Nhà báo Nguyễn Sỹ Hào ra mắt tập phóng sự “Tôi 'làm' than thổ phỉ”

Nhà báo Nguyễn Sỹ Hào chia sẻ, tập sách Tôi "làm" than thổ phỉ (Nhà xuất bản Hội Nhà văn ấn hành) là những phóng sự điều tra, ghi chép được ông thực hiện, chắt lọc từ hơn 20 năm công tác tại Đài Tiếng nói Việt Nam.

Trong gần 50 tác phẩm in trong sách, có tác phẩm từng đoạt giải trong nước và quốc tế. Mỗi bài phóng sự đều gắn với số phận nhân vật, mỗi số phận có cái tốt, cái xấu, có những đau đớn, bất hạnh… Nhà báo Nguyễn Hào tâm sự, hành trình viết phóng sự, ghi chép có nhiều câu chuyện mà khi thực hiện cuốn sách này khiến ông băn khoăn vì không muốn gợi lại một nỗi buồn đã qua. Nhưng ông quyết định in sách, mong người đọc thấy được những số phận đã đổi thay, những câu chuyện vẫn còn nguyên sức nặng.

“Lùi một bước để nhìn xa, tôi muốn viết lại để nghĩ khác, để hiểu hơn. Xã hội đang đổi thay, sự kiện không ngừng chuyển động, biết đâu những chuyện cũ tôi kể lại vẫn có ích trong việc soi rọi hiện tại - như một tấm gương, để người đi sau khỏi giẫm vết xe đổ”, nhà báo Nguyễn Hào chia sẻ.

Nhà báo Trần Nhật Minh, nguyên Trưởng Ban Văn học Nghệ thuật, Đài Tiếng nói Việt Nam cho biết, ông và nhà báo Nguyễn Sỹ Hào có nhiều năm cùng làm tại Đài Tiếng nói Việt Nam nhưng theo hai mảng khác nhau, một văn nghệ, một phóng sự điều tra. "Nguyễn Hào bóng bẩy, ít ai ngờ đã từng lọ mọ đột nhập hang ổ than thổ phỉ lấm lem để bung ra những trang điều tra sắc bén; từng chìa bàn tay cảm thông những gia đình thuyền viên bất hạnh; ém cửa khẩu lật tẩy nạn bảo kê hàng lậu; lăn lộn vùng “trắng” chết chóc ma túy... để những trang báo rung lên hồi chuông cảnh báo".

Theo nhà báo Trần Nhật Minh, hấp dẫn không phải ở câu chữ lấp lánh của dạng phóng sự - bút ký mà đây là sự công phu vượt nguy hiểm, gom lại những tình tiết, số liệu... thuyết phục, ăm ắp hơi thở hiện trường.

"Dân báo điều tra có cái cần giữ mình như mèo dạy hồ không dạy hết đòn, 10 phần tư liệu thu thập được thì viết 5 - 6, còn lại để phòng 'đối tượng' phản đòn. Điều đó cần những trang điều tra logic chặt chẽ không được phép 'trữ tình ngoại đề' như những dạng phóng sự, ký sự, bút ký khác. Điều này Nguyễn Hào nên tự hào vì đã làm được để các phóng sự không bị rơi vào im lặng mà đều có những hồi âm từ các cấp thẩm quyền”, nhà báo Trần Nhật Minh nhận định.

Ấn tượng với những trang viết rất đời, Đại tá Nguyễn Như Phong, nguyên Phó Tổng biên tập Báo Công an Nhân dân còn nhìn ra một phong cách đặc biệt của cây bút phóng sự Nguyễn Hào.

Theo ông, phóng sự của Nguyễn Hào có đặc điểm là đi thẳng vào vấn đề, ngồn ngộn, đầy ắp thông tin, đến độ tưởng như không có sự nương náu gì cho chữ nghĩa cả. Bút pháp văn học ở đây không lấy cái bóng bẩy bề ngoài của câu chữ mà tập trung vào nội dung, vào câu chuyện, vào nhân vật. Từ đó, toát lên chất nhân văn, sự dũng cảm của người viết… “Tiếc thay, giờ đây các thể loại phóng sự như vậy hầu như biến mất trên các mặt báo”.

Nối tiếp ý này, Phó Tổng Biên tập Báo Đại biểu Nhân dân Lê Thanh Kim phân tích, bây giờ trên các mặt báo ngày càng thưa vắng, thậm chí không còn các bài phóng sự điều tra. Cách đây 20 năm, bạn đọc hăm hở đến sạp báo tìm mua những tờ báo có các phóng sự dài kỳ, những bài ghi chép cảm động… tạo nên đời sống báo chí sôi động, ấn tượng. Đặc biệt đối với anh em báo chí khi ấy, nói đến phóng sự là nói đến sự xả thân, dấn thân không ngại gian khó, nguy hiểm… Điều ấy là hồn cốt của báo chí.

“Và như nhà báo Nguyễn Sỹ Hào chia sẻ, anh viết ra để nhớ, để biết ơn và để gửi gắm điều gì đó tử tế cho mai sau. Đó cũng là lời nhắc nhở với chính những người làm báo hôm nay, chúng ta phải làm sao lấp dần sự thiếu vắng của báo chí phóng sự, cùng tìm lại những thước phóng sự hay, làm giá trị cốt lõi của báo chí”, nhà báo Lê Thanh Kim nói.