhà trường là đào tạo gắn liền với nhu cầu cấp thiết xã hội và thời đại".

Phó trưởng khoa Lý luận, lịch sử và phê bình mỹ thuật, PGS.TS. Trang Thanh Hiền bổ sung, từ các bậc thầy đầu tiên của trường Mỹ thuật Đông Dương như các bộ tứ “Sáng, Nghiêm, Liên, Phái”; “Trí, Lân, Vân, Cẩn” và cả những Lê Phổ, Vũ Cao Đàm, Mai Trung Thứ … đã kiến tạo nên hình ảnh và giá trị của mỹ thuật Đông Dương theo một cách đặc biệt nhất. Đó là sự hòa hợp của thẩm mỹ Đông - Tây.

"Thời kỳ đổi mới, sự bắt nhịp cùng thế giới dường như cũng ít nhiều xuất phát điểm từ Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam. Các thế hệ họa sĩ tiên phong đã tạo ra cho mỹ thuật đương đại Việt Nam một sự khác biệt, đầy bản sắc so với thế giới và khu vực. Đó là điều đáng tự hào về ngôi trường này", PGS.TS. Trang Thanh Hiền nhận định.