Nâng cao hiệu quả thực thi chính sách an sinh xã hội

Tổ chức lại bộ máy theo hướng tinh gọn và hiệu quả

Theo báo cáo của ông Trần Anh Tuấn, Giám đốc BHXH Khu vực XVI, đơn vị chính thức đi vào hoạt động từ ngày 1/6/2025 trên cơ sở hợp nhất BHXH hai tỉnh Quảng Bình và Quảng Trị. Với quy mô dân số 1.870.845 người, việc tổ chức lại bộ máy bảo hiểm theo hướng khu vực không chỉ góp phần tinh gọn, hiệu quả mà còn đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp, ngành, đặc biệt là trong việc duy trì ổn định các chỉ tiêu chuyên môn.

Việc chuyển đổi mô hình BHXH khu vực, tổ chức bộ máy theo hướng tinh gọn, hiệu quả, số hóa toàn diện chỉ thực sự thành công nếu lấy người dân làm trung tâm, lấy hiệu quả làm thước đo. Với những kết quả bước đầu khả quan, cùng sự chỉ đạo quyết liệt và đồng hành từ BHXH Việt Nam, BHXH Khu vực XVI được kỳ vọng sẽ là một trong những mô hình kiểu mẫu, góp phần hiện thực hóa mục tiêu an sinh bền vững.

Thống kê cho thấy, đến cuối tháng 6/2025, BHXH Khu vực XVI đã đạt được một số kết quả tích cực như tổng số người tham gia BHXH là 1.458.959 người (tăng 5.892 người so với cùng kỳ năm trước); số người tham gia bảo hiểm y tế (BHYT) đạt 1.403.392 người. Tổng số thu BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp là 2.889 tỷ đồng (tăng 30% so với cùng kỳ). Tỷ lệ nợ đọng BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp đạt 212 tỷ đồng, chiếm 3,93% tổng số phải thu.

Tại Trung tâm Phục vụ Hành chính công xã Ninh Châu (Quảng Trị) - mô hình tiêu biểu trong triển khai chính quyền địa phương hai cấp, các thủ tục hành chính về BHXH, BHYT được tiếp nhận, giải quyết ngay tại cơ sở, bảo đảm nhanh chóng, thân thiện, hiệu quả. Việc chính sách an sinh được đưa tới tận thôn, xã qua hệ thống đồng bộ, số hóa, có sự hỗ trợ của đội ngũ chuyên nghiệp, chính là minh chứng rõ nét cho một nền an sinh xã hội hiện đại, gần dân và vì dân.

Dù đạt những kết quả bước đầu, BHXH Khu vực XVI vẫn còn nhiều thách thức, như tỷ lệ người tham gia BHXH tự nguyện chưa tương xứng với tiềm năng; chất lượng truyền thông chính sách chưa đồng đều; công tác kiểm soát chi khám, chữa bệnh BHYT còn áp lực. Một vấn đề nổi cộm là chi phí khám, chữa bệnh BHYT có xu hướng tăng nhanh tại một số cơ sở y tế, đặc biệt là tuyến huyện.

Bảo đảm tính bền vững của quỹ bảo hiểm y tế

Giám đốc BHXH Việt Nam Lê Hùng Sơn ghi nhận nỗ lực của tập thể cán bộ, công chức, viên chức BHXH Khu vực XVI trong quá trình sáp nhập và vận hành hệ thống mới. Tuy nhiên, để thực sự tạo bước chuyển về chất trong hoạt động chuyên môn, nhiệm vụ trọng tâm xuyên suốt hiện nay là phát triển người tham gia BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp, nhất là nhóm lao động tự do, nông dân, hộ kinh doanh.

Theo ông Lê Hùng Sơn, cần xây dựng kế hoạch, lộ trình cụ thể, phù hợp với từng nhóm đối tượng. Không thể trông chờ vào mô hình cũ. Những xã đạt 100% bao phủ BHYT cần được nhân rộng; các tổ chức dịch vụ thu cần được bồi dưỡng kỹ năng truyền thông, vận động chính sách. Trong bối cảnh đời sống người dân còn nhiều khó khăn, cần đổi mới cách tiếp cận truyền thông, chính sách phải đi trước một bước, khơi dậy nhận thức về trách nhiệm và quyền lợi, nâng cao niềm tin vào hệ thống BHXH.

Liên quan tới chi phí khám, chữa bệnh BHYT, Giám đốc BHXH Việt Nam cũng yêu cầu BHXH Khu vực XVI tập trung rà soát, phân tích sâu các trường hợp có biến động bất thường về lượt khám, chi phí và tần suất chỉ định. Theo đó, không chỉ kiểm soát chi phí theo kiểu hành chính, cần ứng dụng công nghệ phân tích dữ liệu lớn (big data) trong giám định, phát hiện sớm nguy cơ trục lợi quỹ, đồng thời có cơ chế thưởng - phạt minh bạch cho các cơ sở khám, chữa bệnh. Song song với đó, cần tăng cường phối hợp với Sở Y tế, tổ chức kiểm tra đột xuất, xử lý nghiêm vi phạm, tránh tạo tiền lệ xấu. Quỹ BHYT là nguồn lực công, cần được quản lý chặt chẽ, không thể để thất thoát chỉ vì sơ hở trong quản trị.

Về công tác tổ chức, Giám đốc BHXH Việt Nam ghi nhận và ủng hộ các kiến nghị thiết thực từ BHXH Khu vực XVI như hỗ trợ kinh phí đi lại cho viên chức làm việc xa nhà, sửa chữa nhà công vụ, bổ sung thiết bị thiết yếu phục vụ cán bộ vùng sâu, vùng xa.

Ông Lê Hùng Sơn cũng yêu cầu Ban Giám đốc BHXH Khu vực XVI phát huy tinh thần đoàn kết, phân công nhiệm vụ rõ ràng, giao trách nhiệm theo từng khối công việc cụ thể, bảo đảm không có chồng chéo hoặc khoảng trống trong quản lý.