Mỹ tiếp cận cứng rắn với Houthi, căng thẳng Trung Đông lại gia tăng

Lời cảnh báo của Mỹ

Theo The Guardian, các quan chức Mỹ vừa lên tiếng cho biết các cuộc không kích nhằm vào lực lượng Houthi ở Yemen, lực lượng mà Mỹ và nhiều nước cáo buộc là do Iran hậu thuẫn, sẽ tiếp tục vô thời hạn sau đợt không kích hôm 15.3.

Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth, nói với Fox News hôm 16.3: "Ngay khi Houthis nói 'chúng tôi sẽ ngừng bắn vào tàu của các người, chúng tôi sẽ ngừng bắn vào máy bay không người lái của các người', chiến dịch này sẽ kết thúc; còn nếu không, chiến dịch sẽ không ngừng nghỉ".

Ông Hegseth là một trong số nhiều quan chức cấp cao nhấn mạnh rằng các cuộc không kích từ Mỹ là nhằm báo hiệu một cách tiếp cận quyết đoán mới đối với Iran cũng như với cả khu vực Trung Đông.

Trong một cuộc phỏng vấn khác, Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Michael Waltz cho biết các cuộc không kích "nhắm vào nhiều thủ lĩnh Houthi và tiêu diệt họ" và việc Mỹ sử dụng lực lượng áp đảo là nhằm cảnh báo Iran "đã quá đủ rồi".

Trước đó, Tổng thống Mỹ Donald Trump đăng trên mạng xã hội Truth Social lời cảnh báo "thời gian đã hết" đối với Houthi và nếu lực lượng này không dừng lại lập tức, "địa ngục sẽ giáng xuống".

Cũng trong ngày 16.3, Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio cũng khẳng định: "Chúng tôi sẽ không để những người này kiểm soát tàu nào được phép đi qua và tàu nào không được phép".

Tổng thống Donald Trump “mạnh tay”

Theo đài Al Jazeera, chiến đấu cơ của Mỹ tiến hành chiến dịch không kích quy mô lớn khắp Yemen từ ngày 15.3 đến rạng sáng 16.3 (giờ địa phương), trong đó có sự tham gia của máy bay từ tàu sân bay USS Harry S. Truman đang hoạt động ở biển Đỏ.

Bộ Tư lệnh Trung tâm Mỹ (CENTCOM) tuyên bố chiến dịch quân sự này nhằm "bảo vệ lợi ích của Mỹ, răn đe kẻ thù và khôi phục tự do hàng hải" sau khi Tổng thống Donald Trump cảnh báo lực lượng Houthi ở Yemen không được phép tấn công các tàu đi qua biển Đỏ.

Trong khi đó, phát ngôn viên Bộ Y tế Yemen cho biết các cuộc tấn công của Mỹ nhắm vào thủ đô Sanaa, các khu vực ở Saada, al-Bayda và Radaa, khiến 31 người thiệt mạng và 101 người bị thương.

Chiến dịch không kích nói trên là hành động quân sự quan trọng nhất của Washington từ khi ông Donald Trump trở lại Nhà Trắng hồi tháng 1.2025. Vào đầu tháng này, Chính quyền Donald Trump đã liệt nhóm Houthi vào danh sách "tổ chức khủng bố nước ngoài".

Trong bài viết đăng trên mạng xã hội hôm 15.3, ông Donald Trump cho biết Mỹ đã tiến hành "hành động quân sự dứt khoát và mạnh mẽ" nhằm chấm dứt mối đe dọa đối với hoạt động vận tải biển ở biển Đỏ do Houthi gây ra; yêu cầu Iran chấm dứt hậu thuẫn lực lượng này "ngay lập tức".

Phản ứng của Iran

Phản ứng trước những diễn biến và tuyên bố trên, Bộ trưởng Ngoại giao Iran Abbas Araghchi ngày 16.3 lên án các cuộc tấn công của Mỹ và tuyên bố Washington không có quyền áp đặt chính sách đối ngoại lên Tehran. Trong khi đó, Tư lệnh Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) Hossein Salami đe dọa sẽ có phản ứng "dứt khoát" đối với bất kỳ cuộc tấn công nào sau lời cảnh báo của ông Donald Trump.

Quan hệ Mỹ - Iran cũng đang trở thành tâm điểm chú ý sau khi ông Donald Trump gần đây cho biết đã gửi thư đến nhà lãnh đạo tối cao Iran Ayatollah Ali Khamenei, trong đó kêu gọi đàm phán nhưng cũng cảnh báo về khả năng hành động quân sự.

Trước đó, hôm 13.3, Bộ Ngoại giao Iran cho biết Tehran đang tiến hành đánh giá kỹ lưỡng trước khi phản hồi bức thư này. Trước đó, Tổng thống Iran Masoud Pezeshkian cho biết nước này sẽ không đàm phán với Mỹ khi bị "đe dọa".

Houthi tấn công trả đũa bằng 18 tên lửa

Reuters hôm 17.3 dẫn thông tin từ Houthi tuyên bố lực lượng này đã tiến hành một cuộc tấn công gồm 18 tên lửa đạn đạo và tên lửa hành trình cùng với máy bay không người lái nhằm vào tàu sân bay Mỹ USS Harry S Truman và các tàu chiến hộ tống ở phía bắc biển Đỏ hôm 16.3. Đây là hành động quân sự đáp trả các cuộc tấn công của Mỹ vào những vị trí của Houthi ở Yemen hôm 15.3 (giờ địa phương).

Người phát ngôn quân đội Houthi Yahya Saree nói rằng cuộc tấn công là nhằm đáp trả hơn 47 cuộc không kích của Mỹ - theo lệnh của Tổng thống Mỹ Donald Trump - vào các khu vực do họ kiểm soát ở Yemen, bao gồm thủ đô Sanaa và tỉnh Saada, giáp với Ảrập Xêút.

“Lực lượng vũ trang Houthi sẽ không ngần ngại nhắm mục tiêu vào tất cả các tàu chiến Mỹ ở biển Đỏ và biển Ảrập để trả đũa cho hành động chống lại chúng tôi” - Euro News dẫn lời người phát ngôn này.

Tại sao Houthi nối lại tấn công?

Các cuộc không kích mới nhất của Mỹ ở Yemen diễn ra vài ngày sau khi Houthi đe dọa nối lại tấn công các tàu liên quan Israel ở biển Đỏ, vịnh Aden, Eo biển Bab el-Mandeb và biển Ảrập để đáp trả lệnh phong tỏa của Israel đối với toàn bộ thực phẩm, nhiên liệu và các nguồn cung khác vào Dải Gaza. Trước đó, Houthi đã tạm dừng tấn công tàu thuyền khi lệnh ngừng bắn ở Dải Gaza được công bố vào tháng 1.2025.

Sau khi xung đột ở Dải Gaza nổ ra, từ tháng 11.2023, lực lượng Houthi đã tiến hành hơn 100 cuộc tấn công nhằm vào tàu thuyền đi qua biển Đỏ. Họ tuyên bố làm thế để thể hiện sự đoàn kết với người Palestine ở Dải Gaza. Hành động này đã làm gián đoạn thương mại toàn cầu, buộc quân đội Mỹ tiến hành chiến dịch tốn kém để đánh chặn tên lửa và máy bay không người lái của Houthi.