Chuyển đổi số - Giải pháp khắc phục điểm nghẽn trong nông nghiệp
Trả lời về tác động của Nghị quyết 57 đối với sự phát triển của nông nghiệp công nghệ cao và nông nghiệp thông minh tại Việt Nam, PGS.TS. Phạm Thị Hồng Yến, Ủy viên chuyên trách Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội, nhấn mạnh rằng nghị quyết này sẽ có tác động toàn diện, tích cực đến lĩnh vực nông nghiệp.
Theo PGS.TS. Phạm Thị Hồng Yến, ngành nông nghiệp là một trong những trụ cột quan trọng, góp phần nâng cao thu nhập và đời sống cho người dân. Tuy nhiên, trước cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0, việc ứng dụng công nghệ vào sản xuất nông nghiệp vẫn còn nhiều hạn chế. Do đó, việc ban hành Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị và Nghị quyết 193 của Quốc hội về thí điểm các cơ chế, chính sách phát triển công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là bước đi quan trọng giúp thúc đẩy sự phát triển của nông nghiệp công nghệ cao.
Một trong những điểm nghẽn lớn nhất hiện nay của ngành nông nghiệp là thiếu hụt dữ liệu số hóa về đất đai, thổ nhưỡng, thời tiết và các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình canh tác. Việc xây dựng hệ thống dữ liệu lớn sẽ giúp giải quyết tình trạng này, đồng thời tạo ra những giá trị gia tăng cho ngành. Đặc biệt, số hóa trong sản xuất và marketing sẽ giúp nông sản Việt Nam tiếp cận thị trường hiệu quả hơn, giảm thiểu những khó khăn trong khâu tiêu thụ.
PGS.TS. Phạm Thị Hồng Yến nhấn mạnh, việc xây dựng nền tảng dữ liệu lớn sẽ góp phần giải quyết điểm nghẽn về thiếu thông tin trong quản lý nông nghiệp, giúp nâng cao giá trị gia tăng. Đặc biệt, số hoá khâu tiêu thụ và marketing là chìa khóa giúp các sản phẩm nông sản Việt Nam tiếp cận thị trường một cách bài bản, hiệu quả hơn.
Định hướng phát triển gắn với thị trường
Chia sẻ về Tác động của Nghị quyết 57 và các Nghị quyết của Quốc hội tới ngành nông nghiệp, PGS.TS. Phạm Thị Hồng Yến cho biết, một trong những bài học từ kinh nghiệm quốc tế là nông nghiệp thông minh phải được định hướng theo nhu cầu của thị trường. Các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới đang mở ra nhiều cơ hội xuất khẩu cho nông sản Việt Nam, nhưng đồng thời cũng đặt ra những yêu cầu khắt khe về truy xuất nguồn gốc, an toàn thực phẩm và tiêu chuẩn chất lượng.
Việc phát triển nông nghiệp công nghệ cao không chỉ dựa vào doanh nghiệp mà cần có sự tham gia của nhiều bên liên quan, bao gồm hợp tác xã, nông dân, các viện nghiên cứu và phòng thí nghiệm. Các nhóm liên ngành, chuyên gia về chuyển đổi số, sản xuất thông minh và quản trị doanh nghiệp sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ, hướng dẫn người dân áp dụng công nghệ mới vào thực tiễn.
Bên cạnh đó, hạ tầng số và hệ thống băng thông để truyền tải thông tin cũng cần được đầu tư đồng bộ. Nếu có sự phối hợp chặt chẽ giữa các bên, cùng với sự hỗ trợ chính sách từ Nhà nước, nông nghiệp Việt Nam hoàn toàn có thể phát triển theo hướng thông minh, bền vững, nâng cao giá trị gia tăng và khẳng định vị thế trên thị trường quốc tế.
Một trong những đề xuất quan trọng tại tọa đàm là việc đầu tư vào chuỗi cung ứng thông qua chuyển đổi số. Theo PGS.TS. Phạm Thị Hồng Yến, nông nghiệp Việt Nam hiện nay chủ yếu sản xuất dựa trên lợi thế tự nhiên, nhưng thiếu các yếu tố quản trị chuỗi cung ứng và kết nối với thị trường.
PGS.TS. Phạm Thị Hồng Yến nhấn mạnh rằng, những kinh nghiệm quốc tế chỉ ra rằng, chính phủ cần định hướng nông nghiệp gắn với thị trường, nhất là các thị trường Việt Nam đã ký kết hiệp định tư do thương mại. Việc ứng dụng công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là giải pháp giúp người nông dân, hợp tác xã và doanh nghiệp tiếp cận thị trường một cách hiệu quả.
Việc thành lập các nhóm liên ngành và đa ngành, quy tụ các chuyên gia và nhà khoa học chia sẻ các công nghệ sản xuất thông minh, các phòng thí nghiệm giới thiệu công nghệ mới, sẽ tăng cường năng lực sáng tạo và khả dụng trong nông nghiệp. Đặc biệt, vấn đề an toàn thực phẩm và công nghệ truy xuất nguồn gốc cần được hiện đại hoá và phổ biến hơn trong tương lai.
