Nắng nóng và gió lớn biến mùa hè châu Âu thành “địa ngục lửa”
Hàng loạt vụ cháy rừng dữ dội đang tàn phá khắp miền Nam châu Âu. Nắng nóng kỷ lục kết hợp với gió mạnh đã khiến lửa lan nhanh, thiêu rụi hàng trăm nghìn hecta rừng, phá hủy nhà cửa và buộc hàng nghìn người dân cùng du khách phải sơ tán.
Theo Trung tâm Nghiên cứu chung của EU, từ đầu năm 2025 đến nay, gần 440.000ha rừng tại khu vực đồng euro đã bị cháy, gấp đôi mức trung bình cùng kỳ kể từ năm 2006.
Hy Lạp sơ tán hàng nghìn hộ dân
Tại Hy Lạp, khói đen và lửa bao trùm một nhà máy xi măng ở ngoại ô thành phố Patras, nơi đám cháy bùng qua những cánh đồng ôliu và rừng, làm gián đoạn đường sắt. “Nhìn như ngày tận thế. Cầu Chúa phù hộ cho chúng tôi”, tình nguyện viên Giorgos Karvanis, đến từ Athens, chia sẻ khi đang hỗ trợ cứu hỏa.
Chính quyền đã ra lệnh sơ tán một thị trấn 7.700 dân gần Patras và tiếp tục phát cảnh báo cho hai ngôi làng lân cận. Trên đảo Chios ở phía Đông và Cephalonia ở phía Tây, vốn là những điểm du lịch nổi tiếng, người dân và du khách cũng được yêu cầu rời khỏi khu vực nguy hiểm.
Tình hình nghiêm trọng tại Tây Ban Nha
Tại Tây Ban Nha, một tình nguyện viên cứu hỏa 35 tuổi thiệt mạng khi đang tạo đường băng cản lửa ở thị trấn Nogarejas, vùng Castile và Leon. Đây là trường hợp tử vong thứ sáu vì cháy rừng tại Tây Ban Nha trong năm nay. Nhiều người khác bị thương nặng và phải nhập viện.
Cơ quan khí tượng AEMET cảnh báo gần như toàn bộ lãnh thổ Tây Ban Nha đang ở mức nguy cơ cháy “cực đoan” hoặc “rất cao”. Quốc gia này này cũng đang trải qua đợt nắng nóng thứ 10 trong năm, với nhiệt độ ngày 12/8 đạt tới 45°C, dự báo kéo dài đến đầu tuần tới - một trong những đợt nóng dài nhất từng được ghi nhận.
Bộ trưởng Môi trường Tây Ban Nha Sara Aagesen cho biết, nhiều vụ cháy được cho là do cố ý phóng hỏa vì “mức độ dữ dội bất thường” của chúng. Một lính cứu hỏa đã bị bắt liên quan đến các vụ cháy ở Avila hai tuần trước, trong khi cảnh sát cũng đang điều tra một phụ nữ 63 tuổi ở Galicia và một nghi phạm tại Cadiz.
Ngoài ra, sét đánh đã gây ra nhiều vụ cháy mới. Tại Huelva, một đám cháy bùng phát trong rừng dẻ và sồi buộc 250 người sơ tán, dù đến sáng hôm sau cơ bản được khống chế.
Nguy cơ lan rộng sang nhiều nước
Tại Bồ Đào Nha, một đám cháy ở Trancoso bùng phát trở lại trong đêm do sét đánh vào khu vực tưởng chừng đã an toàn.
Albania cũng đang trải qua “tuần lễ khủng hoảng” khi 24 đám cháy lớn thiêu đốt khắp nước, buộc dân làng ở vùng trung tâm phải chạy sang các khu vực giữa hai con sông để tránh lửa, mang theo cả gia súc và vật nuôi. “Chúng tôi chẳng thể làm gì, mọi thứ như thuốc súng”, ông Hajri Dragoti, 68 tuổi, từ làng Narte nói.
Cảnh báo và giải pháp
Chuyên gia quản lý cháy rừng Alexander Held từ Viện Lâm nghiệp châu Âu cảnh báo, việc để lính cứu hỏa làm việc trong môi trường chưa được chuẩn bị - không có vùng đệm hay dọn sạch thảm thực vật dễ cháy - chẳng khác gì đưa họ vào một tòa nhà không có hệ thống báo cháy hay lối thoát hiểm.
Greenpeace ước tính nếu đầu tư 1 tỷ euro mỗi năm vào quản lý rừng, châu Âu có thể cứu được 9,9 triệu ha rừng (tương đương diện tích Bồ Đào Nha) và tiết kiệm 99 tỷ euro chi phí chữa cháy và khôi phục sau thảm họa.
Trong khi đó, ở Italy, nhiệt độ tại Florence dự báo đạt 39°C, buộc Giáo hoàng Leo phải chuyển buổi tiếp kiến từ quảng trường Thánh Phêrô vào trong nhà để tránh nắng, còn Bộ Y tế nước này đưa ra cảnh báo nắng nóng cực đoan cho 16 thành phố.
Mùa hè 2025, với sức nóng ngột ngạt và những cơn gió dữ dội, đang biến nhiều vùng ở châu Âu thành biển lửa, để lại cảnh báo khẩn thiết về việc đầu tư cho phòng ngừa cháy rừng trước khi quá muộn.
