Mỹ mất sức hút với sinh viên quốc tế: Những con số đáng báo động

Mùa thu 2025, các trường đại học Mỹ ghi nhận mức giảm 17% sinh viên quốc tế lần đầu nhập học so với các năm trước, theo một khảo sát vừa được công bố ngày 17/11. Đây là con số được giới chuyên gia cảnh báo có thể tác động lâu dài đến ngành giáo dục đại học và kinh tế Mỹ, khi sinh viên quốc tế đóng vai trò quan trọng về nguồn thu học phí và góp phần đa dạng hóa môi trường học tập.

Theo số liệu năm 2024 của Bộ Thương mại Mỹ, sinh viên quốc tế chiếm khoảng 6% tổng số sinh viên tại các trường đại học Mỹ và đóng góp khoảng 55 tỷ USD (tương đương 41 tỷ bảng Anh) vào nền kinh tế.

Nguyên nhân chính dẫn đến sự sụt giảm được chỉ ra là các chính sách siết chặt thị thực du học dưới thời chính quyền Tổng thống Donald Trump. Khảo sát cho thấy những vấn đề liên quan đến visa, bao gồm chậm trễ và từ chối hồ sơ, là một trong những lý do hàng đầu khiến sinh viên mới không thể nhập học.

Khảo sát do Viện Giáo dục Quốc tế (Institute of International Education - IIE) thực hiện trên 828 cơ sở giáo dục đại học tại Mỹ cho thấy nhiều trường đã phải điều chỉnh kế hoạch tuyển sinh. Ông Clay Harmon, Giám đốc điều hành Hiệp hội Quản lý Tuyển sinh Quốc tế (AIRC) cho biết: “Có những dấu hiệu cảnh báo cho các năm tới, và tôi thực sự lo ngại về những gì có thể xảy ra vào mùa thu 2026 và 2027”.

Mức giảm 17% này thấp hơn so với dự báo trước đó của NAFSA - một tổ chức phi lợi nhuận về giáo dục quốc tế - vốn ước tính con số giảm có thể lên tới 30%-40% mùa thu này, chủ yếu do các vấn đề liên quan đến visa. Khoảng 84% trường đại học Mỹ khẳng định tuyển sinh sinh viên quốc tế vẫn là ưu tiên, và nhiều trường đã tạo điều kiện linh hoạt cho sinh viên gặp khó khăn, bao gồm cho phép hoãn nhập học. Số lượng sinh viên hoãn nhập học mùa thu 2025 tăng 39% so với khảo sát năm 2024.

Ngoài vấn đề visa, các trường cũng chỉ ra nhiều nguyên nhân khác dẫn đến giảm số lượng sinh viên mới, bao gồm hạn chế đi lại - ảnh hưởng đến khoảng 2% sinh viên quốc tế - và tâm lý lo ngại về việc “không được chào đón tại Mỹ”. Những yếu tố này làm nổi bật thách thức kép với giáo dục Mỹ: vừa đảm bảo an ninh, vừa duy trì môi trường giáo dục quốc tế hấp dẫn.

Chính quyền Tổng thống Donald Trump đã thực hiện một loạt biện pháp hạn chế số lượng sinh viên quốc tế, đặc biệt là những sinh viên phải trả học phí cao. Đầu năm nay, lịch hẹn xin visa du học bị tạm dừng. Khi lịch hẹn được nối lại vào tháng 6, chính quyền thông báo sẽ kiểm tra hồ sơ visa chặt chẽ hơn, bao gồm việc yêu cầu tất cả ứng viên cho phép kiểm tra tài khoản mạng xã hội. Chính sách này được đưa ra sau các cuộc biểu tình ủng hộ Palestine diễn ra tại nhiều khuôn viên đại học.

Bộ Ngoại giao Mỹ cũng đã thu hồi hơn 6.000 visa sinh viên quốc tế do vi phạm pháp luật Mỹ, bao gồm các hành vi tấn công, lái xe khi say rượu và “ủng hộ khủng bố”. Những biện pháp này, cùng các quy định mới về kiểm tra visa, đã tạo ra nhiều rào cản cho sinh viên quốc tế, đồng thời tác động trực tiếp tới số lượng sinh viên mới nhập học.

Dù vậy, trái ngược hoàn toàn với lập trường trước đây, trong phỏng vấn mới nhất, Tổng thống Donald Trump lại nhấn mạnh tầm quan trọng của sinh viên quốc tế đối với nền kinh tế và là nguồn thu cho các trường đại học: “Các sinh viên trả học phí cao hơn gấp đôi khi đến từ hầu hết các quốc gia nước ngoài. Tôi muốn hệ thống giáo dục của chúng ta phát triển thịnh vượng. Đây không chỉ là việc thu hút sinh viên, mà còn là một hoạt động kinh doanh”.

Nhìn chung, số liệu và nhận định từ các chuyên gia cho thấy, mặc dù sinh viên quốc tế vẫn đóng góp đáng kể vào kinh tế Mỹ, nhưng sự sụt giảm sinh viên lần đầu nhập học là tín hiệu cảnh báo. Nếu xu hướng này tiếp tục, các trường đại học Mỹ sẽ phải đối mặt với áp lực tài chính và cạnh tranh quốc tế khốc liệt hơn, đồng thời cần tìm các giải pháp thu hút và hỗ trợ sinh viên quốc tế, đảm bảo Mỹ vẫn là điểm đến giáo dục hấp dẫn trên thế giới.