Mới đây, tại hội nghị toàn quốc quán triệt, triển khai Luật Công đoàn, Luật BHXH 2024 do Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam tổ chức, Vụ trưởng BHXH (Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội) Phạm Trường Giang cho biết, ngoài mở rộng quyền lợi hưởng lương hưu cho người lao động trong nước, Luật BHXH 2024 cũng gia tăng cơ hội hưởng lương hưu đối với lao động Việt Nam đóng BHXH ở nước ngoài và lao động nước ngoài bắt buộc tham gia bảo hiểm tại Việt Nam.
Qua thống kê, hiện nay có khoảng 50.000 lao động Việt Nam làm việc tại Hàn Quốc sẽ có cơ hội được hưởng lương hưu trong thời gian tới, sau khi Việt Nam và Hàn Quốc đã ký hiệp định song phương về BHXH công nhận thời gian đóng ở hai quốc gia.
Trong dự thảo Thông tư hướng dẫn thi hành một số điều của Luật BHXH về BHXH bắt buộc, Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội đề xuất phương án tính lương hưu đối với người lao động đã tham gia BHXH tại nước ngoài.
Theo dự thảo, mức lương hưu hàng tháng của người lao động đủ điều kiện hưởng lương hưu, có thời gian tham gia BHXH theo điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên, nhưng thời gian đóng BHXH tại Việt Nam dưới 15 năm, sẽ được tính theo quy định tại khoản 4 Điều 66 của Luật BHXH.
Cụ thể, mỗi năm đóng trong thời gian này sẽ được tính bằng 2,25% mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH.
BHXH Việt Nam đang thực hiện quản lý và chi trả cho hơn 3,3 triệu người hưởng lương hưu, trợ cấp BHXH hàng tháng.
Về BHXH một lần sẽ có 6 trường hợp, ông Giang cho hay, số người rút BHXH một lần có thời gian đóng 15 năm trở lên là 109.000 người. Vì vậy, Luật BHXH 2024 điều chỉnh thời gian đóng bảo hiểm tối thiểu để hưởng lương hưu còn 15 năm thay vì 20 năm sẽ gia tăng cơ hội hưởng chế độ hưu trí.
Luật BHXH 2024 bổ sung quy định theo hướng gia tăng quyền lợi, khuyến khích người lao động ở lại hệ thống. Theo đó, người lao động chấm dứt hợp đồng lao động thuộc một trong 6 trường hợp sẽ được hưởng BHXH một lần.
Cụ thể, người tham gia BHXH trước 1.7.2025 (khoảng 18 triệu người) sau 12 tháng không tham gia BHXH bắt buộc và tự nguyện, thời gian đóng BHXH chưa đủ 20 năm, có đề nghị vẫn được rút BHXH một lần.
Những người tham gia BHXH từ 1.7.2025 vẫn được quyền rút BHXH một lần nhưng thuộc các trường hợp sau: người đủ tuổi hưởng lương hưu nhưng chưa đủ 15 năm đóng BHXH; ra nước ngoài định cư; người đang mắc một trong những bệnh ung thư, bại liệt, xơ gan mất bù, lao nặng, AIDS; người bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên và người khuyết tật đặc biệt nặng; người thuộc lực lượng vũ trang khi phục viên, xuất ngũ, thôi việc không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc mà cũng không tham gia BHXH tự nguyện và không đủ điều kiện để hưởng lương hưu.
So với trước đây, Luật BHXH mới đã bổ sung nhóm được rút BHXH một lần là người có mức suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên và người khuyết tật đặc biệt nặng.
Trường hợp người lao động đủ điều kiện rút BHXH một lần nhưng bảo lưu để hưởng lương hưu sẽ được hưởng trợ cấp hàng tháng sớm trước 75 tuổi, trong thời gian đó được hưởng BHYT do ngân sách nhà nước đóng; ngoài ra, được tiếp cận các chính sách khác như tín dụng ưu đãi…
Trường hợp đủ tuổi nghỉ hưu nhưng thời gian đóng BHXH chưa đủ 15 năm để hưởng lương hưu và cũng chưa đủ điều kiện hưởng trợ cấp hưu trí xã hội, nếu không hưởng BHXH một lần, không bảo lưu mà có yêu cầu sẽ được hưởng trợ cấp hàng tháng từ chính khoản đóng của mình.
