Ngăn chặn tình trạng “núp bóng sở hữu”

Thực tế nước ta thời gian qua đã phát sinh tình trạng “núp bóng sở hữu” cũng như nhiều vụ việc tổ chức, cá nhân kiểm soát doanh nghiệp theo cách thức thiếu minh bạch. Nhằm ngăn chặn tình trạng này, dự thảo Luật Doanh nghiệp (sửa đổi) lần này sửa đổi theo hướng bổ sung các quy định liên quan đến chủ sở hữu hưởng lợi (CSHHL) của doanh nghiệp.

Chưa có quy định pháp luật về nhận diện chủ sở hữu hưởng lợi

Chủ sở hữu hưởng lợi của doanh nghiệp là cá nhân/nhóm cá nhân có quyền chi phối hoặc kiểm soát doanh nghiệp trên thực tế thông qua việc trực tiếp sở hữu vốn điều lệ của doanh nghiệp hoặc gián tiếp thông qua người khác.

Ảnh minh họa. Nguồn: TTXVN
Ảnh minh họa. Nguồn: TTXVN

Thực tế cho thấy, các thông lệ quốc tế về quản trị doanh nghiệp đều đặt ra yêu cầu minh bạch hóa thông tin về chủ sở hữu hưởng lợi. Việc nhận diện CSHHL và cung cấp thông tin về CSHHL còn là những biện pháp quan trọng để phòng, chống các hành vi gian lận thương mại, trốn thuế, tham nhũng, rửa tiền và tài trợ khủng bố.

Báo cáo Đánh giá tác động chính sách của Đề nghị xây dựng Luật Doanh nghiệp (sửa đổi) đã chỉ rõ, thực tế Việt Nam đã phát sinh tình trạng “núp bóng sở hữu” cũng như nhiều vụ việc tổ chức, cá nhân kiểm soát doanh nghiệp theo cách thức thiếu minh bạch, lạm dụng vị thế kiểm soát doanh nghiệp để thực hiện các hành vi tham nhũng, rửa tiền và các hành vi vi phạm pháp luật khác. Điều này, không chỉ gây thiệt hại cho các nhà đầu tư, người dân, khách hàng và cộng đồng xã hội mà còn trực tiếp làm giảm niềm tin, tăng rủi ro và ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển của cộng đồng doanh nghiệp nói riêng, của nền kinh tế nói chung.

Việt Nam là quốc gia đã cam kết hành động quốc gia về phòng, chống rửa tiền, tài trợ khủng bố và tài trợ phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt, trong đó có cam kết về việc xây dựng cơ chế và thực hiện các bước thu thập, lưu giữ, cập nhật thông tin chủ sở hữu hưởng lợi của doanh nghiệp. Do đó, chúng ta cần có quy định để thực hiện các cam kết quốc tế.

Để phòng, chống, khắc phục và xử lý những vấn đề bất cập nêu trên cần phải dựa trên cơ sở pháp lý về nhận diện CSHHL của doanh nghiệp cũng như cơ chế cung cấp thông tin đầy đủ, chính xác và cập nhật về CSHHL. Tuy vậy, ngoài một số quy định có tính nguyên tắc áp dụng chung tại Luật Phòng, chống rửa tiền chưa có quy định pháp luật về nhận diện CSHHL của doanh nghiệp cũng như cơ chế thu thập, xử lý thông tin về CSHHL của doanh nghiệp.

Xây dựng khung pháp lý về chủ sở hữu hưởng lợi là cần thiết

Trước thực tế này, đặt ra yêu cầu chúng ta cần bổ sung quy định về CSHHL nhằm phù hợp với các nghĩa vụ thực hiện cam kết quốc tế của Việt Nam, phù hợp với chủ trương của Đảng và Nhà nước về việc hoàn thiện hệ thống chính sách, pháp luật, tạo môi trường đầu tư kinh doanh thuận lợi, an toàn, tin cậy, bình đẳng cho doanh nhân, doanh nghiệp phát triển.

Trên cơ sở đó, dự thảo Luật Doanh nghiệp (sửa đổi) lần này sửa đổi theo hướng, bổ sung khái niệm về CSHHL của doanh nghiệp theo một trong những tiêu chí sau: cá nhân thực tế nắm giữ trực tiếp hoặc gián tiếp sở hữu từ 25% vốn điều lệ trở lên của doanh nghiệp; hoặc cá nhân trực tiếp hoặc gián tiếp được hưởng hơn 25% cổ tức hoặc lợi nhuận của doanh nghiệp; hoặc cá nhân cuối cùng có quyền chi phối hoạt động của doanh nghiệp.

Cùng với đó, dự thảo Luật cũng sửa đổi xác định rõ nghĩa vụ của doanh nghiệp và người có liên quan đối với vấn đề CSHHL theo hướng: Doanh nghiệp thực hiện đầy đủ, kịp thời nghĩa vụ về đăng ký doanh nghiệp, đăng ký thay đổi nội dung đăng ký doanh nghiệp, công khai thông tin về thành lập và hoạt động của doanh nghiệp; thu thập, cập nhật, lưu trữ thông tin về CSHHL. Doanh nghiệp chịu trách nhiệm về tính trung thực, chính xác của thông tin kê khai trong hồ sơ đăng ký doanh nghiệp, thông tin về CSHHL và các báo cáo; trường hợp phát hiện thông tin đã kê khai hoặc báo cáo thiếu chính xác, chưa đầy đủ thì phải kịp thời bổ sung, sửa đổi bổ sung các thông tin đó. Doanh nghiệp có nghĩa vụ thông báo cho cơ quan đăng ký kinh doanh thông tin về CSHHL tại thời điểm đăng ký thành lập. Trường hợp doanh nghiệp không có CSHHL tại thời điểm thành lập doanh nghiệp thì doanh nghiệp phải thông báo kịp thời trong thời hạn 10 ngày kể từ thời điểm phát sinh thông tin về CSHHL.

Cùng với đó, doanh nghiệp phải lưu giữ thông tin về CSHHL của doanh nghiệp tại trụ sở chính hoặc địa điểm khác được quy định trong điều lệ công ty. Thông tin về tất cả CSHHL phải được lưu giữ trong suốt quá trình hoạt động. Cá nhân là người quản lý doanh nghiệp hoặc người đại diện theo pháp luật phải có trách nhiệm lưu giữ các thông tin về CSHHL ít nhất 5 năm sau ngày doanh nghiệp giải thể, phá sản hoặc chấm dứt hoạt động.

Ngoài ra, dự thảo Luật bổ sung trách nhiệm của cơ quan đăng ký kinh doanh về việc yêu cầu doanh nghiệp báo cáo, cung cấp thông tin khi cần thiết nhằm phục vụ việc xác minh, đối chiếu thông tin CSHHL. Căn cứ thông tin được cung cấp, cơ quan đăng ký kinh doanh phải lưu trữ thông tin về tất cả CSHHL của doanh nghiệp trong suốt quá trình hoạt động và ít nhất 5 năm kể từ ngày doanh nghiệp giải thể, phá sản, chấm dứt hoạt động. Khi có thay đổi về CSHHL của doanh nghiệp, cơ quan đăng ký kinh doanh phải cập nhật và lưu trữ thời điểm bắt đầu và kết thúc vai trò của các CSHHL này. Cùng với đó, bổ sung quy định về trách nhiệm của CSHHL theo hướng chịu trách nhiệm cung cấp chính xác, đầy đủ các thông tin của mình cho doanh nghiệp để thực hiện nghĩa vụ kê khai thông tin về CSHHL theo quy định của pháp luật...

Việc bổ sung các quy định liên quan đến CSHHL là cần thiết khi chúng ta tham gia sân chơi quốc tế. Các quy định này nhằm giúp cho các cơ quan quản lý nhà nước nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước đối với doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế thông qua việc quản lý các thông tin về CSHHL. Ngoài ra, việc bổ sung các quy định này cũng giảm rủi ro cho các nhà đầu tư cho doanh nghiệp nhờ minh bạch hóa thông tin về sở hữu doanh nghiệp. Giảm nguy cơ gây hậu quả từ việc “núp bóng sở hữu” để chi phối doanh nghiệp theo các cách thức tiêu cực và thiếu minh bạch.

Khi chúng ta tham gia sân chơi toàn cầu, thì sự minh bạch thông tin về CSHHL sẽ tạo lập môi trường đầu tư kinh doanh an toàn, thuận lợi và minh bạch hơn. Cùng với đó, sẽ giúp cho các doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh bởi chính sức mạnh nội tại của mình.

Kinh tế

Ảnh minh họa
Kinh tế

Ngành điều tăng tốc mở cửa thị trường trước thách thức thuế quan

Phó Chủ tịch Hiệp hội Điều Việt Nam (VINACAS) Bạch Khánh Nhựt cho biết, để hiện thực hóa mục tiêu xuất khẩu trên 4,5 tỷ USD năm nay trong bối cảnh gặp thách thức từ thị trường Mỹ, ngành sẽ tập trung vào ba trụ cột là chất lượng; đa dạng hóa thị trường; và tăng cường xúc tiến thương mại, hỗ trợ doanh nghiệp khai thác thị trường mới.

ITN
Kinh tế

Nestlé - 30 năm chung tay nâng tầm cuộc sống của người Việt

"Chúng tôi rất vinh dự được đồng hành với sự phát triển của đất nước và tự hào về những đóng góp của Nestlé trong suốt 3 thập kỷ vừa qua tại Việt Nam. Trong tương lai, chúng tôi mong muốn tiếp tục đầu tư để tạo ra giá trị và tác động tích cực cho người tiêu dùng, cộng đồng và môi trường”, ông Binu Jacob, Tổng Giám đốc Nestlé Việt Nam nói.

Ảnh: Khánh Duy
Kinh tế

Chuyển đổi xanh phải gắn với quản trị và chính sách bao trùm, kiên định

Tại Diễn đàn “Khơi thông nguồn lực cùng doanh nghiệp chuyển đổi xanh” do Báo Đại biểu Nhân dân tổ chức ngày 22.4, Ủy viên là ĐBQH hoạt động chuyên trách tại Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Đức Hiếu cho rằng, kinh nghiệm từ Đan Mạch là gợi ý hữu ích với Việt Nam. Theo đó, bất kỳ sự chuyển đổi nào cũng phải đi đôi với quản trị sự thay đổi đó; nếu không sẽ khó thành công.

Chiến lược FDI của Việt Nam trong kỷ nguyên mới
Tài chính

Chiến lược FDI của Việt Nam trong kỷ nguyên mới

Với chủ đề “Việt Nam – Chiến lược FDI trong kỷ nguyên mới”, Diễn đàn Nhịp cầu phát triển Việt Nam 2025 (Vietnam Connect Forum 2025) do Viện Nghiên cứu Chính sách và Chiến lược (Ban Chính sách, Chiến lược Trung ương) và Tạp chí Kinh tế Việt Nam - VnEconomy - Vietnam Economic Times (Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam) phối hợp tổ chức ngày 23.4, tại Hà Nội, đã mở ra một không gian đối thoại quan trọng về chiến lược thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) của Việt Nam trong bối cảnh thế giới đang có nhiều biến động.

Vietnam Airlines sẽ chuyển toàn bộ các chuyến bay nội địa tại sân bay Tân Sơn Nhất sang khai thác tại nhà ga T3 mới. Ảnh VNA
Doanh nghiệp

Vietnam Airlines lưu ý hành khách chủ động kế hoạch đi lại dịp 30.4 - 1.5

Nhằm đảm bảo trải nghiệm bay thuận lợi cho hành khách trong dịp cao điểm nghỉ lễ 30.4 – 1.5, Vietnam Airlines Group (Vietnam Airlines, Pacific Airlines, VASCO) khuyến nghị hành khách chủ động sắp xếp thời gian, thực hiện các thủ tục trước chuyến bay và tuân thủ đầy đủ các quy định an ninh, an toàn hàng không.

Trung tâm Logistics Quốc tế Bắc Giang: Điểm kết nối thương mại của khu vực và thế giới
Địa phương

Trung tâm Logistics Quốc tế Bắc Giang: Điểm kết nối thương mại của khu vực và thế giới

Trung tâm Logistics Quốc tế Bắc Giang vừa ra mắt và đi vào hoạt động được đánh giá là có quy mô lớn nhất miền Bắc trên diện tích đất 67ha, vốn đầu tư xây dựng hơn 4.200 tỷ đồng, thiết kế với hệ sinh thái logistics toàn diện, xanh-thông minh; hứa hẹn đây sẽ là điểm đến về dịch vụ khép kín, hiện đại, tiện ích cho giao thương nội địa và quốc tế.

Bứt phá vươn tầm trong kỷ nguyên mới, kế hoạch lợi nhuận tăng 25%, cổ đông tin tưởng đồng hành
Doanh nghiệp

Bứt phá vươn tầm trong kỷ nguyên mới, kế hoạch lợi nhuận tăng 25%, cổ đông tin tưởng đồng hành

Ngày 22.4, Ngân hàng Sài Gòn - Hà Nội (SHB) tổ chức thành công Đại hội đồng cổ đông (ĐHĐCĐ) thường niên 2025 tại Khách sạn Melia, Hà Nội với sự tham gia của hàng nghìn cổ đông và người được ủy quyền. Trong quá trình chuyển đổi mạnh mẽ, toàn diện, SHB đang không ngừng phát triển, nâng tầm vị thế, hướng đến thực hiện thắng lợi các mục tiêu chiến lược, kế hoạch kinh doanh, qua đó luôn đảm bảo lợi ích cao nhất và đáp ứng kỳ vọng của các cổ đông, nhà đầu tư.

Doanh nghiệp bứt phá cùng loạt ưu đãi hấp dẫn từ Agribank
Doanh nghiệp

Doanh nghiệp bứt phá cùng loạt ưu đãi hấp dẫn từ Agribank

Agribank triển khai chương trình ưu đãi dành riêng cho khách hàng doanh nghiệp “Mở tài khoản mới – Đón lộc kinh doanh”, kết hợp cùng hàng loạt gói tín dụng ưu đãi có quy mô lớn, lãi suất cạnh tranh và thủ tục linh hoạt. Đây là hoạt động trọng tâm trong chiến lược đồng hành cùng cộng đồng doanh nghiệp bứt phá mạnh mẽ và phát triển bền vững, tiếp tục khẳng định vai trò và vị thế của Agribank trong hỗ trợ nền kinh tế.

Ảnh Diễn đàn
Kinh tế

Khơi dòng vốn, tiếp sức doanh nghiệp chuyển đổi xanh

Chuyển đổi xanh đang trở thành yêu cầu tất yếu với doanh nghiệp trong bối cảnh phát triển bền vững; nhiều doanh nghiệp Việt Nam đã chủ động đầu tư công nghệ sạch, năng lượng tái tạo, giảm phát thải. Tuy nhiên, khó khăn lớn nhất vẫn là tiếp cận tài chính xanh khi thiếu khung pháp lý, cơ chế bảo lãnh và hệ sinh thái vốn. Nếu không sớm tháo gỡ, quá trình chuyển đổi sẽ tiếp tục gặp nhiều trở ngại.

Diễn đàn "Khơi thông nguồn lực cùng doanh nghiệp chuyển đổi xanh"
Kinh tế

Cần hoàn thiện khung pháp lý và tiêu chí phân loại xanh

Thị trường tài chính xanh tại nước ta đã hình thành và phát triển với ba cấu phần chính: tín dụng xanh, cổ phiếu xanh và trái phiếu xanh; tuy nhiên, doanh nghiệp vẫn gặp khó khăn trong tiếp cận vốn do chưa có danh mục phân loại xanh, khiến tổ chức tín dụng thiếu căn cứ để lựa chọn, thẩm định và cấp tín dụng xanh; do đó, rất cần hoàn thiện khung pháp lý về tín dụng xanh và xây dựng tiêu chí phân loại xanh.

Esale và BPM của Eximbank đoạt Giải thưởng Sao Khuê
Doanh nghiệp

Esale và BPM của Eximbank đoạt Giải thưởng Sao Khuê

Tại Lễ trao Giải thưởng Sao Khuê 2025 do Hiệp hội Phần mềm và Dịch vụ CNTT Việt Nam (VINASA) tổ chức, Eximbank vinh dự được trao tặng hai giải thưởng quan trọng với các giải pháp công nghệ tiêu biểu: hệ thống hỗ trợ bán hàng ESale+ và hệ thống quản lý quy trình nghiệp vụ BPM. Đây là minh chứng cho những nỗ lực không ngừng của ngân hàng trong việc thúc đẩy chuyển đổi số, nâng cao hiệu quả vận hành và cải thiện trải nghiệm khách hàng.