Nhà thờ họ “mọc” trên đất rừng, khó khăn trong xử lý

Sáng nay, ngày 5/8, ông Đỗ Tuấn Phong - chủ tịch UBND xã Sen Ngư cho biết địa phương đang rà soát, kiểm tra tình trạng xây dựng hàng loạt nhà thờ họ trên đất rừng tại khu vực xã Ngư Thủy cũ. Khu vực này trước thuộc Ban quản lý rừng phòng hộ Đồng Hới quản lý, được bàn giao về xã từ tháng 3/2025.
Theo thống kê sơ bộ, hiện có 20 nhà thờ họ đã hoàn thiện, 6 đang trong quá trình hoàn thiện và 6 công trình đã đổ móng nhưng chưa tiếp tục xây dựng. Tất cả đều nằm trên đất rừng sản xuất, chưa chuyển đổi mục đích sử dụng.

Quan sát cho thấy, nhiều nhà thờ họ có diện tích hàng trăm mét vuông, được xây dựng kiên cố, bên trong có nhà kho, sân vườn, hàng rào, bình phong, cây cảnh; bên ngoài còn gắn đèn năng lượng mặt trời, lối vào được lát gạch.
UBND xã cho biết việc xây dựng diễn ra rải rác từ nhiều năm, bùng phát mạnh trong giai đoạn 2022 đến trước khi xã sáp nhập ngày 1/7/2025. Các nhà thờ này chủ yếu nằm trong khu vực nghĩa địa cũ của dòng họ, vốn đã chôn cất mồ mả từ trước năm 1990.
"Vấn đề là các nhà thờ họ thuộc sở hữu tập thể, không có đại diện pháp lý cụ thể, trưởng họ thay đổi qua các năm nên việc xác định đối tượng vi phạm gặp nhiều khó khăn" .
Một số trường hợp đã bị lập biên bản, ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính nhưng chưa thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả. Nhiều hồ sơ xử lý qua các thời kỳ chưa được bàn giao, khiến xã khó thống kê, phân loại và truy nguồn vi phạm.
Hiện UBND xã đang tập trung ngăn chặn các công trình vi phạm phát sinh sau thời điểm 1/7/2025, đồng thời kiến nghị UBND tỉnh tăng cường lực lượng hỗ trợ. Xã cũng đề xuất các cơ quan chuyên môn vào cuộc, xác định rõ sai phạm của cán bộ quản lý qua các thời kỳ để làm rõ trách nhiệm liên quan.