Luật sư Hoàng Văn Chiển, Đoàn Luật sư TP. Hà Nội trả lời câu hỏi này như sau:
Mượn hồ sơ của người khác để giao kết hợp đồng lao động có thể bị phạt tiền từ 4 - 6 triệu đồng
Hiện nay, Nghị định số 12/2022/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực lao động không có quy định về xử phạt hành chính đối với hành vi người lao động mượn hồ sơ của người khác để giao kết hợp đồng lao động.
Tuy nhiên, trường hợp người lao động có hành vi mượn chứng minh nhân dân hoặc căn cước công dân của người khác để làm hồ sơ giao kết hợp đồng lao động thì sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính theo điểm đ khoản 4 Điều 10 Nghị định số 144/2021/NĐ-CP như sau:
Vi phạm quy định về cấp, quản lý, sử dụng Giấy chứng minh nhân dân, Chứng minh nhân dân hoặc thẻ Căn cước công dân
Phạt tiền từ 4.000.000 đồng đến 6.000.000 đồng đối với một trong những hành vi sau đây:
- Làm giả Giấy chứng minh nhân dân, Chứng minh nhân dân, thẻ Căn cước công dân hoặc Giấy xác nhận số Chứng minh nhân dân nhưng không bị truy cứu trách nhiệm hình sự;
- Sử dụng Giấy chứng minh nhân dân, Chứng minh nhân dân, thẻ Căn cước công dân hoặc Giấy xác nhận số Chứng minh nhân dân giả;
- Thế chấp, cầm cố, nhận cầm cố Giấy chứng minh nhân dân, Chứng minh nhân dân hoặc thẻ Căn cước công dân;
- Mua, bán, thuê, cho thuê Giấy chứng minh nhân dân, Chứng minh nhân dân hoặc thẻ Căn cước công dân;
- Mượn, cho mượn Giấy chứng minh nhân dân, Chứng minh nhân dân, thẻ Căn cước công dân để thực hiện hành vi trái quy định của pháp luật.
Về biện pháp khắc phục hậu quả:
Buộc nộp lại Giấy chứng minh nhân dân, Chứng minh nhân dân, thẻ Căn cước công dân hoặc Giấy xác nhận số Chứng minh nhân dân đối với hành vi quy định tại điểm a khoản 2 và điểm đ khoản 4 Điều này;
Buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp có được do thực hiện hành vi vi phạm hành chính quy định tại các điểm a, c, d và đ khoản 4 Điều này.
Như vậy, người lao động mượn hồ sơ của người khác để giao kết hợp đồng lao động sẽ bị phạt tiền từ 4 triệu đồng đến 6 triệu đồng. Ngoài ra còn phải buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp có được do thực hiện hành vi vi phạm.
Hợp đồng lao động sẽ bị vô hiệu hoàn toàn nếu người lao động mượn hồ sơ của người khác để giao kết
Căn cứ theo Điều 49 Bộ luật Lao động 2019 về hợp đồng lao động vô hiệu quy định:
- Hợp đồng lao động vô hiệu toàn bộ trong trường hợp toàn bộ nội dung của hợp đồng lao động vi phạm pháp luật;
- Người giao kết hợp đồng lao động không đúng thẩm quyền hoặc vi phạm nguyên tắc giao kết hợp đồng lao động quy định tại khoản 1 Điều 15 của Bộ luật này;
Theo đó, hợp đồng lao động vô hiệu toàn bộ trong trường hợp người giao kết hợp đồng lao động không đúng thẩm quyền hoặc vi phạm nguyên tắc giao kết hợp đồng lao động tự nguyện, bình đẳng, thiện chí, hợp tác và trung thực.
Việc mượn hồ sơ của người khác để giao kết hợp đồng lao động là hành vi lừa dối vi phạm nguyên tắc trung thực theo quy định. Do vậy, hợp đồng lao động mà người lao động mượn hồ sơ của người khác để giao kết thuộc trường hợp hợp đồng lao động vô hiệu toàn bộ.
