Nghị định 168 - Định vị văn hóa giao thông thủ đô hiện đại, văn minh và an toàn

Nghị định 168/2024/NĐ-CP ra đời và có hiệu lực đã "hạ nhiệt" những vấn đề nóng của giao thông Thủ đô và định vị lại văn hóa giao thông của thành phố theo hướng hiện đại, văn minh và an toàn.

Chấm dứt tình trạng " đem cóc bỏ đĩa"

Một câu nói đã trở nên quen thuộc“Hà Nội không vội được đâu” như ngầm khẳng định tình trạng kẹt xe và ùn tắc hàng giờ. Không chỉ có đặc sản tắc đường, tình trạng người điều khiển xe thường xuyên vượt đèn đỏ, đi ngược chiều, phóng nhanh vượt ẩu, lạng lách đánh võng, đi trên vỉa hè, đỗ xe trái quy định, không tuân thủ quy định về việc đội mũ bảo hiểm khi đi xe máy, xâm phạm lòng đường dành cho người đi bộ...vẫn diễn ra như cơm bữa.

Đứng trước thực trạng trên, những năm qua, thành phố Hà Nội đã và đang triển khai nhiều biện pháp xây dựng văn hóa giao thông tạo chuyển biến trên các lĩnh vực xây dựng hạ tầng giao thông và phương tiện giao thông theo các tiêu chí chân-thiện-mỹ, nâng cao nhận thức và xây dựng hình ảnh người Hà Nội thanh lịch, văn minh. Tuy nhiên, các giải pháp đưa ra được chẳng khác nào như “bắt cóc bỏ đĩa” trước những hành vi ứng xử thiếu văn hóa của một bộ phận người tham gia giao thông như đã kể trên…

Những vấn đề nóng bỏng về giao thông Thủ đô dường như được giải toả sau khi có Nghị định 168/2024/NĐ-CP ra đời. Nghị định 168 được coi là như một loại vaccine nội sinh đặc trị những vấn nạn về giao thông nói trên và dần dần định vị lại văn hóa giao thông của người dân Thủ Đô.

Hà Nội, 17 giờ chiều nhưng mặt trời vẫn vàng rực như chiếc lòng đỏ trứng gà khổng lồ, từng đoàn người tiếp nối nhau đổ ra các ngả đường để trở về nhà sau một ngày làm việc, học tập vất vả. Nhưng điều đáng mừng, tại các điểm dừng chờ đèn tín hiệu giao thông, hàng loạt phương tiện đã dừng đỗ trước vạch kẻ đường đúng quy định, không còn thấy tình trạng lấn vạch, lấn làn hay cố tình vượt qua nút giao khi đèn tín hiệu giao thông đã chuyển sang màu đỏ. Tình trạng đi xe trên vỉa hè, đi ngược chiều, lạng lách, đánh võng trên đường cũng giảm hẳn, kể cả những "điểm đen" có mật độ giao thông rất lớn ở Hà Nội như Nguyễn Trãi, Khuất Duy Tiến; Hồ Tùng Mậu; Cầu Giấy; Giải Phóng; Đại Cồ Việt, Hà Đông, Nguyễn Xiển...

Thường xuyên tham gia giao thông qua nút giao này, anh Nguyễn Tiến Dũng ( Thị Trấn Văn Điển, huyện Thanh Trì, Hà Nội) nêu cảm nhận: Sau khi có Nghị định 168/2024/NĐ-CP, hầu hết không còn vi phạm luật giao thông như vượt đèn đỏ, đi ngược chiều… như trước.

"Ban đầu có lẽ người dân sợ bị phạt cao mà đi đúng, thực hiện đúng. Nhưng dần dần bản thân cảm nhận thấy những tác dụng mà quy định mang đến, tự thân mỗi người tự điều chỉnh hành vi của mình", anh Nguyễn Tiến Dũng chia sẻ thêm

Ông Đinh Văn Cương ( Ba Đình) phấn khởi chia sẻ: Lực lượng Công an Hà Nội trong thời gian đã làm theo đúng tinh thần “ Vì Nhân dân phục vụ”, với sự nỗ lực của mình đã giúp người dân hiểu rõ hơn về Nghị định 168. Qua đó, giúp người dân nhận thức đúng về tinh thần của Nghị định và thực hiện một cách nghiêm túc đã giúp tai nạn giao thông trên địa bàn thành phố giảm đi rất nhiều.

Còn Bạn Dương Thị Liên (Thanh Xuân) nhận định, Nghị định 168 đã “đặc trị” đã được tình trạng xe máy “leo lên” vỉa hè giành không gian của người đi bộ, tình trạng vượt đèn đỏ đã được giảm hẳn...

Bạn Đỗ Tùng Khanh (Ba Vì) cho rằng, Nghị định 168 đã giúp người đi bộ khi sang đường cảm thấy an toàn hơn, các bạn trẻ cũng đã chấp hành nghiêm túc các quy định khi tham gia giao thông như đội mũ bảo hiểm, không phóng nhanh vượt ẩu, lạng lách trên đường.

Trực tiếp làm nhiệm vụ và cảm nhận từng ngày sự thay đổi của hình thái giao thông Hà Nội sau khi Nghị định 168 có hiệu lực, Đại úy Nguyễn Minh Tuấn, Tổ CSGT Đường bộ Số 6, Phòng CSGT Hà Nội cho biết: Nghị định 168 của Chính phủ, đã tác động mạnh mẽ đến ý thức tham gia giao thông của người dân. Cùng với sự vào cuộc của lực lượng Cảnh sát giao thông trên các tuyến đường nhằm đảm bảo trật tự an toàn giao thông đã kịp thời giải quyết các điểm ùn tắc cũng giúp tình hình giao thông Thủ đô trong những ngày hè ngột ngạt cũng “dễ thở” hơn. Ý thức này được thể hiện rõ kể cả thời điểm không có bóng dáng lực lượng chức năng làm nhiệm vụ.

Trung tá Nguyễn Việt Anh, Đội CSGT Đường bộ Số 7, Phòng CSGT Hà Nội cũng nhấn mạnh: Nghị định 168 đã và đang đem lại hiệu quả tích cực trong việc bảo đảm trật tự, ATGT, làm thay đổi nhận thức của người dân cũng như góp phần không nhỏ trong việc xây dựng văn hóa giao thông. Bên cạnh xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm, lực lượng chức năng đã triển khai các hoạt động tuyên truyền để người dân hiểu đúng về tinh thần của Nghị định 168.

Đánh tan luận điệu xuyên tạc

Thực tế, ghi nhận chỉ một thời gian ngắn được áp dụng, Nghị định số 168/2024/NĐ-CP (Nghị định 168) quy định xử phạt vi phạm hành chính về trật tự, an toàn giao thông trong lĩnh vực giao thông đường bộ; trừ điểm, phục hồi điểm giấy phép lái xe, đã làm chuyển biến rõ nét ý thức tham gia giao thông của người dân; nhận được sự đồng tình, ủng hộ của cả xã hội. Tình hình tai nạn giao thông có chuyển biến rõ rệt, giảm cả 3 tiêu chí (số vụ tai nạn, số người bị chết, số người bị thương).

Thế nhưng, một số kẻ vẫn cố tình đưa ra luận điệu xuyên tạc như: “Tăng mức xử phạt để “tận thu”, tăng nguồn thu ngân sách”; “cố ý để đèn hỏng để “bẫy” người vi phạm giao thông”; “phạt vượt đèn đỏ, người đi trên vỉa hè là đánh vào dân nghèo”

Những đối tượng tuyên truyền xuyên tạc chống phá Nghị định 168 như trên ngay lập tức bị cơ quan chức năng xử lý nghiêm theo quy định để kịp thời răn đe, cảnh tỉnh những người “cả tin” khác. Ví dụ điển hình: Ngày 16/01/2025, Công an TP. Hà Nội ra quyết định xử phạt hành chính đối với Đặng Hoàng Hà (sinh năm 1973, ở Bắc Linh Đàm, phường Hoàng Liệt, quận Hoàng Mai) sau khi đối tượng này sử dụng mạng xã hội để đăng tải hình ảnh, video có nội dung sai lệch về Nghị định 168 nhằm kích động, gây bất ổn xã hội.

Tiếp đó, ngày 23/01/2025, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP. Hà Nội khởi tố vụ án, khởi tố bị can và ra lệnh tạm giam Đậu Thị Tâm (sinh năm 1980, trú tại phường Hoàng Liệt, quận Hoàng Mai) để điều tra về việc “Lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân”.

Đậu Thị Tâm đã sử dụng ngôn từ xuyên tạc, vu khống, xúc phạm lãnh đạo Đảng, Nhà nước, lãnh đạo các bộ, ban, ngành và cơ quan chức năng; kích động, xúi giục người dân chống đối Nghị định 168.

Rõ ràng, để lập lại trật tự giao thông thì việc thực thi pháp luật phải nghiêm minh, đủ sức răn đe. Việc ra đời Nghị định 168 đã đáp ứng mong mỏi của người dân - những người trông chờ vào một hệ thống giao thông có kỷ cương, an toàn, văn minh.

Anh Nguyễn Quang Anh, (Hà Đông, Hà Nội), bày tỏ quan điểm: Mỗi người dân khi tham gia giao thông đều có ý thức và chấp hành nghiêm túc các quy định của pháp luật thì chắc chắn chẳng có gì phải lo ngại Nghị định 168. Theo tôi, để quy định này phát huy hiệu quả như mong muốn thì cũng cần kiểm tra, giám sát, xử lý nghiêm những hiện tượng, hành vi tiêu cực khi thực thi nhiệm vụ, tránh “con sâu làm rầu nồi canh” và tạo cớ để các đối tượng xấu nói xấu”.

Không để hiện tượng "đánh trống bỏ dùi" và "nhờn" luật

Sau nửa năm đi vào cuộc sống, Nghị định 168 đã góp phần thay đổi tích cực trong hành vi của người tham gia giao thông. Đồng thời, cũng từ đây, một tư duy mới về giao thông của người dân Thủ đô được hình thành: " văn minh”, “hiện đại” và “an toàn

Ngoài các chế tài mạnh mẽ, Nghị định 168 còn khuyến khích đầu tư vào việc nâng cấp hạ tầng giao thông và ứng dụng công nghệ hiện đại trong quản lý giao thông. Việc nâng cấp các đèn tín hiệu giao thông, cải tạo đường sá và triển khai hệ thống giám sát tự động đã góp phần không nhỏ vào việc giảm ùn tắc và tai nạn.

Tuy nhiên, để tạo lập và hình thành văn hóa tham gia giao thông “văn minh”, “hiện đại” và “an toàn” không phải là câu chuyện "một sớm một chiều". Bởi có những thói quen xấu khi tham gia giao thông đã ăn sâu vào một bộ phận không nhỏ người dân.

Do đó, nhằm nâng cao hiệu quả thực hiện Nghị định 168/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ, lực lượng Cảnh sát giao thông (CSGT) Công an TP Hà Nội đang tích cực sử dụng trang thiết bị nghiệp vụ hiện đại để ghi hình, xử lý các hành vi vi phạm giao thông, đặc biệt trong giờ cao điểm tại các tuyến đường trọng điểm của Thủ đô.

Những trường hợp có thể dừng xe tại chỗ, tổ công tác sẽ trực tiếp lập biên bản xử lý; với các trường hợp chưa dừng được phương tiện, hình ảnh ghi nhận được sẽ được dùng làm căn cứ để xác minh và gửi thông báo xử phạt nguội.. Việc tăng cường sử dụng camera và thiết bị nghiệp vụ giúp nâng cao hiệu quả xử lý, đồng thời góp phần điều chỉnh hành vi của người tham gia giao thông theo hướng tuân thủ pháp luật hơn.

Nhờ sự vào cuộc quyết liệt và đồng bộ của lực lượng chức năng, các hành vi vi phạm như đi ngược chiều, không tuân thủ vạch kẻ đường, đi xe máy lên vỉa hè... đã có chiều hướng giảm rõ rệt trong thời gian gần đây.

Có thể nói, Nghị định 168 đã làm thay đổi căn cơ diện mạo giao thông và đang định hình lại nét văn hóa mới tại Thủ đô. Tuy nhiên, để thực thi Nghị định 168 theo các chuyên gia cần có tính liên tục và nhất quán, tránh tình trạng "đánh trống bỏ dùi", khiến người dân "nhờn luật". Bên cạnh đó, cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật về giao thông một cách thường xuyên và liên tục. Đặc biệt là các chương trình hướng đến việc xây dựng văn hóa giao thông...

.