Nâng cao hiệu quả công tác cai nghiện và quản lý sau cai nghiện ma túy

Chuyển thẩm quyền từ UBND cấp xã sang Công an cấp xã

Trình bày Tờ trình dự án Luật Phòng, chống ma túy (sửa đổi), Bộ trưởng Bộ Công an Lương Tam Quang nêu rõ, qua quá trình tổng kết và theo dõi Luật Phòng, chống ma túy năm 2021 và bên cạnh những kết quả đã đạt được đã bộc lộ những vướng mắc, bất cập. Đồng thời, để bảo đảm thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước về cai nghiện ma túy và quản lý sau cai nghiện ma túy được chuyển giao về Bộ Công an bộc lộ những vướng mắc, bất cập cần nghiên cứu sửa đổi, bổ sung cho phù hợp với thực tiễn.

Bộ trưởng cho biết, dự thảo Luật được giữ nguyên phạm vi điều chỉnh so với Luật Phòng, chống ma túy năm 2021.

Dự thảo Luật Phòng, chống ma túy (sửa đổi) bao gồm 8 chương, 52 điều; gồm nội dung cơ bản sau: hoàn thiện bổ sung các quy định về kiểm soát các hoạt động hợp pháp liên quan đến ma túy để kiểm soát chặt chẽ và tạo cơ sở pháp lý thuận lợi cho doanh nghiệp phát triển kinh tế. Các quy định về thời hạn cai nghiện, quy trình cai nghiện, quản lý người sử dụng trái phép chất ma túy, người cai nghiện ma túy tại gia đình, cộng đồng, điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế, người bị quản lý sau cai nghiện ma túy, người đủ 18 tuổi cai nghiện bắt buộc hoặc tự nguyện trong cơ sở cai nghiện bắt buộc, người từ đủ 12 tuổi đến dưới 18 tuổi cai nghiện bắt buộc hoặc tự nguyện trong trường giáo dưỡng; bảo đảm sự đồng bộ thống nhất đối với các quy định pháp luật chuyên ngành khác có liên quan và phù hợp với điều kiện thực tế của Việt Nam hiện nay và trong những năm tiếp theo.

Dự thảo Luật hoàn thiện quy định về chuyển thẩm quyền từ UBND cấp xã sang Công an cấp xã; đồng thời, sửa đổi, bổ sung quy định để thực hiện phân quyền, phân cấp tại 5 nội dung cho Trưởng Công an cấp xã, Giám đốc Công an cấp tỉnh, Chủ tịch UBND cấp tỉnh để bảo đảm phù hợp với mô hình tổ chức chính quyền địa phương mới và việc chuyển nhiệm vụ quản lý nhà nước về cai nghiện ma túy từ Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội (cũ) về Bộ Công an.

Tiếp tục rà soát bảo đảm đồng bộ, thống nhất với quy định của hệ thống pháp luật

Thẩm tra nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội Nguyễn Đắc Vinh cho biết, Ủy ban cơ bản nhất trí với sự cần thiết sửa đổi Luật hiện hành; nhấn mạnh, việc sửa đổi Luật phải bảo đảm hài hòa giữa xử lý nghiêm, kịp thời hành vi sử dụng trái phép chất ma túy và quyền học tập, tạo cơ hội tái hòa nhập cộng đồng của người sử dụng trái phép chất ma túy, người nghiện ma túy là trẻ em, học sinh, sinh viên...

Nâng cao hiệu quả công tác cai nghiện ma túy, quản lý sau cai nghiện ma túy; hoàn thiện cơ chế phối hợp liên ngành, rõ trách nhiệm của các cơ quan trong công tác phòng, chống và kiểm soát ma túy; huy động nguồn lực cho công tác phòng, chống ma túy, xây dựng cơ chế phát huy vai trò của các tổ chức, cá nhân, gia đình và cộng đồng trong giám sát, hỗ trợ sau cai nghiện.

Ủy ban Văn hóa và Xã hội đề nghị, cơ quan chủ trì soạn thảo tiếp tục rà soát bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất với các quy định của hệ thống pháp luật, các điều ước quốc tế có liên quan mà Việt Nam là thành viên... để tăng tính khả thi trong triển khai thực hiện Luật. Tiếp tục dự báo chi phí, bảo đảm nguồn lực để tổ chức thực hiện Luật, nhất là đối với các quy định sửa đổi, bổ sung; đồng thời, sớm hoàn thiện các dự thảo văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành Luật.

Về cai nghiện ma túy tự nguyện tại gia đình và cộng đồng (Điều 31), Chủ nhiệm Ủy ban Nguyễn Đắc Vinh đề nghị tiếp tục nghiên cứu có quy định tại dự thảo Luật bảo đảm tính nguyên tắc và bao quát về điều kiện cơ sở vật chất, nhân lực, giá dịch vụ cai nghiện ma túy, thẩm quyền, trách nhiệm của tổ chức, cá nhân trong cung cấp dịch vụ cai nghiện…, đồng thời, cụ thể hóa các quy định này ở các văn bản hướng dẫn.

Về cai nghiện ma túy bắt buộc cho người từ đủ 12 tuổi đến dưới 18 tuổi (Điều 35), Chủ nhiệm Ủy ban Nguyễn Đắc Vinh nhấn mạnh, việc tổ chức cai nghiện ma túy bắt buộc cho nhóm đối tượng này tại trường giáo dưỡng sẽ tạo thuận lợi cho việc tổ chức học văn hóa, học nghề, giáo dưỡng theo quy định.

Tuy nhiên, việc chỉ cai nghiện ma túy bắt buộc tại trường giáo dưỡng sẽ có một số hạn chế, bất cập. Do đó, Ủy ban Văn hóa và Xã hội đề nghị tiếp tục nghiên cứu quy định bảo đảm tính mở, linh hoạt, phù hợp với điều kiện thực tiễn theo hướng: việc cai nghiện ma túy bắt buộc cho người từ đủ 12 tuổi đến dưới 18 tuổi được thực hiện ở trường giáo dưỡng; giao Bộ trưởng Bộ Công an quy định mở rộng việc cai nghiện bắt buộc cho người từ đủ 12 tuổi đến dưới 18 tuổi tại cơ sở cai nghiện khác có đủ điều kiện.