Mỹ sẽ không nới lỏng trừng phạt Iran sau phát biểu của Lãnh tụ Tối cao

Động thái này được đưa ra trong bối cảnh chính quyền Tổng thống Donald Trump đang nỗ lực tái khởi động đối thoại với Iran thông qua một loạt biện pháp khích lệ, trong đó có khả năng nới lỏng một phần trừng phạt.

Căng thẳng ngôn từ leo thang

Theo các nguồn tin từ Nhà Trắng, Washington từng kỳ vọng một cuộc gặp cấp cao với Tehran trong tuần tới, với mục tiêu thúc đẩy đàm phán sau cuộc xung đột kéo dài 12 ngày ở Trung Đông. Tuy nhiên, một thông điệp video được công bố hôm 26/6 từ nhà Lãnh tụ Tối cao Iran Ayatollah Ali Khamenei, trong đó tuyên bố “chiến thắng” trước Israel và gọi các cuộc tấn công của Mỹ là “vô hiệu”, đã làm lung lay tiến trình đó.

Trong bài phát biểu, ông Ali Khamenei nhấn mạnh rằng các cuộc không kích của Mỹ “không đạt được mục tiêu” và cáo buộc Washington phóng đại tác động để “che đậy sự thật”. Ông cũng cho rằng, Iran đã “tát vào mặt nước Mỹ” khi tấn công một căn cứ quân sự của Mỹ tại Qatar, đồng thời chỉ trích chính quyền Donald Trump vì tìm cách giảm nhẹ thiệt hại.

Ngay sau phát biểu của lãnh đạo Iran, Tổng thống Donald Trump đã đăng tải một thông điệp dài trên mạng xã hội Truth Social, cho biết ông đã quyết định chấm dứt mọi nỗ lực nhằm nới lỏng trừng phạt đối với Iran.

“Tôi đã làm việc trong những ngày qua về khả năng dỡ bỏ một số lệnh trừng phạt và tạo điều kiện để Iran phục hồi sau xung đột. Nhưng rồi tôi lại nhận được một thông điệp đầy phẫn nộ và hận thù”.

Ông Donald Trump khẳng định từng từ chối phê chuẩn một chiến dịch không kích của Israel nhằm tiêu diệt Lãnh tụ Tối cao Iran và nhiều mục tiêu khác. Theo lời ông, việc ngăn chặn kế hoạch này từng được xem là một cử chỉ thiện chí, nhằm mở ra cơ hội ngoại giao.

Cũng trong bài viết, ông Donald Trump kêu gọi Iran trở lại trật tự toàn cầu, đồng thời cảnh báo rằng nếu Iran tiếp tục làm giàu uranium đến cấp độ vũ khí, Mỹ sẵn sàng sử dụng vũ lực để ngăn chặn.

Đáp lại bài đăng của Tổng thống Mỹ, Ngoại trưởng Iran Abbas Araghchi cho rằng, nếu ông Donald Trump thực sự nghiêm túc về một thỏa thuận thì Washington cần “từ bỏ giọng điệu xúc phạm” với lãnh đạo tối cao Iran. Trong thông điệp đăng trên nền tảng X, ông Araghchi khẳng định, người dân Iran “không chấp nhận bị đe dọa và xúc phạm”, đồng thời cảnh báo rằng nếu “những ảo tưởng” tiếp tục dẫn đến các sai lầm, Iran sẽ “không ngần ngại phô bày sức mạnh thực sự”.

Tiến trình mong manh

Phát biểu của ông Ali Khamenei đánh dấu lần xuất hiện công khai đầu tiên sau một tuần vắng bóng, trong bối cảnh có nhiều đồn đoán về sức khỏe và vai trò của ông khi xung đột xảy ra. Các nguồn tin khu vực cho biết, lãnh đạo tối cao Iran hiện vẫn đang trú ẩn trong một cơ sở ngầm vì lo ngại nguy cơ ám sát từ phía Israel.

Trong khi đó, Tổng thống Donald Trump đang củng cố lập trường đối ngoại của mình trong nhiệm kỳ thứ hai với mục tiêu thể hiện sức mạnh, nhưng không đẩy căng thẳng vượt khỏi tầm kiểm soát.

Tuy nhiên, việc Tổng thống Donald Trump tuyên bố đình chỉ nỗ lực nới lỏng trừng phạt Iran cho thấy sự mong manh trong tiến trình tái thiết đối thoại sau xung đột. Trong khi chính quyền Mỹ thể hiện thiện chí qua các biện pháp nhượng bộ, thì phản ứng cứng rắn từ Tehran phản ánh tâm lý cảnh giác và ưu tiên thể hiện sức mạnh nội bộ.

Bộ trưởng Các vấn đề Chiến lược Israel, ông Ron Dermer, dự kiến đến Washington vào đầu tuần tới để thảo luận với Nhà Trắng về tình hình Iran, cuộc chiến ở Gaza và một cuộc gặp dự kiến giữa Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu với Tổng thống Donald Trump trong tháng 7.

Sự "va chạm" giữa lời lẽ ngoại giao và lập trường quân sự là minh chứng cho những rào cản trong việc khôi phục lòng tin. Trong bối cảnh bất ổn kéo dài tại Trung Đông, việc các bên liên quan có thể vượt qua ngôn từ thù địch để hướng tới một cơ chế đối thoại mang tính xây dựng sẽ đóng vai trò then chốt trong việc duy trì ổn định khu vực và ngăn chặn nguy cơ leo thang vũ trang.